02 Ocak 2020 10:33

Gaziemir’deki nükleer atık tehlikesi Meclis gündeminde

CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, İzmir Gaziemir’deki nükleer atık tehlikesini TBMM gündemine taşıdı.

CHP Milletvekili Kani Beko | Fotoğraf: Basın bülteni

ÇEVRE Ege Sayfaları

Paylaş

İzmir'in Gaziemir ilçesinde uzun süredir devam eden nükleer atık tehlikesinin sorumlusunu soran CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının sorumlu olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını göstermesini eleştirdi. “Topu birbirinize atmayı bırakın” diyen Beko, insan sağlığının tehdit edilmeye devam ettiğini vurgulayarak sorumluları göreve davet etti.

Konuyu TBMM gündemine taşıyan Beko, Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun (TAEK) raporuna göre Gaziemir'de en az 12 yıldır bulunan nükleer atıklara ilişkin Bakanlığın hangi adımları attığını, radyasyon ölçümlerini, çevreye verilen zararları, önlemleri, cezaları ve ölüm sonuçlarını sordu. İzmir Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden gelen yanıtta ise "Sahadaki radyoaktif kirlilik ve temizleme çalışmalarının Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun sorumluluk alanında bulunmaktadır" denildi.

"İNSAN HAYATI BU KADAR UCUZ MU?"

Beko, “Bakanlıkların topu bir birine atana kadar sorumluluklarının gereğini yapması gerekir. Gaziemir ilçesinde yaşayan hemşerilerimin sağlığı 12 yıldır nükleer atık tehditi altında. Topu bırak, soruna bak. Bölgede yaşanan ölümlere ve ölümlerin ortak nedenlerine bakarlarsa radyoaktif tehlikenin devam ettiğini görürler. Yetkililere sesleniyorum; insan hayatı bu kadar ucuz mu? Bir an önce köklü bir çözüm getirilmezse tehlikenin boyutlarının büyümesi kaçınılmaz olacaktır” uyarısında bulundu.

"TEHLİKE DEVAM EDİYOR"

Bölgedeki sorunun devam ettiğini gösteren yanıtı paylaşan Beko, şu değerlendirmede bulundu:

“İzmir İli, Gaziemir İlçesinde, 1940 yılında (2000 yılında vefat eden) Hasan Yavaş tarafından kurulan ve işletilen Aslan Avcı Döküm San. ve Tic. A.Ş 'de atık akümülatörden kurşun geri kazanımı ve kurşun hurdası da kullanılarak rafine edilmiş kurşun üretimi yapılmış ve işletme 2010 yılında faaliyetine son vermiştir. Yıldırım Mustafa IRV ANA (Aslan Kurşun San. ve Tic. A.Ş. Yönetim Kurulu Eski Üyesi) tarafından İzmir Valiliğine verilen şikayet dilekçesinde, işletme arazisine cüruf gömüldüğü bildirilmiştir. '2007 yılında yapılan çalışmalar sonucunda şikayete konu atıkların arazi sahasına gömülü olduğu tespit edilmiş ve alınan numune sonuçlarına göre atığın niteliği tehlikeli olarak belirlenmiştir' deniliyor. Bu da tehlikenin devam ettiğini göstermektedir.”

"ASIL SORUMLU ENERJİ BAKANLIĞI"

Çevreyi kasten kirletme sorumluluğunun Enerji Bakanlığının bünyesinde olan TAEK’e ait olduğu bilgisi ise yanıtta şöyle ifade edildi:

“Söz konusu atıklar için, 'çevreyi kasten kirletmek' suçundan İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu, 'atığın yönetmelik hükümlerine aykırı bertaraf' edilmesi nedeniyle 321 bin TL idari para cezası uygulandığı bilgisine yer verildi. Yine gelen yanıtta, İş bu atıklarda; 2005 yılında radyoaktivite tespit edilmesi sonrasında, konuya İlişkin yetki ve sorumluluk Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'na geçmiştir. Fabrika sahasında TAEK tarafından inceleme yapıldığı, radyoaktif kaynak olarak Europium 152 tespit edildiği bildirilmiştir. Fabrika sahasının Aslan Avcı Döküm San. ve Tic. A.Ş. tarafından (TAEK talimatı doğrultusunda) 10 bin 200 ton toprakla örtülmesi sağlanmıştır. Sahadaki radyoaktif kirlilik ve temizleme çalışmalarının TAEK’in sorumluluk alanında bulunmaktadır.”

VALİLİĞİN ÇED KARARINI MAHKEME İPTAL ETMİŞTİ

Valiliğin "ÇED gerekli değildir" kararının mahkemece iptal edildiği belirtilen yanıtı da paylaşan Beko, şunları açıkladı:

“Bu bağlamda, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanununa göre; sözü edilen hususlar 'TAEK tarafından yürütülür’ hükmü ve bu kanun uyarınca çıkarılan yönetmeliklerde de ‘radyoaktif atıklar’ yönetmelik kapsamı dışında olması nedeniyle, bahse konu atıklar; TAEK tarafından kontrol edilmeye başlanmış olup, sonrasındaki tüm iş ve işlemler de TAEK talimatları doğrultusunda gerçekleştirilmiştir.” (İzmir/EVRENSEL)