Süleymani suikastı: Irak, yabancı güçlerin ülkeden çıkarılması tasarısını onayladı
ABD’nin Bağdat’ta Kasım Süleymani'yi öldürmesinin ardından toplanan Irak Meclisi yabancı güçlerin ülkeden çıkarılması tasarısını onayladı.
Fotoğraf: Haydar Karaalp/AA
Irak Meclisi, İranlı General Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in Bağdat'ta ABD saldırısında öldürülmesi sonrası ülkedeki ABD ve yabancı güçlerin çıkarılması kararı aldı.
Irak Meclisi ABD güçlerinin ülkeden çıkarılmasını görüşmek üzere Muhammed el-Halbusi başkanlığında toplandı. Salt çoğunluğunun sağlandığı oturuma Kürt ve Sünni partiler katılmadı. Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi’nin de hazır bulunduğu toplantıda, ABD güçlerinin ülkedeki varlığı ele alındı.
Rûdaw'ın haberine göre Irak Meclisi, yabancı güçlerin ülkeden çıkarılması tasarısını onayladı.
Yasa tasarısının içeriğinde şunlar yer aldı:
"2016 yılında Eski Irak Başbakanı Haydar Abadi döneminde IŞİD’e karşı Koalisyonuna katılan ülkelere IŞİD ile mücadele konusunda Irak’a destek olması için sunulan kararın lağvedilmesi. Irak’ta IŞİD’e karşı savaşın başarıyla sonuçlanmasından dolayı kararın geri çekilmesi isteniyor. Bu kapsamda Irak hükümeti yabancı güçlerin ülkedeki varlığına son vererek Irak hava sahasının herhangi bir amaçla kullanılmasının önüne geçmelidir.
Silahlı Kuvvetler Genel Komutanlığı’nın ihtiyaç duyduğu yabancı askeri eğitmenlerin sayısını, kalacakları yeri ve anlaşmalarının içeriğini Irak hükümetine sunması gerekiyor.
Irak Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin Irak’ın egemenliği ve güvenliğini ihlal eden tehlikeli saldırısından dolayı Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nda dava açmalı.
Söz konusu tasarı yeterli oya almasıyla birlikte yürürlüğe girecektir.
IRAK BAŞBAKANI ABDÜLMEHDİ: SÜLEYMANİ İLE GÖRÜŞECEKTİK
Oturumda konuşan Başbakan Adil Abdülmehdi, İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani’nin öldürüldüğü günün sabahı saat 08.30’da kendisiyle görüşme yapmayı planladığını söyledi. Suudi Arabistan’ın daha önce Irak yetkilileri aracılığıyla Tahran yönetimine gönderdiği mesajın cevabını saldırının yapılacağın günün sabahı Kasım Süleymani yoluyla kendisine ulaştırılmasının planladığını belirten Abdülmehdi, saldırı olmasaydı saat 08:30 görüşeceklerini söyledi.
KOALİSYON IRAK’TAKİ ÇALIŞMALARINI ASKIYA ALDI
IŞİD'e karşı uluslararası koalisyon, Irak’taki bütün çalışmalarını askıya aldı. ABD askeri üssü ile ABD büyükelçiliğine yönelik düzenlenen saldırıların ardından koalisyon, Irak askerlerinin eğitilmesi faaliyetlerini de askıya aldı.
Koalisyon tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Bizim önceliğimiz bölgede varlığını koruyan koalisyon güçlerinin güvenliğidir. Hizbullah tarafından son iki ayda düzenlenen roket saldırıları ABD’li siviller ile Irak askerlerinin ölmesine sebep oldu” denildi.
Koalisyon askerlerini barındıran Irak askeri üslerini korumanın öncelikleri olduğuna da dikkat çekilen açıklamada şunlar belirtildi: “Bu durum alanda ortaklarımızı eğitme ve IŞİD’e karşı mücadele kapasitemizi kısıtlayacaktır.”
Koalisyonun bu kararı Irak Parlamentosu’nun ülkedeki ABD askerlerinin varlığının bitirilmesi yönündeki kararı ile aynı zamana denk geldi.
ABD GÜÇLERİNİN ÜLKEDEN ÇIKARILMASI İÇİN HUKUKİ HAZIRLIKLAR YAPILIYOR
Irak’ta istifa eden Başbakan Adil Abdulmehdi, Irak'ın yabancı kuvvetlerin ülkeden çıkarılması için yasal adımları ve prosedürleri hazırlama aşamasında olduğunu bildirdi.
Irak hükümetinden yapılan yazılı açıklamaya göre Abdulmehdi, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Görüşmede, Abdulmehdi, çeşitli kurumlardaki Iraklı yetkililerin parlamentonun yabancı kuvvetlerin ülkeden çıkarılmasına ilişkin aldığı kararın uygulanması için yasal adımların gerekli prosedürlerin hazırlığını yaptığını aktardı.
Uluslararası koalisyon arasındaki ilişkilerin geleceği ve Irak egemenliğine saygı çerçevesinde IŞİD'e karşı savaşın ele alındığı telefon görüşmesinde Le Drian, bu konunun üzerinde daha uzun düşünülmesi gerektiğini vurguladı.
ABD'NİN BAĞDAT BÜYÜKELÇİSİ, IRAK DIŞİŞLERİ BAKANLIĞINA ÇAĞRILDI
ABD'nin Bağdat Büyükelçisi Matthew Tueller ise ülkesinin Irak'taki hava saldırıları nedeniyle Irak Dışişleri Bakanlığına çağrıldı.
Bakanlık tarafından yapılan yazılı açıklamada, Büyükelçi Tueller'in, ABD'nin 29 Kasım'da Irak'ın batısındaki Kaim ilçesinde bulunan Irak unsurları ve daha sonra 3 Ocak'ta İranlı General Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in hava saldırısında öldürülmesi üzerine bakanlığa çağrıldığı ifade edildi.
Irak Dışişleri Bakanı Yardımcısı Abdulkerim Haşim Mustafa'nın Tueller ile görüştüğü belirtilen açıklamada, Mustafa'nın Irak'ın egemenliğini açık bir şekilde ihlal edip tüm uluslararası yasalara aykırı olan saldırıyı kınadığı kaydedildi.
Saldırının iki ülke arasındaki anlaşmaya aykırı olduğunu, topraklarının diğer ülkelere saldırılması için kullanılmaması gerektiğini ifade eden Mustafa, uluslararası koalisyon güçlerinin hedefinin IŞİD ile mücadele, Iraklı güvenlik güçlerinin eğitilmesi olduğunu aktardı.
ABD'nin düzenlediği söz konusu hava operasyonlarının yasa dışı olduğunu belirten Mustafa, bunun bölgedeki tansiyonun artmasına yol açacağını kaydetti.
IRAK'TA HİZBULLAH'TAN "ABD ÜSLERİNDEN UZAK DURUN" ÇAĞRISI
Irak'ta Hizbullah Tugayları, güvenlik güçlerinden, ABD askeri üslerinin bulunduğu bölgelerden uzak durmalarını istedi.
Hizbullah Tugayları'ndan yapılan yazılı açıklamada, Iraklı güvenlik güçlerinden, 5 Ocak akşam saatlerinden itibaren, ABD askeri üslerinden en az bin metre uzakta durmaları istendi.
Bağdat'ta dün ABD Büyükelçiliği yakınlarına ve Salahaddin vilayetindeki ABD'li askerlerin kaldığı Beled Üssü'ne füzeli saldırı düzenlenmişti.
IRAK'TA SÜLEYMANİ VE MÜHENDİS İÇİN 3 GÜNLÜK YAS
Öte yandan Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi, ABD saldırısında öldürülen İranlı general Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis ile diğer 8 kişi için 3 günlük yas ilan etti.
ABD SAVAŞ GEMİSİ YOLA ÇIKTI
Amerikan medyasında yer alan haberlere göre ise ABD'nin Afrika'da Deniz Aslanı Tatbikatı'na giden USS Bataan Amfibi gemisini Orta Doğu'ya yönlendirdiği belirtildi. Gemide 2 bin 100 askerden oluşan 26'ncı Deniz Piyadesi Sefer Görev Birliği bulunduğu belirtiliyor.
AB YÜKSEK TEMSİLCİSİ, İRAN DIŞİŞLERİ BAKANI ZARİF'LE GÖRÜŞTÜ
ABD saldırısının ardından diplomatik temaslar ve açıklamalar da sürüyor.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu ve Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borell, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'le telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Borell, Zarif'le görüşmesini resmi Twitter hesabından paylaştığı mesajla duyurdu. Görüşmede mevcut gelişmelerin ele alındığını aktaran Borell, gerginliği azaltma ve itidalli davranmanın önemine işaret ettiğini kaydetti. Borell, İran nükleer anlaşmasının da görüşüldüğünü belirterek anlaşmanın küresel güvenlik için önemli olduğunu ve "koordinatör" olarak kendisinin anlaşmaya bağlılığını koruduğunu ifade etti.
İNGİLTERE, SÜLEYMANİ'NİN ÖLDÜRÜLMESİNİ "MEŞRU MÜDAFAA" OLARAK NİTELENDİRDİ
İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab ise ABD'nin İranlı General Kasım Süleymani'yi Irak topraklarında öldürmesini nefsi müdafaa diye nitelendirdi ve ABD'yi "anladıklarını" söyledi. BBC'ye konuşan Raab, "ABD'nin eylemini anlıyoruz. Bu onların kararıydı ama biz de bunu niçin yaptıklarını anlıyoruz. Meşru müdafaa hakları var." ifadelerini kullandı.
Raab, "Bu, Devrim Muhafızlarının bölgedeki ülkeleri istikrarsızlaştıran, İran etkisini artırmaya çalışan ve orada meşru şekilde bulunan Batılı ülkelere saldıran kanadıdır. Sadece Irak'ta değil, bütün bölgede vekillerle, milislerle ilişki Süleymani'nin görev tanımıydı. Sadece bu ülkeleri istikrarsızlaştırmak için değil, Batılı ülkelere saldırmak için de. Bu koşullarda meşru müdafaa geçerlidir." diye konuştu.
İKİ İNGİLİZ GEMİSİ HÜRMÜZ’E GÖNDERİLİYOR
İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, “İngiliz gemileri ve vatandaşlarını koruma” gerekçesiyle donanmaya ait “HMS Montrose” ve “HMS Defender” gemilerinin Hürmüz Boğazı’nda devriye yapacağını bildirdi. Wallace, itidal çağrısında bulunsa da ABD’nin Süleymani’yi öldürmekte haklı olduğunu savundu. “Irak’ın daveti üzerine bu ülkede bulunan ABD güçlerinin defalarca İran destekli militanlar tarafından hedef alındığını” söyleyen Wallace, “Uluslararası hukuk uyarınca ABD, vatandaşlarına tehdit oluşturanlar karşısında kendini savunma hakkına sahip” dedi.
MACRON VE SELMAN, SALİH İLE GÖRÜŞTÜ
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih ile telefonda görüştü. Irak Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, taraflar Irak'ın uluslararası çatışma sahasına dönüştürülmemesi gerektiğini belirtti.
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Salih görüşmesinde ise bölgede yükselen tansiyonun düşürülmesi, Suudi Arabistan'ın Irak'ın güvenlik ve istikrarının korunmasını ve bölgede bir kriz çıkmasına engel olunmasını istediği belirtildi.
ALMANYA DIŞİŞLERİ BAKANI'NDAN ASKERİ GERİLİMDEN KAÇINILMASI AÇIKLAMASI
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas bölgede askeri gerilimden kaçınılması çağrısında bulundu. Bölgede nasıl bir yol haritası izleneceği konusunda bugün kimsenin ciddi bir tahminde bulunamadığını söyleyen Maas, "Hedeflerimiz açık; birincisi askeri gerilimden kaçınılması, ikincisi Irak'ın istikrarı ve toprak bütünlüğünün korunması" dedi.
Maas, "Gerilimin daha da tırmanmaması için her çareye başvuracağız. ifadesini kullanarak bu bağlamda Birleşmiş Milletlerde (BM), AB'de ve bölgedeki partnerlerle diyalog içinde olacaklarını ve İran ile görüşmeler yapacaklarını belirtti.
DANİMARKA VE ALMANYA IRAK'TAKİ ASKER EĞİTİMLERİNİ DURDURDU
Alman askerlerinin bölgede eğitim faaliyeti yürüttüğünü söyleyen Maas, cuma gününden itibaren eğitime geçici olarak ara verildiğini kaydetti. Almanya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Christina Routsi, daha önce bölgede 130 Alman askerinin bulunduğunu ifade etmişti.
Irak’ta 200 civarında askeri olan Danimarka’da askerlerin güvenlik endişesi nedeniyle eğitime ara verdiğini açıkladı.
Diğer taraftan, gün içinde NATO’dan yapılan açıklamada da NATO’nun da Irak’taki eğitim faaliyetlerini askıya aldığı bildirilmişti.
ABD VE İNGİLTERE’DE EYLEMLER: İRAN’LA SAVAŞA HAYIR!
ABD’nin Irak’ta düzenlediği saldırıyla İranlı komutan Süleymani ve Haşdi Şabi liderlerinden el Mühendis’i öldürmesi ülkenin 70 kentinde binlerce ABD’li tarafından protesto edildi. Başkent Washington’da toplananlar, ABD yönetiminin Irak’tan çekilmesi ve İran ile savaşa girmemesi çağrısında bulundu. ABD’de “CodePink” olarak da bilinen “Pempe Kod: Barış için Kadınlar” adlı örgüt öncülüğünde Beyaz Saray’ın “İran’la savaşa hayır” dedi. New York kentinde de Times Meydanı’nda başlayan “İran’la savaşa hayır” eyleminde yüzlerce ABD’li “Trump daha fazla savaş istiyor, biz artık yeter diyoruz” ve “En büyük terörist ABD emperyalizmi” sloganları atıldı.
Öte yandan İngiltere’nin başkenti Londra’da da savaş karşıtı gösteri düzenlendi. Başbakanlık binası 10 Numara önünde yapılan gösteriye aralarında İşçi Partisi’nden parlamenterlerin de olduğu yüzlerce kişi katıldı. “İran’la savaşa hayır”, “Savaşları bitirin” yazılı pankartlar taşıyan göstericiler, İngiliz hükümetinden olası bir savaşa karşı durmasını istedi. (DIŞ HABERLER)
Fotoğraf: Yasin Öztürk/AA
