“Yine deprem değil binalar can aldı ama ne kadar riskli bina var bilmiyoruz”

Birkan BULUT
Ankara

Elazığ'da yaşanan 6.8 depreminin ardından binaların ne kadar dayanıklı olduğu bir kez daha gündemde. İnşaat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Cemal Gökçe, Türkiye'de ne kadar riskli yapı olduğunun bilinmediğini ve bu nedenle bakanlık arşivlerine bakılması gerektiğini söyledi. İMO Elazığ Bölge Temsilcisi Hıdır Kaya, kentte eski yapı stoğunun, kaçak katların, bozuk malzemeli binaların fazla olduğunu belirterek, “Depremin ardından bunların yeniden yapılması lazım. Bunun için de öncelikle riskli yapıların tespit edilmesi gerekiyor. 10 yıl önce de deprem olmuştu ama hala ne kadar riskli yapı var bilmiyoruz.” dedi.

“Deprem değil, bina öldürür.” Bugüne kadar yüzlerce kişinin yaşamını yitirdiği her depremin ardından kurulan bu cümleye rağmen hala ders çıkarılmadı. Elazığ'da meydana 6.8 büyüklüğündeki depremde hayatını kaybedenlerin sayısı 35'e yükseldi. 24 Ocak gecesinden itibaren enkaz çalışmaları sürerken, yapıların depreme dayanıklılığı bir kez daha gündeme geldi.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 20 Ağustos 2019'da yaptığı açıklamada, Türkiye'de 20 binin üzerinde kaçak yapı tespit ettiklerini ve bu kaçak yapıların 7 bin 200'ü sahil kesiminde yer aldığını açıklamıştı. Ancak depreme hazırlık konusunda yapı stoğunun niteliği kamuoyuna detaylarıyla açıklanmadı. İnşaat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Cemal Gökçe, binaların depreme dayanıklılığına ilişkin sorularımızı yanıtladı. İMO İstanbul Şube Başkanlığı döneminde de uzun süre afet il merkezinde görev yapan Gökçe, “Bakanlığın açıkladığı yapıların kaçaklık niteliği nedir? Aslında bakanlık biliyor. Türkiye'de 20 milyon mertebesinde yapı stoğu var bunun kaç tanesi kaçak, tümüyle kaçak veya deprem riskli taşıyor arşivlere bakılıp açıklanması lazım” dedi.

Depreme hazırlıkta mühendislik hizmeti alan yapıların güçlendirilmesini ama tümüyle kaçak olanların yıkılması gerektiğini belirten Gökçe, ruhsatlı ama kaçak katların olduğu binaların da depremde güvenli olmadığını dile getirdi. Gökçe, “Üçüncüsü; projesi olan ama yeterli derecede denetlenmemiş, korozyona uğramış yapıların elden geçirilmesi veya yıkılması lazım” dedi.

"RİSKLİ BİNALARIN TESPİT EDİLMESİ LAZIM"

İMO Elazığ Temsilcisi Hıdır Kaya zamanında binaların çoğunun bitişik nizamla yapıldığını söyledi. Çekişleme etkisiyle binaların yanındaki binayı etkilediğini belirten Kaya, kentte eski yapı stoğunun çok fazla olduğunu ifade etti. Kaçak katların, bozuk malzemeli binaların çok sayıda olduğunu aktaran Kaya, “Depremin ardından bunların yeniden yapılması lazım. Bunun için de öncelikle bu riskli yapıların tespit edilmesi gerekiyor. 10 yıl önce de deprem olmuştu ama hala ne kadar riskli yapı var bilmiyoruz. Deprem olduktan sonra devlet büyüklerinin gelip geçmiş olsun demesi bir şeyi değiştirmiyor” dedi.

"GÜVENLİ BİNA TESPİTİ İÇİN ÇALIŞACAĞIZ"

Mimarlar Odası Elazığ Şube Başkanı Kazım Sanaç, soğuk hava koşulları nedeniyle öncelikle güvenli binaları tespit edecek bir çalışma yapacaklarını söyledi. Çünkü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün her binaya yetişme imkanının olmayacağını belirten Sanaç, “Birçok kişi bize evine girip giremeyeceğini soruyor. Bu nedenle çevre ve şehircilik il müdürlüğünü de bilgilendirerek, gönüllü olarak güvenli-güvensiz bina tespiti çalışması başlatacağız” dedi.

BİNALARIN ARASINDA BOŞLUK OLMASI GEREKİYOR

Bu depremden bir ders çıkarılmasını beklediklerini belirten Sanaç, depreme hazırlık için rantçı anlayışın terk edilmesi gerektiğini vurguladı. İki yıl öncesinde yapılan plan değişikliğiyle yapılarda bitişik nizamın terk edildiğini aktaran Sanaç, daha öncesinde ve bu plan değişikliği sırasında yapılan binaların arasında hâlâ boşluk olmadığını söyledi. Binaların arasında boşlukların artırılması, toplanma ve kaçış alanlarının oluşturulmasının hayati olduğunu belirten Sanaç, kentte ciddi anlamda yapı yoğunluğu olduğunu dile getirdi.

 {{396084}}

Elazığ Valiliği konteyner kenti boşaltıyor, depremzedeler mağdur: Nereye gideyim?

Elazığ depreminde hayatını kaybedenler anıldı

Elazığ’da depremzedenin 20 metrekarede yaşam mücadelesi

Depremzede için kış konteynerde zor geçiyor