İngiltere, AB’den yarın resmi olarak ayrılıyor
İngiltere, 47 yıldır üyesi olduğu Avrupa Birliğinden (AB) Brexit kapsamında yarın resmen ayrılıyor.
Fotoğraf: Dursun Aydemir/AA
İngiltere’de 2016’da yapılan referandumda seçmenin yüzde 52’si, ülkenin AB’den ayrılmasına (Brexit) destek verdi. İngiltere ile AB arasında 2 yıl devam eden müzakereler sonucunda 2018 sonunda Brexit anlaşmasına varıldı, ancak dönemin Başbakanı Theresa May liderliğindeki azınlık hükümeti, anlaşmayı parlamentodan geçirmeyi başaramayınca 29 Mart 2019’da gerçekleşmesi gereken Brexit, 3 kez ertelendi.
HÜKÜMET KRİZİ YARATMIŞTI
Brexit krizini aşamadığı için istifa eden May’in yerine iktidardaki Muhafazakar Partinin üyelerinin oylarıyla Boris Johnson liderliğe seçilerek, başbakanlık koltuğuna oturdu.
AB referandumunda, Brexit taraftarı kampın lider figürü olarak da öne çıkan Johnson, Avrupa Birliği ile varılan anlaşmada en büyük engeli teşkil eden Kuzey İrlanda’ya ilişkin “tedbir maddesini” değiştirmeyi başardı ama parlamentoda gereken desteği yine bulamadı.
Bunun üzerine muhalefet partilerinin de desteğiyle ülkeyi 2019 Aralık’ta erken seçime götüren Johnson, parlamentonun seçimle gelen 650 sandalyeli alt kanadı Avam Kamarasına 365 milletvekilli sokmayı başardı. Ardından, Brexit anlaşmasını hızla yasalaştırdı.
Anlaşmanın AB makamlarının imzasını, son olarak da Avrupa Parlamentosunun onayını almasıyla, İngiltere’nin bugün yerel saatle 23.00’te, Brüksel saatiyle ise 00.00’da AB'den ayrılmasının önü açıldı.
Ülke, 1973’te başlayan AB üyeliğine yarın resmen son verecek.
KUTLAMALAR DÜZENLENECEK
Başbakan Johnson’un bugün İngiliz televizyonlarından ulusa seslenmesi bekleniyor. Ayrıca ülkede, “Brexit günü” diye adlandırılan 31 Ocak Cuma günü, hem devlet kurumları hem de özel kuruluşlar çeşitli kutlamalara da hazırlanıyor.
Bu kapsamda, Başbakanlık binası “10 Numara”ya yansıtılacak saatle, ülkenin AB üyesi kalacağı son dakikalar geriye sayılacak ve bazı hükümet binaları, özel olarak ışıklandırılacak. İngiliz Merkez Bankası da 50 penilik madeni parayı tedavüle sokacak. 31 Ocak 2020 tarihini taşıyacak paranın üzerinde, “Bütün milletlerle barış, refah ve dostluk” ifadesi yer alacak.
Aşırı sağ siyasetçi ve AB karşıtı kampanyanın mimarlarından Nigel Farage’ın liderliğindeki Brexit Partisi de parlamento önünde kutlama partisi düzenleyecek.
AB İLE BREXIT ANLAŞMASINDA NE VAR?
- Brexit anlaşmasına göre, İngiltere ile AB arasında 1 Şubat’tan itibaren geçiş dönemi başlayacak.
- 31 Aralık’a kadar sürmesi öngörülen bu dönemde taraflar, başta kapsamlı serbest ticaret anlaşması olmak üzere gelecekteki ilişkilerinin alacağı şekli müzakere edecek.
- İngiltere’nin 30 Haziran’a kadar talep etmesi halinde geçiş dönemi 2 yıl daha uzatılabilecek. Ancak Johnson hükümeti, sürenin uzatılmayacağını ilan etti.
- İngiltere, bu süreçte gümrük birliği, ortak pazar ve serbest dolaşım gibi AB üyeliği unsurlarını sürdürecek ve AB kurallarına tabi kalacak. Ancak ülke, AB’nin karar alma mekanizmalarında söz hakkını kaybedecek.
- İngiltere’nin Avrupa Parlamentosundaki milletvekillerinin görevi de sona erecek.
- İngiltere, anlaşmaya göre, AB bütçesine taahhütlerinden kaynaklanan bir ödeme de yapacak. Meblağın yaklaşık 30 milyar sterlin olduğu belirtiliyor.
- Anlaşma, İngiltere’de yaşayan 3 milyondan fazla AB vatandaşıyla AB ülkelerindeki İngiltere vatandaşları, geçiş dönemi bitmeden başvurmaları halinde vatandaşları bulundukları ülkelerde yaşamaya ve çalışmaya devam edebilecek.
- İngiltere ile AB’nin, karşılıklı olarak, kısa süreli vizesiz seyahate izin verecek düzenlemelere gitmesi bekleniyor.
- Anlaşmada, İngiltere’nin parçası Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasına sınır girmesini engellemeye dönük bir düzenleme de bulunuyor. Bu düzenleme, 31 Aralık’tan itibaren İngiltere ile Kuzey İrlanda arasında bir gümrük duvarı oluşmasına yol açacak.
- İki İrlanda arasındaki ilişkilerin mevcut haliyle sürebilmesi için Kuzey İrlanda, tarım ve imalat mallarında AB kurallarına tabi kalacak.
- İngiltere ile AB, 31 Aralık’a kadar serbest ticaret anlaşması imzalayamazsa, taraflar arasındaki ticaret Dünya Ticaret Örgütü kurallarına göre devam edecek.
- Taraflar, geçiş dönemi boyunca güvenlik, savunma, dış politika ve adli iş birliği alanlarında da çeşitli anlaşmaları müzakere edecek. (DIŞ HABERLER)
