Uluslararası Af Örgütü: "Ortadoğu Barış Planı" ile uluslararası hukuk ihlal ediliyor
Trump'ın açıkladığı "Ortadoğu Barış Planı" ile ilgili açıklama yapan Uluslararası Af Örgütü, planın ihlalleri ağırlaştırma ve cezasızlığı ödüllendirme tehlikesini taşıdığını belirtti.
Fotoğraf: AA
Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) Trump'ın Netanyahu ile açıkladığı uluslararası hukuku ihlal eden ve Filistinlileri haklarından daha fazla yoksun bırakmayı öngören öneri paketine dair açıklama yayımladı. Af Örgütü, paketin, İsrail ve işgal altındaki Filistin topraklarında bundan sonra yaşanabilecek acıların ve ihlallerin el kitabı olduğunu söyledi.
UAÖ, uluslararası topluma, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Yüzyılın Anlaşması” olarak adlandırdığı adımları reddetme çağrısında bulundu. Uluslararası hukuka aykırı olan bu adımlar arasında, mevcut durumda İsrail sınırları içinde yer alan toprakların bir kısmının Filistin’e verilmesi karşılığında İsrail’in Ürdün Vadisi üzerindeki egemenliğinin resmen kabul edilmesi ve işgal altındaki Batı Şeria’daki hukuka aykırı yerleşimlerin büyük bir çoğunluğunun İsrail toprağı olarak tanınması yer alıyor.
"ULUSLARARASI HUKUK İHLAL EDİLİYOR"
UAÖ, Orta Doğu ve Kuzey Afrika Araştırma ve Savunuculuk Direktörü Philip Luther konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Trump yönetimi hazırladığı planda toprak takası ilkesini vurguluyor. Fakat yönetimin aslında Filistin toprakları üzerindeki işgalini daha da genişletmeyi önerdiğini ve bu durumun uluslararası hukuku açıkça ihlal ettiğini gözden kaçırmamalıyız. 50 yıldan uzun bir süredir Filistin topraklarını işgal eden İsrail, yönettiği bölgelerde yaşayan Filistinlilere karşı kurumsallaşmış ayrımcılık sistemi uyguladı, Filistinlileri temel haklarından yoksun bıraktı ve uğradıkları ihlaller nedeniyle etkili çözüm yollarına erişimlerini engelledi. Söz konusu plan adeta bu şiddetli ve hukuka aykırı politikaları ödüllendiriyor” dedi.
Plan kapsamındaki toprak takası önerilerine göre, büyük oranda Filistinlilerin yaşadığı İsrail topraklarının gelecekte kurulacak Filistin Devleti’ne verilmesi söz konusu olabilir. Bu durum, ilgili bölgelerde yaşayan Filistinli İsrail vatandaşlarının haklarını kaybedebileceği endişesi yaratıyor.
UAÖ, uluslararası topluma, uluslararası hukuku ihlal eden işgal önerilerini reddetme ve işgal altındaki topraklarda kurulan İsrail yerleşimlerinin hukuka aykırı olduğunu yineleme çağrısı yaptı. Af Örgütü “Buna benzer öneriler, İsrail’in uluslararası insancıl hukuk ve uluslararası insan hakları hukuku gereğince işgalci güç olarak taşıdığı yasal yükümlülükleri değiştirmez ve Filistinlileri ilgili hukuki çerçevelerin sağladığı güvencelerden yoksun bırakmaz” dedi.
5.2 MİLYON FİLİSTİNLİ MÜLTECİ VE GERİ DÖNÜŞ HAKKI
Af Örgütü ayrıca planın, Filistinli mültecilerin geri dönüş hakkını güvence altına almak yerine Filistinli mülteciler için “tazminat mekanizması” kurmayı önerdiğinin altını çizdi ve Filistinlilerin haklarına saygı çağrısı yaptı: “Mevcut durumda 5.2 milyon kayıtlı mülteci ile Filistinliler dünyanın en büyük mülteci nüfusunu oluşturuyor. 1948’de evlerini terk etmek zorunda kalan veya terk etmeye zorlanan Filistinliler ile onların torunlarının uluslararası hukuk gereğince topraklarına geri dönme hakkı vardır. Bu hak, siyasi ödün olarak Filistinlilerden alınamayacak müstakil bir insan hakkıdır.”
Philip Luther, “Kendisi, anne ve babası veya büyükanne ve büyükbabası 70 yıldan uzun bir süre önce topraklarından zorla çıkarılan yüz binlerce Filistinli mülteci bugün aşırı kalabalık mülteci kamplarında yaşıyor. Bu plan, mültecilerin uluslararası hukuk gereğince sahip oldukları hakları ve on yıllardır çektikleri acıları görmezden gelmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
"İŞGAL ALTINDAKİ TOPRAKLARA DAİR HUKUKİ ADIMLARI ENGELLEME PLANI"
Af Örgütü’ne göre plan, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin geçen ay işgal altındaki Filistin topraklarındaki duruma ilişkin soruşturma açılması yönünde gelişme kaydedildiğini duyurmasının üzerine, uluslararası adalete zarar vermeyi amaçlıyor. Plan, Filistinli yetkililerin, tüm müzakereler boyunca, “Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde, Uluslararası Adalet Divanı’nda veya herhangi başka bir mahkemede İsrail Devleti’ne, ABD’ye ve bu ülkelerin vatandaşlarına yönelik hiçbir dava açmaması ve var olan davaları geri çekmesi gerektiği” konusunda ısrar ediyor.
Aralık 2019’da Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Filistin’deki duruma ilişkin yapılan ön incelemede işgal altındaki Filistin topraklarında savaş suçları işlendiğinin tespit edildiğini ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin bölgesel yargı yetkisi doğrulanır doğrulanmaz soruşturmanın başlaması gerektiğini açıklamıştı.
Planda, Filistinli yetkililerin “Interpol aracılığıyla ya da İsrail’e veya ABD’ye ait olmayan herhangi bir yasal sisteme başvurarak İsrail veya ABD vatandaşlarına karşı adım atmaması” da isteniyor. Bu talep, Filistinlileri uluslararası adaleti sağlamaya yönelik önemli bir araç olan, uluslararası yargı yetkisine sahip üçüncü ülke mahkemelerinde adalet aramaktan alıkoymak istiyor.
Philip Luther, “Adil ve sürdürülebilir barış için Filistinliler ile İsraillilerin insan haklarına öncelik veren ve savaş suçları ile diğer ağır ihlallerin mağdurlarına adalet ve onarım sağlamayı öngören bir plan gerekli. Söz konusu plan bu temel testte başarısız olmakla kalmıyor, aynı zamanda hem Filistinliler hem de İsrailliler için adaleti sağlamaya yönelik süregelen çabalara da zarar vermeye çalışıyor” dedi.
28 Ocak günü ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da düzenlediği ortak basın toplantısında, tek taraflı "Orta Doğu Barış Planı"nı kamuoyuna açıklamıştı. Trump, “Barış Planı” adını verdiği planını, Barıştan Zenginliğe başlıklı 180 sayfalık bir öneri paketi halinde açıkladı. Trump, bu planın “iki devletli gerçekçi bir çözüm” olacağını ileri sürdü ve İsrail’in Filistinliler ile yürüttüğü müzakereler temelinde bu planı halihazırda kabul ettiğini söyledi. Halbuki plan, Filistinli liderlerden hiçbir görüş alınmadan hazırlandı. (DIŞ HABERLER)
'Zaferden' işçiye düşen
HTŞ yönetimi ve Suriye'nin etnik-dinsel fay hattı
Türkiye ve Suriye yüzyılı mütaşerik maarif ve rejim modeli
Suriye bıçak sırtında!
Avrupa 2024-25: Krizler, çelişkiler ve mücadele
Türk-iş toplu sözleşme masasını devirirken kime sordu?
Ezdirmemek ne kelime suyunu sıktılar
Yıkım, yoksullaşma ve savaşlar yılı
Ne çabuk unutuyoruz
Bir ödülün hikayesi
2024 biterken
Sorun oyunda mı, oyuncu da mı?
