ABD’nin Ortadoğu planı: Mısır’da İsrail ile ‘normalleşme’ zirvesi

“İsrael Today” gazetesi internet sitesi, adını vermediği üst düzey bir Arap diplomata dayandırdığı haberinde, ABD, İsrail, Mısır ve Suudi Arabistan arasında gelecek birkaç hafta içinde Kahire’de bir zirve gerçekleştirileceğini duyurdu. 

AA’nın haberine göre, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da birkaç aydan bu yana söz konusu zirve için yoğun iletişim halinde.Zirveye ayrıca Birleşik Arap Emirlikleri, Sudan, Bahreyn ve Umman’ın katılacağı bildirildi.Ürdün’ün de davet edildiği ancak Kral 2. Abdullah’ın henüz kararını kesinleştirmediği aktarılırken, Kral’ın zirveye Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın da katılmasını istediği vurgulandı.

Bu arada, zirvenin martta İsrail’de yapılması planlanan seçimler öncesinde gerçekleştirileceği öngörülüyor.

SUDAN’DA İSRAİL KRİZİ SÜRÜYOR

Öte yandan aylar süren halk protestoları sonunda Ömer Beşir rejiminin yıkılarak ‘geçiş hükümeti’ oluşturulan Sudan’da, “İsrail ile görüşme krizi” sürüyor. Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah Burhan’ın İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile Uganda’da görüştüğü ortaya çıkmıştı. 

Dün Egemenlik Konseyi Dış İlişkiler Departmanı Direktörü Reşad Ferrac el Tayyib istifa etti. Tayyib, yaptığı yazılı açıklamada, “Kudüs’ü işgal eden ve Filistinlileri katleden siyonist rejimle normalleşme ve iş birliği yapmaya çalışan bir hükümette görevimi sürdürmemin zor ve imkansız olduğunu düşünüyorum. Burhan-Netanyahu buluşmasında herhangi bir sorumluluğum bulunmadığını ve görevimden istifa ettiğimi bildiriyorum” dedi. 

Sudan’da devrimci gençlerden oluşan “Direniş Komiteleri” mensubu onlarca kişi, başkentte düzenledikleri protesto gösterisinde, İsrail’le görüştüğü için Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan’dan hesap sorulmasını istedi. Ömer Beşir’i deviren gösterileri organize eden Sudan Meslek Odaları Birliğinin (SPA) başkentteki merkezi önünde toplanan onlarca kişi, devrimin hedeflerine uygun hareket etmediği gerekçesiyle SPA’yı protesto etti. 

ÜÇ ‘HAYIR’IN BAŞKENTİ

İsrail, 1967’de Filistin topraklarının işgaline tepki olarak ilişkilerini kesen Afrika ve Körfez ülkeleriyle yeniden arasını düzeltmek istiyor. Sudan’ın başkenti Hartum, 1967’deki Arap-İsrail savaşının ardından burada düzenlenen ve “İsrail ile barışa hayır, İsrail’in devlet olarak tanınmasına hayır ve İsrail ile müzakerelere hayır” içerikli genelgeyle sonuçlanan Arap Zirvesi nedeniyle “3 hayırın başkenti” olarak da biliniyor.

FİLİSTİN-NORVEÇ GÖRÜŞMESİ

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, ABD’nin Filistin planına karşı olduklarını yineledi. Filistin haber ajansına göre Abbas, Norveç Dışişleri Bakanı Ine Marie Eriksen Soreide ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.  Görüşmede Abbas, “Yüzyılın Anlaşması” olarak adlandırılan plana, tüm uluslararası hukuk, yasal kararlar, politik temellere aykırılığı nedeniyle karşı olduklarını aktardı. Öte yandan Soreide de ülkesinin, iki devletli çözüm esası üzerine İsrail ile Filistinliler arasında barışın gerçekleşmesini, uluslararası yasalara göre yapılan müzakerelerle desteklediğini belirtti. 

ABD, BMGK’DE FİLİSTİN PLANINI ANLATTI

ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı ve danışmanı Jared Kushner, Trump yönetiminin planını anlatmak için BM Güvenlik Konseyi üyesi 15 ülkenin temsilcisi ile ABD’nin BM Daimi Temsilciliğinde bir araya geldi. Görüşme sonrası gazetecilere açıklamalarda bulunan Kushner, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın planı ilk duyduğunda “ne kadar iyi olduğu konusunda şaşırdığını” ancak “plan daha açıklanmadan reddeden bir pozisyon aldığını” öne sürdü.

Kushner, şu aşamada İsrail ve Filistin’in yana yana iki devlet olmasının çok zor olduğunu savundu. Kushner, “İsrail yerleşimlerinin genişleme oranına ve Filistin halkının isteklerine bakarsanız, neredeyse geri dönüşü olmayan bir kavşağa girersiniz” diye konuştu.Kushner, “(Filistin) Görüşmek isterlerse bunu seve seve yaparız ama peşlerinden koşmayacağız” ifadesini kullandı.

Avrupa Birliği’nin ABD’nin barış planı konusunda ortak bir açıklamada uzlaşı sağlayamadığına ve bu durumun AB içinde yeni bir yaklaşıma ilgi olduğunu gösterdiğine dikkati çeken Kushner, Arap dünyasında da birçok kişinin tarafsız açıklamalar yapmasının ‘‘iyi’’ bir işaret olduğunu savundu.

BM Güvenlik Konseyinin daimi üyelerinden Nicolas de Rivière, Kushner ile görüşmelerin ardından “Fransa’nın pozisyonunun değişmediğini ve çok net olduğunu” söyledi.Fransa’nın iki devletli ve her iki devletin de başkentinin Kudüs olduğu bir çözümü desteklediğini anlatan Rivière, sorunu çözmenin en pragmatik yolunun bu olduğunu dile getirdi.Konseyin geçici üyelerinden Belçika’nın BM Daimi Temsilcisi Marc Pecsteen ise Kushner ile görüşmelerini “ilginç bir toplantı” olarak değerlendirdi.

Öte yandan Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ise 11 Şubat’ta BM Güvenlik Konseyinde Trump yönetiminin barış planına karşı çıkacak.

İSRAİL, BATI ŞERİA’YA EK ASKER GÖNDERİYOR

İsrail ordusu, artan gerginlik gerekçesiyle işgal altındaki Batı Şeria’ya ek asker gönderme kararı aldı.İsrail ordusundan yapılan yazılı açıklamada, bölgeye gönderilecek ilave asker sayısı ve zamanlamaya ilişkin ise bilgi verilmedi. İsrail askerleri dün Batı Şeria’nın El Halil kentinde ABD’nin Filistin planını protesto eden 17 yaşındaki Filistinli bir genci vurarak öldürmüştü.Ramallah yakınlarındaki yasa dışı Dolev yerleşim birimi yakınında ise dün öğleden sonra bir araçtan açılan ateş sonucu 1 İsrail askeri hafif şekilde yaralanmıştı. (DIŞ HABERLER)