İrlanda’da bir ilk: Sinn Fein birinci parti
İrlanda’da ilk defa İrlanda Cumhuriyet Ordusunun (IRA) siyasi kanadı olarak görülen Sinn Fein seçimlerden birinci parti olarak çıktı.
Fotoğraf: Wikimedia Commons
İrlanda'da dün yapılan erken genel seçimde 3 partinin oyları çok yakın olsa da seçimde ilk defa İrlanda Cumhuriyet Ordusunun (IRA) siyasi kanadı olarak görülen Sinn Fein seçimlerde birinci parti oldu. Seçim sonuçları “tarihi” olarak nitelendirildi. Ancak partinin hükümet olabilmesi için koalisyon kurması gerekecek.
İKTİDAR PARTİSİ ÜÇÜNCÜ OLABİLDİ
Oyların yüzde 96’sının sayıldığı İrlanda'da Sinn Fein seçimleri yüzde 24.5 ile birinci sırada tamamlarken, eski Dışişleri Bakanı Micheál Martin’in öncülüğündeki Fianna Fáil ise yüzde 22.2’lik oyla ikinci sırada yer aldı. İrlanda Başbakanı Leo Varadkar’ın liderliğindeki iktidar partisi Fine Gael ise oyların yüzde 20.9’unu alarak seçimleri üçüncü sırada tamamladı. Yeşiller’in oy oranı da yüzde 7.4 oldu.
Her ne kadar seçimlerden birinci parti olarak Sinn Fein çıksa da, ülkedeki seçim sisteminin nispi temsile dayanması dolayısıyla tek başına hükümeti oluşturmak için yeterli sayıya ulaşamıyor.
SOSYAL SORUNLARI VE BİRLEŞİK İRLANDA’YI ÖNE ÇIKARDI
Sinn Fein’in seçimlerden birinci parti olarak çıkması, merkez sağ partilerin belirgin bir ağırlığının olduğu ülke siyaseti açısından tarihi bir öneme sahip olarak değerlendirildi. Nitekim, Sinn Fein, IRA’nın eski siyasi kanadı ve İrlanda ve Kuzey İrlanda’yı yeniden birleştirmek amacına sahip bir parti.
Şimdiye kadar ülke Fine Gael ve Fianna Fail partileri tarafından yönetiliyordu. BBC Türkçe'nin haberinde Sinn Fein partisine seçimleri kazandıranın kampanyasındaki evsizlik, yükselen kiralar ve hastanelerdeki bekleme listelerinin eleştirilmesi yönündeki propagandası olduğu ifade edildi. Sinn Fein, ayrıca, İrlanda’nın birleştirilmesi ile ilgili beş yıl içinde bir referandum düzenlemesi için İngiltere’ye baskı kuracakları vaadinde bulundu.
Öte yandan Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden ayrılmasının ardından İrlanda ile ilişkileri de değişecek. Seçim sonuçları da, İskoçya ile birlikte Kuzey İrlanda’nın statüsünün de yeni dönemin gündemleri arasında olması süreci hızlandıracak görünüyor.
"DEĞİŞİM İÇİN ALTERNATİF OLDUĞUMUZA İKNA ETTİK"
Irish Examiner haber sitesinin aktardığına göre Sinn Fein’in Genel Başkanı Mary Lou McDonald, seçimlerin tamamen “değişim”le ilgili olduğunu ifade ederek, “Sinn Fein halka gitti ve onları, bizim bir alternatif olduğumuz ve değişimin aracı olduğumuz konusunda büyük oranda ikna etmeyi başardı” dedi. Seçim sonuçlarının İrlanda siyasetinde “bir devrim” olarak görülüp görülemeyeceği sorusu üzerine McDonald, “Evet, elbette bunu böyle görebiliriz” yanıtını verdi.
NASIL BİR KOALİSYON KURULABİLİR?
McDonald, koalisyon görüşmelerinde “olgun” bir yaklaşım gösterecekleri sözünü vererek, “demokrasinin talep ettiği şey bu” diyerek herkesle görüşmeye istekli olduklarını belirtti. McDonald ayrıca, “En iyi sonuç, Fianna Fail ve Fine Gael’in olmadığı bir hükümet. Mümkün olsun ya da olmasın ilk denemek istediğim şey bu” yorumunda bulunarak Yeşiller, Sosyal Demokratlar ve People Before Profit partileriyle kampanya boyunca görüşmeler gerçekleştirdiğini açıkladı.
Başbakan Leo Varadkar, partisi Fine Gael’in Sinn Fein ile bir koalisyon hükümetine girme ihtimalini seçim kampanyası boyunca pek çok farklı zamanda göz ardı etmişti. Partinin Genel Başkanı Micheal Martin’in ise Sinn Fein ile bir koalisyon ihtimali konusunda “yumuşama gösterdiği” belirtiliyor.
Martin koalisyona ilişkin yaptığı açıklamasında, “Oylar tamamen sayıldığında ve koltuk sayıları ortaya çıktığında bunu değerlendireceğiz. Ben bir demokratım. Halkı dinlerim ve onun kararına saygı duyarım” şeklinde konuştu.
ERKEN SEÇİM İHTİMALİ DE GÜNDEMDE
Bir koalisyon kurulamaması ihtimaline ilişkin TheIrish Sun haber sitesinde yer alan bir yazıda ise, “Seçim sonuçları, partilerin, istikrarlı bir hükümet oluşturabilmesini son derece zor duruma sokarken, İrlanda gelecek yıl içinde bir başka yeni genel seçimle karşı karşıya kalabilir” yorumunda bulunuldu. (DIŞ HABERLER)
