Özgür Gündem davasında Aslı Erdoğan, Necmiye Alpay ve Bilge Aykut beraat etti
Özgür Gündem davasında Aslı Erdoğan, Necmiye Alpay ve Bilge Aykut beraat etti. Mahkeme, İnan Kızılkaya, Eren Keskin, Kemal Sancılı ve Zana Bilgi Kaya’nın dosyalarını ayırdı.
Fotoğraf: Evrensel
Meltem AKYOL
İstanbul
Kanun hükmünde kararnameyle (KHK) kapatılan Özgür Gündem gazetesinin yazar ve yöneticilerine açılan davada Aslı Erdoğan, Necmiye Alpay ve Bilge Aykut hakkında beraat kararı verildi. Mahkeme heyeti, İnan Kızılkaya, Eren Keskin, Kemal Sancılı ve Zana Bilgi Kaya’nın mütalaaya karşı savunma için ek süre talep etmesi üzerine dosyalarının ayrılmasına karar verdi. Haklarında yakalama kararı bulunan ve henüz savunmaları alınamayan Ragıp Zarakolu ve Filiz Koçali’nin dosyalarının da ayrılmasına karar verildi. Üzerine atılı bazı suçlardan beraat eden Aslı Erdoğan’a isnat edilen “örgüt propagandası” suçlaması ise zaman aşımından düştü.
ÇOK SAYIDA GAZETECİ İZLEDİ
KHK ile 30 Ekim 2016'da kapatılan Özgür Gündem gazetesinin yayın danışma kurulu üyeleri Yazar Aslı Erdoğan, Dilci Necmiye Alpay, gazetenin o dönemki Eş Genel Yayın Yönetmeni Eren Keskin ve İmtiyaz Sahibi Kemal Sancılı’nın da aralarında bulunduğu 9 gazetecinin yargılandığı davanın 16. duruşması bugün İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Davada yargılanan Özgür Gündem gazetesinin o dönemki Eş Genel Yayın Yönetmeni İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin, İmtiyaz Sahibi Kemal Sancılı, Genel Yayın Yönetmeni Zana (Bilir) Kaya, Sorumlu Yazıişleri Müdürü İnan Kızılkaya ile gazetenin Danışma Kurulu Üyesi Dilci Necmiye Alpay ve avukatların hazır bulunduğu duruşma kimlik tespitleri ile başladı.
TGS İstanbul Şube Başkanı Banu Tuna, TİHV Genel Başkanı ve Evrensel Gazetesi Yazarı Şebnem Korur Fincancı, CPJ Türkiye Temsilcisi Özgür Öğret, Af Örgütü Almanya Şubesinden Amke Dietert ve Türkiye Şubesinden Milena Buyum, HDP İstanbul Milletvekilleri Ahmet Şık ve Züleyha Gülüm ile çok sayıda gazeteci izlediği duruşma geçen duruşmada açıklanan mütalaaya karşı savunmalar yapıldı.
KESKİN: BEN AYNI YERDEYİM, DEVLETİN KAFASI KARIŞIK
Önceki duruşmada açıklanan ve hakkında mütalaa ile hakkında "terör örgütü üyeliği" suçlamasıyla 7 yıl 6 aydan 15 yıla kadar hapis cezası istenen Eren Keskin, suçlamaları 'asla' kabul etmediğini söyledi.
İnsan hakları savunucusu olduğunu söyleyen Keskin, "Şu anda da İnsan Hakları Derneği Eş Başkanıyım. Örgüt üyesi değil, hak savunucusuyum. Ömrümde bir kere bile elime silah almadım. Yargıtay, örgüt üyeliği için bazı şartlar arıyor. Örneğin iradesini örgüte teslim etmek diyor. Ben bugüne kadar irademi kimseye teslim etmedim. Ben Ermeni sorunu, Kıbrıs konusu gibi konularda resmi ideolojiden farklı düşünüyorum. Bunun bedelini defalarca ödedim. Bugün de burada olmamamın nedeni Kürt sorunu konusunda devletten farklı düşünmemdir" dedi.
Özgür Gündem gazetesinde yazı yazan, haber yapan ve dağıtımı yapılan insanların ölümüne tanıklık ettiğini söyleyen Keskin, "Bu gazete yeniden çıkmaya başlayınca dayanışma amacıyla genel yayın yönetmeni oldum. Genel Yayın Yönetmenliği yapmam Musa Anter'e ve Ferhat Tepe'ye borcumdur" diye konuştu.
"Ben her zaman aynı yerdeyim ama devletin kafası karışık. Barış sürecinde dava açılmıyordu, ben de sanık değildim" diyen Keskin şöyle devam etti: "Ancak devletin politikası değil, ben bölücü, suçlu oldum. Bizim durumumuz Türkiye’nin imza attığı insan hakları sözleşmesine aykırı. Ben örgüt üyesi değilim, insan hakları savunucusuyum. Düşüncelerim nedeniyle kimseye hesap vermek zorunda değilim. O yüzden başka bir şey söylemeyeceğim. beraatimi talep ediyorum."
ALPAY: KORKMADAN YAZABİLECEĞİMİZ ORTAM YARATILMALI
Ardından mahkumiyetine yetecek nitelikte kesin ve inandırıcı delil elde edilememesi gerekçesiyle beraati istenen Dilci Necmiye Alpay, söz aldı. Özgür Gündem davasının "bir önyargıyla ve ön ceza" ile başladığını söyleyen Alpay, davada kendisi için talep edilen beraatin verilen cezaları ortadan kaldırmadığının altını çizdi. Alpay, savcılığın mütalaasında beraatin gerekçesinde basın ve ifade özgürlüğünü yeterince ve açıkça dile getirmediğini belirterek, gazeteciler ve yazarlar için korkmadan düşünüp, yazıp çizebilecekleri bir ortam yaratılması gerektiğinin altını çizdi. Alpay, "Beraat kararı ve beraat gerekçelerinin özgürlük ilkesine dayandırılması gerektiğini düşünüyorum" dedi.
SANCILI: SUÇLAMALARI KABUL ETMİYORUM, BERAATİMİ TALEP EDİYORUM
"Örgüt üyeliği" suçlamasıyla cezalandırılması talep edilen gazetenin İmtiyaz Sahibi Kemal Sancılı, 70 yaşında olduğunun altını çizerek, "Ben irademi babama bile teslim etmedim, suçlamaları kabul etmiyorum. Beraatimi istiyorum" diye konuştu.
KIZILKAYA: GAZETELERİ KAPATMAK VE GAZETECİLERİ HAPSE ATMAK ÜLKEYİ KATANLIĞA İTMEKTİR
"Örgüt üyeliği" suçlamasıyla cezalandırılması talep edilen gazetenin Sorumlu Yazışleri Müdürü İnan Kızılkaya, iktidarın istediği tarzda habercilik yapmadığı için cezalandırılmak istendiğini söyledi.
Çatışmalı dönemlerde yapılan haberler nedeniyle yargılandığını belirten Kızılkaya, "Çatışma ve şiddet ortamında yapılan gazeteciliği yargının konusu yapmak büyük bir haksızlıktır. Bizim görevimiz gerçekleri halka iletmektir. Yargılandığımız haberler de bu olanların anlatılmasından ibarettir. Bu suçlama konusu yapılamaz. Gazetecilik yönetenler değil yönetilenler için yapılmalıdır. Gazetecilik gerçeğin tarafında olmaktır. Gazeteci resmi söylemin, açıklamanın gerçeğin örtülmesi üzerine kurulduğunu bilir ve sahadaki olguyu, veriyi farklı yönleriyle teyit ettirdikten sonra sayfalarına taşır. Bizim de yaptığımız budur. Bu nedenle hiçbir haberimiz yalanlanmamıştır" dedi.
Kızılkaya son olarak şunları söyledi: "Gazeteleri kapatmak ve gazetecileri hapsetmek ülkeyi karanlığa itmektir. Gazeteciler yargılanamaz. Gazetecilere özgürlük. Ve ben de beraatimi talep ediyorum."
KAYA: BİR TEK GAZETECİLİK ÖRGÜTÜ ÜYESİYİM
Daha sonra ise gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Zana (Bilir) Kaya söz aldı. "Örgüt propagandası" suçlamasıyla cezalandırılması istenen Kaya, bir haftalık genel yayın yönetmenliği süresinde çıkan haberler nedeniyle yargılandığını söyledi.
İddianamede suçlama konusu yapılan 4 haber olduğunu belirten Kaya, "Topluma gerçeği olduğu gibi aktardık. Toplumun olan-biteni öğrenmesi aynı zamanda bir anayasal hak. Gazetecilik bir kamusal iştir, tıpkı sizin yürüttüğünüz iş gibi. Gazeteci özgür olarak haber alma ve bunu yayınlama hakkına sahiptir. Söz konusu haberler de bu kapsamındadır. Biz de bunu yaptık ve bu nedenle yargılanıyoruz" dedi.
İddianamedeki suçlamaların soyut olduğunu söyleyen Kaya, "Bir suçlama var ama bizim 'örgütle nasıl bir bağlantımız varı' bunun somut olarak hiçbir delili yok. Olamaz da. Çünkü bizim yürüttüğümüz faaliyet kamuya açık, her gün denetleniyor. Bazı haberler iktidara rahatsızlık verebilir, bu da bizim görevlerimizden biridir. Bu suçlama konusu yapılamaz, yani iktidar eleştirildi gazeteciler yargılanamaz" diye konuştu.
"Ben bir tek gazetecilik örgütü mensubuyum" diyen Kaya, beraatini istedi.
3 KİŞİYE BERAAT
Mahkeme heyeti, İnan Kızılkaya, Eren Keskin, Kemal Sancılı ve Zana Bilgi Kaya’nın mütalaaya karşı savunma için ek süre talep etmesi üzerine dosyalarının ayrılmasına karar verdi. Haklarında yakalama kararı bulunan ve henüz savunmaları alınamayan Ragıp Zarakolu ve Filiz Koçali’nin dosyalarının da ayrılmasına karar verildi. Üzerine atılı bazı suçlardan beraat eden Aslı Erdoğan’a isnat edilen “örgüt propagandası” suçlaması ise zaman aşımından düştü.
ÖZGÜR GÜNDEM DAVALARI: GAZETE KAPATILDI, ÇALIŞANLARI TUTUKLANDI
16 Ağustos 2016 tarihinde İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin verdiği kararla “terör örgütü propagandası yaptığı” iddiasıyla geçici olarak kapatılan Özgür Gündem gazetesi, 29 Ekim 2016’da yayımlanan 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile tamamen kapatıldı.
Gazetenin çalışanları ile yazar ve yöneticileri “terör örgütü propagandası” ve “örgüt üyeliği” iddialarıyla hala yargılanıyor.
Üç şekilde yürütülen davalardan biri yazar ve yöneticilerin de yargılandığı “Ana Dava” olarak anılan dava, ikincisi gazete çalışanlarının yargılandığı dava, üçüncüsü ise gazete ile dayanışma amacıyla başlatılan Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katılanların yargılandığı dava.
16 Ağustos 2016’daki kapatılma kararı ardından gazete binasını basan özel harekat polisleri, aralarında o esnada haber takibi yapan İMC TV ve DİHA çalışanları da dahil 24 gazeteci gözaltına almıştı. Özgür Gündem’in eski genel yayın yönetmeni Eren Keskin’in, yazarlarından Filiz Koçali’nin ve gazeteci Ragıp Zarakolu’nun da evlerine polis baskını yapılmıştı.
22 Ağustos 2016’da Genel Yayın Yönetmeni Zana (Bilir) Kaya Yazıişleri Müdürü İnan Kızılkaya sevk edildikleri nöbetçi hakimlik tarafından tutuklanmıştı. Yazar ve yönetim kadrosundan aralarında Aslı Erdoğan 19 Ağustos’ta, Necmiye Alpay ise 31 Ağustos’ta tutuklanmıştı. Yayın danışma kurulu üyeleri Erdoğan ve Alpay’la birlikte Zana Kaya 29 Aralık 2016’da tahliye edilmişti.
“Özgür Gündem Ana Davası” olarak anılan ve Yayın Danışma Kurulu Üyeleri, yönetici ve yazarları olan Necmiye Alpay, Aslı Erdoğan, Ragıp Zarakolu, Filiz Koçali, Eren Keskin, Zana Kaya, Kemal Sancılı, İnan Kızılkaya ve Bilge Oykut’un da yargılandığı bu dava kapsamında ise eski Genel Yayın Yönetmeni İnan Kızılkaya 441 gün, İmtiyaz Sahibi Kemal Sancılı ise 301 gün tutukluluğun ardından tahliye edilmişti.
Kasım 2016'da İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilen 31 sayfalık iddianamede yargılanan tüm isimler için Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) “Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak” başlıklı 302/1, “ “Silahlı örgüt” başlıklı 314/2, ”Suç işleme amacıyla örgüt kurma” başlıklı 220/1,2,8, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun (TMK) örgüt propagandasını düzenleyen maddelerinden hapis cezası isteniyordu.
Suçlamalara konu edilenler ise gazetede çeşitli tarihlerde yayımlanmış yazı ve haberler.
MÜTALAADA 5 KİŞİYE CEZA, 2 KİŞİYE BERAAT TALEBİ
Davanın 13 Ocak'ta görülen 15. duruşmasında savcı esas hakkındaki mütalaasını sundu.
Mütalaada, gazetenin yayın danışma kurulunda yer alan Yazar Aslı Erdoğan’ın farklı tarihlerde gazetede yayınlanan 4 yazısında “terör örgütü propagandası" suçlamasıyla 1 yıl 10 aydan 9 yıl 3 aya kadar hapisle cezalandırılması talep edildi.
İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin hakkında da gazetenin genel yayın yönetmenliğini yaptığı dönemde terör örgütünün amacı doğrultusunda yazılara verdiği iddia edilerek “örgüt üyeliği” suçundan 7 yıl 6 aydan 17 yıla kadar hapisle cezalandırılması istendi.
Gazetenin İmtiyaz Sahibi Kemal Sancılı ve İnan Kızılkaya hakkında, “örgüt üyeliği” suçlamasıyla, Zana (Bilir) Kaya hakkında ise “örgüt propagandası” suçlamasıyla ceza isteyen savcılık, ifadesi alınmayan Ragıp Zarakolu ile Filiz Koçali’nin dosyalarının ayrılmasını talep etti.
Savcılık, dava kapsamında yargılanan tüm ismler için istenen “Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak” suçunun, unsurları oluşmadığı gerekçesiyle bu suçlamasından ise ceza verilmemesini istedi.
Mütalaada, yazar ve dilbilimci Necmiye Alpay ile Bilge Aykut hakkında ise mahkumiyetlerine yetecek nitelikte kesin ve inandırıcı delil elde edilememesi gerekçesiyle beraatlerine karar verilmesi talep edildi.
DAYANIŞMA DA DAVA KISKACINA ALINDI
Gazete ile dayanışma amacıyla başlatılan Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katılarak Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği yapan 100 kişiden 50'si hakkında soruşturma başlatıldı. Bu isimlerden 11'i hakkımda başlayan soruşturmalar takipsizlik ile sonuçlanırken 38'ine dava açıldı. Bu isimlerden 26'sı için çeşitli cezalar verildi. Davalarda yargı süreci devam ediyor.
KESKİN HAKKINDA 140 DAVA VAR
Öte yandan gazetenin eski Genel Yayın Yönetmeni Eren Keskin 140, eski Sorumlu Yazıişleri Müdürü Reyhan Çapan 95 dava bulunuyor. Ayrıca çeşitli yazarlar hakkında da açılmış 29 dava bulunuyor.