Bankacılık düzenlemesine şerh düşen CHP ve İYİ Parti’den ‘şeffaflık’ vurgusu

Diren YURTSEVER

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve İYİ Parti, Meclis Genel Kurulu’nda bu hafta görüşülecek “Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ne şerh düştü. 
 
CHP şerhte, iktidarın ülkenin temel sorunlarını çözmek yerine, devletin şahsiyetinde “parti ve tek adam” iktidarını kutsallaştırmaya çalışan bir yaklaşım sergilediği yönünde eleştirisi getirildi. Ekonominin gerçekleri ve ihtiyaçlarından kopuk bir yönetim ile karşı karşıya olunduğunun belirtildiği şerhte, “Mevcut toplumsal bunalım, krizin artık ekonomik finansal boyutunun ötesinde bir sosyal boyuta eriştiğini göstermektedir” denildi.

"KRİZİ DAHA DA DERİNLEŞTİRECEKTİR"

AKP’nin kanun teklifindeki bazı düzenlemelerle kendi çıkardığı krizi çözmek için daha çok kredi peşinde koştuğuna dikkati çekilen şerhte, “Mevcut ekonomik krizin nedeni iktidarın uyguladığı vahşi neoliberal rant ekonomisi düzenidir. Gelir yaratacak üretken alanlar yerine rantı önceleyen ve bunu yaparken de gelir yaratamadığı için, çok borçlanan, aşırı finansallaşan bir düzen kurulmuştur. Bu durum krizi daha da derinleştirecektir. Mevcut iktidar algı yönetimi de uygulamak suretiyle kamu bankaları aracılığıyla aynı anda hem düşük faiz hem de düşük kur baskılamasıyla ekonomik sorunların çözümünü ertelemekte, ekonomik bunalımın daha da derinleşmesine aynı zamanda güven erozyonuna da neden olmaktadır” ifadelerine yer verildi.

VARLIK FONU: PARALEL HAZİNE

İktidarın ekonomiye ve Merkez Bankası’na dönük müdahalelerinin olduğunun belirtildiği şerhte, teklifin finans piyasaları üzerindeki baskıyı arttırmaya dönük olduğu kaydedildi. Şerhte Varlık Fonu ile ilgili düzenlemeye ilişkin ise şu ifadeler belirtildi: “Kurulduğu günden beri ‘paralel hazine’ mantığıyla işletilen Türkiye Varlık Fonu’na yasal borçlanma limitlerine tabi olmadan kaynak sağlama adı altında borçlanma olanağı getirilmesi yanlıştır, bu durum aynı zamanda kamu maliyesinde şeffaflığı da ortadan kaldırmaktadır. Yine büyük altyapı, enerji yatırımların finansmanı için getirildiği ifade olunan proje finansman fonları ile ilgili olarak teklif metnindeki düzenlemeler sistemik risk yaratıcı özellikler taşımaktadır.”

"FARKLI SESLER BASTIRILMAK İSTENİYOR"

Kanun teklifi ile ekonomi alanındaki farklı seslerin bastırılmak istendiği belirtilen şerhte, CHP, AKP’nin teklifi hazırlama gerekçesini ise şöyle açıkladı: “Bu kanun teklifinin, teknik düzenlemeler kılıfı adı altında iktidarın düşürülemeyen işsizlik, yoksulluk yüzünden yaşanan intiharlar, bir türlü belini doğrultamayan ülke ekonomisi, kamu bankalarının yandaş şirketleri kurtarma operasyonları ve Varlık Fonu’nun gizlenen işlemleri gibi devasa sorunlar hakkında gerçeklerin söylenmesinin önüne geçilmesi amacıyla hazırlandığı anlaşılmaktadır. Bu yasa teklifi mali disiplini yok ettiği için güveni yok eden, aynı zamanda kamu maliyesinde şeffaflığı ortadan kaldıran bir yasa teklifidir.”

İYİ PARTİ: HAKSIZ REKABETİ DOĞURACAKTIR

Teklife şerh düşen İYİ Parti, son 10 yıldır ekonomide biriken yapısal sorunların olduğuna vurgu yapılarak, Türkiye ekonomisinin “yapısal tıkanma” yaşadığı ifade edildi. Torba kanunların Meclis’teki tüm “operasyonların” merkezi haline geldiğinin belirtildiği şerhte, Varlık Fonu ve fon kapsamındaki bankalara tanın hak ve imtiyazlara ilişkin şu değerlendirmeler yapıldı: “ Varlık Fonu ve dolayısıyla fon kapsamında bulunan kamu bankalarına özel hak ve imtiyazlar sağlayacak olup, kamu bankalarının diğer özel bankalardan ayrıcalıklı hale gelmesine neden olacaktır. Bu değişiklikler piyasa ekonomisinin serbest rekabet mantığına aykırı olup, bankalar arası haksız rekabete neden olacak, bankacılık sisteminde dengesizlikler yaratacak, bu imtiyazlar altında verilen krediler veya çıkartılan fonların ödeme güçlüğüne düşmesi halinde hazineye ek yük gelecektir.”

"ŞEFFAFLIĞI İHLAL EDİYOR"

İYİ Parti şerhte, teklifin ruhunun şeffaflık ilkesini ihlal ettiği ifadelerine yer vererek, “Finans piyasasındaki rekabeti olumsuz etkileyecek ve yeni dengesizlikler yaratacak düzenlemelerin öne çıktığı ortadadır” denildi. (MA)