70'lik rakının fiyatı 18 yılda yüzde 1800 attı, yurttaş evde üretime yöneldi
70’lik rakının fiyatı 2002 yılında 8,25 TL civarındayken aradan geçen 18 yılda yüzde 1800 zamlanarak 152,50 TL’ye yükseldi. Vergi oranı ise yaklaşık yüzde 72 oldu.
Fotoğraf: Pixabay
Devlet, alkollü içki tüketen yurttaşların adeta yakasına yapıştı, cebindeki son kuruşu dahi istiyor. Yıllardır üst üste gelen zamlar ve artan vergiler yüzünden raf fiyatları absürt seviyelere ulaştı. Şişeleri uzaktan seyretmek zorunda bırakılan yurttaşlar da çareyi evde içki üretmekte buldu.
Cumhuriyet'ten Şehriban Kıraç'ın haberine göre son bir yılda kayıtlı alkollü içki tüketimi 90 milyon litre düştü. Kayıtlı rakı tüketimindeki düşüş ise yüzde 29. Buna rağmen devletin içkiden elde ettiği vergi geliri yüzde 650 arttı.
Tarım ve Orman Bakanlığı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığının verilerine göre, 2018’de iç piyasaya arz edilen toplam rakı miktarı 35 milyon 934 bin litreyken 2019’da bu miktar 27 milyon 763 bin litreye geriledi. Son 9 yılda ise iç piyasada kayıtlı rakı tüketiminde 21 milyon litrelik düşüş yaşandı. Rakı ihracatı da 2018’de 4 milyon 61 bin litre seviyesinden geçen yıl 3 milyon 491 litreye geriledi.
Fahiş fiyatlar nedeniyle yurttaş kayıt dışına ya da evde üretime yöneldi. Son 3 yılda kayıt dışı rakı üretimi 4 milyon litreden 8 milyon litreye çıkarken devlet, yaklaşık 1,5 milyar dolar vergi kaybına uğradı.
Yine Tarım ve Orman Bakanlığı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı verilerine göre, 2019'da kayıtlı alkollü içki tüketimi de 89 milyon 746 bin litre düşüş gösterdi.
"ESKİ TÜRKİYE'DE" 70'LİK RAKI, YAKLAŞIK 8,25 LİRAYDI
Rakı fiyatlarındaki zamlar sınırları zorladı. 2002 yılında 70’lik rakının fiyatı 8,25 TL civarındayken aradan geçen 18 yılda fiyat yüzde 1800 artışla 152,50 TL’ye fırladı.
70’lik rakıdaki vergi oranı yaklaşık yüzde 72 seviyesinde. 70’lik bir şişe rakının fiyatı; aracı kârı dahil satış fiyatı 40 TL, ÖTV yaklaşık 92 lirayı buluyor. KDV miktarıysa 20 lira. Bir şişedeki toplam vergi 112 TL.
OECD’nin yayımladığı 2019 verilerine göre Türkiye kişi başına 1,4 litre ile en az alkollü içki tüketen ülkeler arasında yer aldı. Listenin sonra sırasında ise 0,3 litrelik alkollü içki tüketimiyle Endonezya yer alıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2017’de hanehalkı tüketim harcaması içinde alkol ve sigaranın payı yüzde 4,5 iken bu oran 2018’de yüzde 4’e düştü.
HÜKÜMET BU YIL ALKOL VE SİGARA KULLANANLARDAN 90 MİLYAR TL İSTİYOR
Son 12 yılda alkollü içkilerden devletin elde ettiği ÖTV geliri 78 milyar 402 milyon TL’yi aştı.
2008’de içkiden 1,9 milyar TL ÖTV elde edilirken aradan geçen 12 yılda bu sayı yüzde 650 artışla 14 milyar 714 milyon TL’ye çıktı.
Hükümet, alkol ve sigara tüketiminden bu yıl yaklaşık 90 milyar TL’lik vergi geliri elde etmeyi amaçlıyor. (EKONOMİ SERVİSİ)
