Koronavirüs önlemi olarak görülen dezenfektan ve kolonyada "merdiven altı" uyarısı
Koronavirüse karşı önlem almak isteyenler el dezenfektanı ve kolonyalara yoğun ilgi gösterince dezenfektanın fiyatı kolonyayı 4'e katladı. Uzmanlar merdiven altı üretime karşı uyardı.
Fotoğraf: DHA
Türkiye'de de görülen koronavirüsten korunmak isteyenler, el dezenfektanı ve kolonyalara yoğun ilgi gösterince özellikle dezenfektanın fiyatı kolonyayı 4'e katladı. Talebin yoğun olmasının ardından, uzmanlar yurttaşları özellikle merdiven altı üretime karşı uyardı.
Antalya Kimya Mühendisleri Odası Başkanı Mehmet Sacit Tayfun, virüse karşı koruyuculuğu bilinen dezenfektan sıvılarının merdiven altı üretiminin arttığına dikkati çekerek, "Merdiven altında yapılan taklit ürünler cilt kanserine yol açabilir" dedi.
Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve tüm dünyada etkili olan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) kısa sürede çok sayıda ölüme sebep oldu. Dünya Sağlık Örgütü ve uzmanların virüse karşı steril ve filtreli maskeler, antibakteriyel jel, antibakteriyel sıvı ve 80 derecelik kolonyanın etkili olduğunu açıklamasının ardından korunmak isteyenlerin ilgisi bu yöne kaydı. Maske satışı yapan firmalar bir anda ellerindeki stoğu 4-5 katı fiyatla satmaya başladı. Fahiş fiyatlara rağmen maskeler kısa sürede tükenirken maskenin üretim ve ihracatının yapıldığı yer olan Çin dahi ihraç ettiği maskeleri bu defa ithalata gitti. Neredeyse tüm dünya ülkelerinden Çin'e maske ihracatı başladı.
MERDİVENALTI ÜRETİMDE CİLT KANSERİ RİSKİ
Maskeler kadar önemli bir korunma yolu olan antibakteriyel jel, antibakteriyel sıvı ve 80 derecelik kolonyalar yoğun ilgi gördü. Vatandaşlar çoğunlukla eczanelerden litreyle el dezenfektanları ve kolonya almaya başladı. Koruyucu kimyasallara olan ilginin artışı merdiven altı üretim yapanların da ilgisini çekti. Uzmanlar ise vatandaşları özellikle merdiven altı üretime karşı duyarları olmaları konusunda uyardı.
Demirören Haber Ajansına konuşan Antalya Kimya Mühendisleri Odası Başkanı Mehmet Sacit Tayfun, dezenfektanların sadece elleri koruduğunu ancak bu virüsün çoğunlukla hava yoluyla bulaştığına da dikkati çekerek dezenfektanların yalnızca 1 saat koruduğunu ifade etti. Dezenfektanın virüsleri sadece öldürmeyip üremelerini durdurduğunu da kaydeden Tayfun, "Zaten bu dezenfektanlar yüzde 100 korumaz. En fazla yüzde 80 koruyor. Dezenfektan kullandım, virüs bana bulaşmaz. Yok öyle bir dünya. Her türlü bulaşabilir. Yüzünüze birisi hapşırınca alırsınız virüsü. Merdiven altı bir imalathane yüzde 1 kullanacağı bir kimyasalı yüzde 10 kullanırsa tamamen tehlikeli bir madde haline geliyor. Uzun süreli kullanımlarda kanser olma riskiniz dahi var. O dezenfektan ellerinizi tahriş edebilir. Taklit ürünler cilt kanserine dönüşebilir. Kolonya içlerindeki en masum olanı. Virüsle birlikte merdiven altı üretim de arttı. Orijinal ürünleri de birebir taklit ediyorlar" diye konuştu.
"İNSANLAR DEZENFEKTAN PANİĞİ YAŞIYOR"
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı ve Viroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Çolak ise elleri sabunlu suyla yıkamanın yerini hiçbir önlemin tutmadığını söyledi. Ellerin 20 saniyenin üzerinde yıkanmasının gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Çolak, 'Mini mini bir kuş donmuştu' şarkısı ellerin yıkanması sırasında söylenirse şarkı bittiğinde ortalama 25 saniyenin geçmiş olabileceğini kaydetti. Piyasada satılan el dezenfektanlarının içeriğindeki alkolün 70 derecenin üzerindeyse kullanılabileceğini anlatan Prof. Dr. Çolak, "Kullanmak isteyenler içeriğini mutlaka okusunlar. İnsanlar 'el dezenfektanını nereden alacağım?' paniği yaşıyor. 80 derece yazan kolonyalar virüse karşı etkili. Ellerini kolonya ile yıkayabilirler. Hiçbir yere silmeden kurumasını bekleyecekler. Özellikle sprey olanları tavsiye ediyoruz. Havayla teması az olduğu için. Ancak şu önemli el yıkamanın yerini hiç biri tutmuyor" dedi.
DEZENFEKTAN FİYATI KOLONYANIN 4 KATI
Antalya'da kolonya üreten Eczacı Hasan Kilit ise eczaneye kolonya ve dezenfektan satın almak için gelenlerin sayısının arttığını kaydetti. Virüsün 70 derecelik alkolle karşı duramadığını anlatan Kilit, "Kolonya satışlarımız bu aralar biraz daha arttı. El dezenfektanlarına göre fiyatlarımız çok çok düşük. 1 litrelik bir kolonyanın fiyatı 35 TL, aynı şekilde 1 litrelik el dezenfektanı almak isterseniz 120 TL. Arada çok büyük bir fiyat farkı var. Kolonya daha çok tercih ediliyor" diye konuştu.
ECZANELERDE ‘KORONAVİRÜS’ HAREKETLİLİĞİ
Öte yandan uyarıların ardından eczanelerde yoğunluk oluştu. En çok maske, eldiven, kolonya, el dezenfektanı ve ıslak mendil satılıyor.
Beşiktaş’ta eczanesi olan Fulya Sütsever, “2 aydır zaten maske çok satılıyordu. Şimdi alkol içeren el dezenfektanı ve kolonya çok satılıyor. Bir de bağışıklık sistemini güçlendirici ilaçlar çok satılıyor. Gelenler genellikle bilinçli ve çok araştırma yapmış olarak geliyorlar. El dezenfektanını da, maskeyi de, ilaçları da koruyucu olarak alıyorlar. Talebe kesinlikle yetişemiyoruz. Sabahtan beri mal bulmaya çalışıyorum. El dezenfektanları sıfır vaziyette. Kaliteli maske kalmadı, piyasadakiler koronavirüsüne cevap vermeyecek şekilde ama paniğe gerek olduğunu zannetmiyorum. Maskenin zaten hasta olana takılması gerektiği söylendi ama el dezenfektanı ve bol el yıkamanın çok önemli olduğunu vurgulamak isterim” dedi.
Eczaneden maske ve kolonya alan Seda Yılmazmaden ise, “Olayın etkisi altındaydık, dün akşam da duyunca daha da çok etkilendim. Oğlumu, torunumu, kendimi düşündüm. Onun için bunları aldım. Takmak için maske ve kolonya aldım. Korunmamız gerektiği için aldım. Stresten, korkudan ve heyecandan aldım” dedi.
“ÖNLEMİMİZİ ALIYORUZ”
Eczaneye el losyonu almaya gelen Bülent Kaya da, “Çocuklarıma da, kendime de dün hem sprey hem kolonyalı mendil aldım. Biz önlemimizi hem kendimiz hem çocuklarımız için alıyoruz. Gerisi artık devlete kalmış. Evde bir kutu maskemiz var, ayrıca çocuklar için alkollü el losyonu aldım” dedi.
“BAYA BİR YOĞUNLUK OLDU”
Eczane işleten Eser Doğru ise, “El dezenfekte jelleri ve mendilleri, maske, bağışıklık sistemi için ilaçların satışı arttı. Özellikle dün bakan konuşmuş, ondan sonra baya bir yoğunluk oldu. Ben dün nöbetçiydim. Bayağı bir satış oldu, hiçbir şey kalmadı gibi bir şey. İnsan telaşlandıkları için kendince korunmanın yöntemlerini arıyorlar” dedi. (HABER MERKEZİ)