Van’da 7 mülteci cesedi daha bulundu: İnsanlık kar altında

Ercüment AKDENİZ
İstanbul

Van’ın Çaldıran ilçesinin İran sınırında, Jandarma ve AFAD ekipleri tarafından, kar altında 7 mültecinin cansız bedeni bulundu. Konuyla ilgili gazetemize konuşan Van Barosu Göç ve İltica Komisyonu’ndan Av. Mahmut Kaçan, “Henüz Mart ayındayız, Mayıs’ta karlar erimeye başlayınca çok daha fazla ceset çıkabilir. Hastanelerdeki donma vakaları da bunun işareti” dedi. 

İnsan Hakları Derneği Van Şubesi’nin girişimiyle geçtiğimiz hafta 1 mülteci cesedinin bulunmasının ardından, karlar altından 7 mültecinin cesedi daha çıkarıldı. Cansız bedenlerin vahşi hayvanlar tarafından parçalandığı ifade ediliyor. Jandarma ve AFAD’ın bulduğu ve donarak öldükleri tahmin edilen mültecilerin bedenleri, ölüm nedenlerinin tespiti için Van Adli Tıp Kurumuna gönderildi. Şubat ayı içerinde Çaldıran’ın İran sınırını kaçak yolla geçen 13 mültecinin tipiye yakalandıkları ve donarak öldükleri ihbarı yapılmıştı. 

Konuya dair uyarılarda bulunan ve 20 Haziran 2019 tarihinde yayımladıkları raporla mültecilerin yaşadıkları hayati risklere dikkat çeken Van Barosu Göç ve İltica Komisyonu’ndan Av. Mahmut Kaçan gazetemize konuştu. Geçen hafta hastanede karşılaştıkları Nijeryalı göçmen bir kadının durumunu örnek gösteren Kaçan, “Donmak üzereyken hastaneye getirilen ve parmakları ampute olan göçmenlere bakınca; kar altında can veren vakaların çoğalmış olabileceğini tahmin ediyoruz” dedi.   

NİJERYALI KADIN PARMAKLARINI KAYBETTİ 

Geçtiğimiz yıllara nazaran Van’da bu yıl çok fazla sayıda donma vakaları ile karşılaştıklarını ifade eden Kaçan, donmak üzere iken hastaneye kaldırılan Nijeryalı göçmen kadın J.C’nin parmaklarının da ampute edildiğini söyledi. Gazetemizle hastane fotoğraflarını paylaşan Kaçan şunları dile getirdi: “Göçmen kadın J.C’nin 8 parmağı ampute edilmişti. On beş gün önce de hastanede Afganistan ve Pakistan’dan gelen mülteci gruplar vardı. Hastane vakalarına bakınca karda toplu ölümler artmış olabilir. Yerelde köylüler buluyor bu insanları. Çünkü insan kaçakçıları bunları sınırdan geçirdikten sonra izole edilmiş bir yerde bırakıyorlar.”

Nijeryalı göçmen kadın, Türkiye sınırını geçmek için Afgan bir grupla yola çıkmış. Sonra askerler yakalayıp karakola götürmüşler. Grupta çocuklar olduğu için bırakılmışlar. Avukat Kaçan’ın aktardığına göre Nijeryalı J.C telefonunu kaybettiği için geri dönmüş. Ama yolu bulamamış. Bir gece dağda tek başına kalmış ve donma tehlikesi geçirmiş. Askerlerin J.C’yi fark edince bu kez sınırdan İran’a doğru ittiklerini ifade eden Kaçan, devamında şunları söyledi: “J.C, sonrasında Türkiye’ye gelen bir başka grupla karşılaşıp sınır geçiyor ve oradan otogara geliyor. Güvenlik görevlileri onu fark ediyorlar. El ve ayakları donmak üzere olduğu için hastaneye götürüyorlar. Maalesef parmaklarını kaybediyor. J.C taburcu edildi. Yerelde bir kadın ona sahip çıktı, evinde ağırlayacak. J.C istanbul’da yaşayan kardeşinin yanına gitmeye çalışıyor. Nijerya’da bir kızı olduğunu öğrendik.” 

‘RAPORLA DA UYARDIK, ÖLÜMLER ARTABİLİR’

Bir ay önce sınırların kapatıldığını, bu yüzden göçmenlerin riskli geçiş yerlerine yöneldiklerini ifade eden Kaçan, “Afganistanlılar, Bangladeşliler ve Pakistanlılar zaten sınır kapısından gelmiyor. İran’da uzun süredir yaşayan kimliksiz, pasaportsuz insanlar bunlar. Dolayısıyla kaçak yollardan gelmeyi tercih ediyorlar. Geçen yıl sınırdan ölüm sayıları toplu halde gelmeye başladı. Daha önce birer ikişerdi. Geçen sene Başkale ve Çaldıran’da 42 mülteci cesedi bulundu. Umarım yanılırım ama bu yıl çok fazla ceset bulunacak diye bekliyorum” diye konuştu. 

Van Barosu Göç ve İltica Komisyonu olarak 20 Haziran 2019’da bir raporla yetkilileri uyardıklarını söyleyen Kaçan, resmî kurumlardan gelen yaklaşımı ise eleştirdi: “İnsanların sınır dışı edilmesine karşı hak savunurken, şimdi ölmesinler diye mücadele ediyoruz. Ama yaptıklarımız farklı algılanıyor. ‘Dış güçlerin oyunudur’ diyen bir mantık yürütülüyor. Örneğin Pakistanlı mülteci grupla ilgili İnfoMigration diye bir site bizimle röportaj yaptı. Ertesinde İl Göç İdaresi Müdürlüğü beni arayarak ‘Kimlerdir bunlar’ diye sordu. Ben bilgileri verdim. Sıkıntı olmasın diye önceden çektiğimiz videoları gösterdim. Ama ne yazık ki ertesi gün bazı ajanslar haber yapmışlar. Mültecilere ‘Asker bize iyi davrandı, geri itmedi’ şeklinde haberlerdi bunlar. Sosyal medyada bazı hesaplar röportajımızın haber linkini ‘yalan haber’ diye paylaştı. Bunlar işbirliğine, sorunu çözmeye açık yaklaşımlar değil. Uyarı ve önerilerimizi maalesef savunma ve güvenlik perspektifi ile karşılıyorlar.”

Van’ın hastanelerinde mülteci gerçeği: Soğuktan donan el ve ayak parmakları kesilecek

Ercüment Akdeniz

Karlar eridiğinde kaç ceset sayacağız?