B/S/H işçileri: Borçlar ve yokluk koronavirüs kadar sıkıntı yaratacak

Tuncay SAĞIROĞLU
Çerkezköy

B/S/H’ın Almanya’daki merkezi, virüs salgını nedeniyle Avrupa, Kuzey Amerika ve Türkiye fabrikalarındaki üretimini geçici bir süre için durdurma kararı aldı. Bu karar doğrultusunda Çerkezköy OSB’de bulunan fabrikası 4-17 Nisan tarihlerinde üretime ara verdiğini bir mesaj ile işçilere duyurdu.

Daha önce idari personeli ve hamile, yaşlı ve kronik rahatsızlığı bulunan işçileri ücretli izine gönderen B/S/H, iki hafta sonra kısa çalışma ödeneğinden yararlanarak işçileri evlerine gönderecek. Bu süre içinde kısa çalışma ödeneğinden mi yararlanılacak, yoksa esnek çalışma kapsamında mı değerlendirilecek belli değil. Bu belirsizlik işçileri kaygılandırırken fabrika yönetimi ve Türk Metal Sendikasından ise hiçbir açıklama gelmiyor.

AMAÇ İŞÇİNİN SAĞLIĞI DEĞİL, KÂRI KORUMAK

İşlerin durma noktasına geldiği B/S/H’ta salgın için birçok önlem alınsa da binlerce işçinin aynı anda çalışması nedeniyle risk çok büyük. “Riskin bu kadar arttığı bir ortamda neden daha iki hafta bizi çalıştırıyorlar” diyen B/S/H işçisi şunları söyledi: “Bize gönderilen mesajda çalışanlarımızın sağlığını dikkate alarak üretimi durduruyoruz diyorlar. Ama bu çok inandırıcı değil. Avrupa’dan bütün siparişler geri çekildi. Şimdi eski üretim planının son ürünlerini yapıyoruz. Bunlar için bizi daha iki hafta çalıştıracaklar. Amaç bizim sağlığımız değil, sipariş olmadığı için fabrikayı kapatıyorlar. Böylece işçi ücretlerinden de kurtulacaklar.”

İŞÇİLER ÜCRETİNİ TAM ALMALI

Cumhurbaşkanının açıkladığı Ekonomik İstikrar Paketinde patronlara her türlü desteği verirken işçilere ise hak gaspı getirdi. Patron kısa çalışma ödeneğine başvurduğu taktirde işçilerin gelirlerinde önemli bir düşüş yaşanacak. Veya denkleştirme süresi iki aydan dört aya çıkarılması nedeniyle ileride önemli sıkıntılar yaşanacak. “Belirsizlik bizi korkutuyor” diyen bir başka B/S/H işçisi şöyle devam etti: “Her işçinin kredi borcu var. Bu borçları mevcut ücretimizle bile zor çeviriyoruz. Bir de bunun üstüne bu salgından dolayı ek harcamalarımız oldu. Gelirimizdeki en ufak düşüş her şeyi alt üst edecek. Sonra borçlar, yokluk salgın kadar sıkıntı yaratacak. Biz eğer kısa çalışma ödeneğinden yararlanılacaksa ücretimizin eksik kısmı işveren tarafından karşılanmalı. İşçiler ücretini tam almalı.”

Bir işçi ise esnek çalışma süresinin uzatılmasına tepkili: “Cumhurbaşkanının açıkladığı ekonomik pakette telafi süreleri iki aydan dört aya çıkarılıyor. Biz 15 gün çalışmayıp borçlanırsak dört ay içinde işveren bunu her koşulda alır. Salgın durduğunda bizleri fazla mesaiye zorlayacaklar. İşveren her koşulda kazanırken işçi her koşulda kaybediyor.”

TÜRK METAL TEMSİLCİLERİ ODALARINDAN ÇIKMIYOR

Gelişmeler karşısında hiçbir açıklama yapmayan Türk Metal ve işyeri temsilcileri de öfkeden nasibini alıyor. “Salgın çıktıktan sonra sendikamızın Genel Başkanı Pevlul Kavlak fabrika ziyaretini iptal etti. Temsilciler virüs korkusuna işletmede hiç görünmüyor. Onların canı can da bizimki patlıcan mı? Biz her türlü riske rağmen çalışıyoruz. Fabrika üretim durduruyor; sendikadan bir açıklama yok. Ama onlar her koşulda aidat kesiyor” diyen işçi sendikanın işçinin sağlığını ve geçimini garanti altına alması gerektiğini söyledi.

CROSS İŞÇİSİ: İŞÇİ ÇOCUĞUNUN KARNINI NASIL DOYURACAK?

Cross Kot markası üreten ve 2 binin üzerinde işçinin çalıştığı Şık Makas Fabrikası üretimini geçtiğimiz Cumartesi günü durdurdu. Patron tarafından işçilere yapılan açıklamada kısa çalışma ödeneğine başvuru yaptıklarını, hak edenlerin bu haktan yararlanacağını söyledi. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için üç yıl içinde 600 gün prim ödemiş ve son 120 gün primlerin tam yatırılması gerekli. Bu koşulu sağlayan işçiler ücretlerinin yüzde 60’ını alacak. Haktan yararlanamayan işçiler ise ücretsiz izne gönderilecek.

“Bize iyi beslenin diyorlar ama beş parasız ne yapacağız. Cumhurbaşkanı Cross’un patronunu iş yokken işçiye para vermeden bu süreci atlatsın diye paket açıkladı. Ama işçi ne yapacak, çoluğu çocuğu nasıl karnını doyuracak, salgına karşı nasıl mücadele edecek? Hiçbir şey yok. Varsa yoksa patronlar” diyen işçiler, şu uyarıda bulundu: “Artık işçiyi de koruyacak paketler açıklansın. Yoksa AKP hepten yok olacak.” 

Fabrikadan görüştüğümüz işçiler, üretimin de işçi sağlığı için değil siparişlerin kesilmesi nedeniyle durduğunu söyledi: “Biz sürekli yurt dışına çalışıyoruz. Sevkiyatlar durdu. Bütün müşteriler siparişlerini geri çekti. Bizim fabrikada fasona verdiği malları geri çekti. Fasondan gelen mallar da bitince izine çıkardılar.” (Çorlu/EVRENSEL)