24 Mart 2020 13:19

Dönüşümlü çalışmayı hâlâ uygulamayan kurumlar var

BES Genel Örgütlenme ve Eğitim Sekreteri Özlem Yılmaz Yeşer, kamuda dönüşümlü çalışma tedbirine ilişkin yazdı: Birçok ilde dönüşümlü çalışma genelgesi uygulanmaya başlamadı.

Fotoğraf: Pixabay

GÜNCEL

Paylaş

Özlem Yılmaz YEŞER
BES Genel Örgütlenme ve Eğitim Sekreteri

Sendika olarak koronavirus salgını başladığından bu yana işkolumuzda bulunan kurumlarda tedbirlerin alınması için sürece müdahale etmeye çalışıyoruz. İlk günden bütün kurumlara alınacak tedbirlere ilişkin önerilerimizi ilettik.

Ancak süreç ilerledikçe salgınla mücadele ve alınacak önlemler konusunda hükümetin kapsamlı bir programının olmadığını, anlık gelişmelere göre, artan vaka sayısına göre parça parça günübirlik kararlarla tedbirlerin alındığını ve nihayetinde açıklanan ekonomik programla da emekçileri değil sermayeyi korumayı esas aldığını görüyoruz. Büro emekçileri olarak bizde bu yaklaşımın sonuçlarını kurumlarımızda yaşıyoruz.

İşkolumuzda bulunan kurumlar, özellikle büyükşehirlerde çok sayıda büro emekçisinin bir arada bulunduğu ve yoğun olarak yurttaşa hizmet veren kurumlardır. Salgın karşısında kurumlarda; hijyenin sağlanması, izinlerin idari izin olarak kullandırılması, yurttaşların gerekirse kurum içerisine girmesine gerek kalmadan iş ve işlemlerinin yapılması için geçici teknik alt yapının oluşturulması ve gerektiğinde hizmet üretiminin durdurulması, çalışma saatlerinin kısaltılması gibi tedbirlerin alınması ilk önerilerimiz oldu.

YILLIK İZİN DAYATAN KURUMLAR OLDU

Özellikle idari izinler konusunda çok sıkıntı yaşandı. İzin kullanmak zorunda kalan büro emekçilerine birçok kurumda yıllık izin dayatıldı. Yıllık izin, bir yıllık çalışma süresi sonunda dinlenmek üzere aldığınız izindir. Bugün ise olağanüstü bir durum var ve hem çalışanların hem hizmet verilen yurttaşların sağlığının korunması, hem çocuk bakımı gibi işlerin yapılacak olması nedeniyle zorunlu olarak kullanılan bir izin söz konusu. Böylesi bir kriz durumunda bile yıllık izin dayatmasıyla öncelikle emekçilerin hakları gasp edilmek istenmiştir.

Daha sonra kamuda süreye bağlı işlerin ertelenmesi ve sürelerin durdurulması, kurumlarda dönüşümlü çalışmanın uygulanması gibi taleplerimiz olmuştu. Dönüşümlü çalışma, kurumlarda personel sayısının azalması bakımından salgının ortaya çıktığı ilk günlerde alınabilecek en etkin tedbirlerden birisiydi. Ancak bu kararın alınmasında geç kalındı. Süreye bağlı işler durdurulmadığı sürece yurttaşların bu kurumlara müracaatlarını durdurmak mümkün değildir. Gelir İdaresi Başkanlığı vergilerle ilgili erteleme kararı ve işlerin önemli bir kısmının internet üzerinden yapılması konusunda adım attı. İcra müdürlüklerinde takiplerin durdurulmasına dair Cumhurnaşkanlığı kararı yayınlandı. Bunlarda yine de kısmi tedbirler. Sürelere ilişkin bütünü kapsayan bir karar olmadığı sürece sorun çözülemez.

DÖNÜŞÜMLÜ ÇALIŞMA TEDBİRİNDE GEÇ KALINDI

En son 22 Mart’ta “COVID-19 Kapsamında Kamu Çalışanlarına Yönelik İlave Tedbirler genelgesi yayınlandı. Genelgede kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlara uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma yöntemlerinin uygulanabileceği, dönüşümlü çalışanların fiilen göreve gelmedikleri süre zarfında idari izinli sayılacakları belirtiliyor. Salgının bugün geldiği boyut itibariyle artık kamuda dönüşümlü çalışma geç kalınmış bir tedbirdir. Bu gecikme ortadayken bile bizim kurumlarımızda birçok ilde dönüşümlü çalışma genelgesi uygulanmaya başlamadı. Genelge Pazar günü yayınlandı ama hala yerellerde idareciler insiyatif almaktan imtina etmekte, bakanlıklardan resmi yazı beklendiği belirtilerek 'ben bilmem amirim bilir' anlayışıyla halen vakit geçirilmektedir.

Daha geçen hafta İstanbul ve Anadolu adliyesinde virüs tespiti nedeniyle mahkemeler kapatıldı. Çalışan ve işlem yapmak üzere başvuran yurttaş sayısının yüksek olduğu bütün kurumlarda bu durumun artması kaçınılmazdır. Yine Kredi Yurtlar Kurumunda, Nüfus Müdürlüklerinde çalışan arkadaşlarımız büyük risk altındadır.

İŞKUR'DA İŞ YOĞUNLUĞUNA KARŞI ÖNLEM ALINNMALI

23 Mart Pazartesi günü İŞKUR’a kısa çalışma ödeneği başvuruları başladı. İşsizliğin artmasıyla birlikte İŞKUR zaten en çok müracaat edilen kurumlardan birisi haline gelmişti. Bugün salgınla beraber yaşanan işten atmalar nedeniyle işsizlik maaşı ve işletmelerin kısa çalışma ödeneği başvuruları nedeniyle iş yoğunluğu artmış durumdadır. Kurumun internet sitesinde başvuruların elektronik postadan gönderilebileceği yayınlanmış ise de hizmet binalarına giderek form doldurma işlemleri halen yoğun olarak yapılmaktadır. Bugün İŞKUR’da çalışan arkadaşlarımız daha büyük bir riskle karşı karşıya kalmışlardır. Kurumun, çalışanları korumaya yönelik tedbirlerini genişletmesi gerekmektedir. İşten atmaların yasaklanması, kriz süresince işçilere ücretli izin uygulanması, işsiz kalan emekçilerin doğrudan desteklenmesi gibi emekçileri koruyan ekonomik tedbirler alınmadığı sürece emekçilerin gidip kurum önlerinde beklemesi de engellenemeyecektir.

Yaşadığımız şu koşullarda evde kalın çağırısı her gün işe gitmek zorunda olan kamu emekçileri, işe gitmediği takdirde işsiz kalacak, ücreti kesilecek işçiler açısından karşılığı olmayan bir çağırıdır. Bu çağrının karşılık bulması için hükümetin bütün tedbirleri daha fazla gecikmeden alması gerekir. Salgınla gerçekten mücadele etmek isteniyorsa öncelikle sermayeye değil emekçilere kalkan olacak yeni bir ekonomik paket acilen hazırlanmalıdır. Kamuda tedbir olarak dönüşümlü çalışma önemlidir, ancak sorunun geldiği noktada çözüme yeterli değildir. Artık zorunlu olmayan bütün kamu hizmetleri derhal durdurulmalıdır. Zorunlu hizmetler için sınırlı sayıda kamu emekçisi bulundurulmalı ve koruyucu sağlık önlemleri alınmalıdır.