Tekstilde koronavirüs mesaisinden, koronavirüs krizine
Adana Organize Sanayi Bölgesinde kurulu bulunan BOSSA üretime bir hafta ara verdi. İşçiler ise yıllık izne mecbur bırakıldı: "Bedelini neden biz ödüyoruz?"
Arşiv | Fotoğraf: Evrensel
Volkan PEKAL
Adana
Adana Organize Sanayi Bölgesinde kumaş üretimi yapan BOSSA 24 Mart Salı günü 16.00 itibarı ile üretime bir hafta ara verdi. Yeni tip koronavirüs Çin’in ekonomisine zarar verirken tekstilde adresin Türkiye olacağını söyleyen BOSSA üretimi hammaddenin ülkeye girememesi nedeniyle durdurdu.
Kısa süre içerisinde patronun kısa çalışma ödeneğinden faydalanmak için başvuru yapacağı konuşuluyor. İşçilerin payına ise en az 1 haftalık yıllık izinlerini kaybetmek ve kısa çalışma ödeneği başlarsa ücretlerinin yüzde 35’ini kaybetmek düşüyor.
ÇİN’DEKİ TEDARİĞİN TÜRKİYE’YE KAYMASINI BEKLİYORLARDI
Koronavirüsün Çin’in ekonomisini felç ettiği birkaç ay önce Bossa Denim’in Genel Müdürü Onur Duru, “Tekstilin virüs mesaisi” başlıklı haberde çok sayıda dünya markasının tedarik adresini değiştirerek Uzak Doğu’dan Türkiye’ye yöneldiğini söylüyordu. Henüz virüs yayılmadan önce Almanya’daki uluslararası bir kumaş fuarında konuşan Duru, Bossa’nın son iki yılda kapasitesini yüzde 50 artırdığını, denim ve spor giyim kumaşta üretimlerinin yüzde 75’ini ihraç ettiklerini anlatarak Çin’deki olağanüstü gelişme karşısında tekstil firmalarının, (aslında işçilerin) daha fazla gayret göstermesi gerektiğini söylüyordu.
“YILLIK İZNE MECBUR BIRAKILDIK”
Aslında son iki yıldır işçilerden gayret bekleyen patron şimdi ise işçilere “Hammadde yok, yıllık izne” diyor. Fabrikanın üretimi durdurma nedeni hammadde ve denim kot boyası ithal edememesi. Fabrika Oğuz Tekstil patronuna satıldığından beri kendilerinden gayret beklenen işçiler, 2 yıl boyunca en fazla 1 haftalık yıllık izin kullandırılınca biriken yıllık izinlerini kullanmak zorunda kaldıklarını ve yetersiz önlemler nedeniyle “Ücretsiz izin bile olsa razıyız” noktasına geldiklerini anlattı.
“PATRONA KALSA ÖLENE KADAR ÇALIŞALIM”
İşçiler fabrikadaki yetkili sendika Öz İplik İş ile konuşarak üretimin durdurulmasını istediklerini söylediler. Yıllık izni kabul etmek zorunda kaldıklarını anlatan bir işçi şunları söyledi: “İzni biz talep ettik. Çünkü fabrika durmadan üretim kapasitesini arttırıyordu. Yeni makineler alıyor. Bu yüzden zaten 2 yıldır yazları en fazla bir hafta izin kullandırıldığı için içeride kalan izinlerimiz bir ayı geçmişti. Sendikaya söyledik. ‘Ücretsiz bile gönderseler razıyız’ dedik. Patrona kalsa sipariş olmasa da stok yapar yine üretimi durdurmaz. Onlara kalsa ‘Ölene kadar çalışın’ diyecek” dedi.
“SERVİSTE 30 KİŞİ GİDİP GELİYORUZ”
Bir başka işçi de yıllık izni kabul etmelerinde alınan tedbirlerin yetersizliğinin etkili olduğunu belirterek “Birkaç gün işe girerken ateş ölümü yapıldı. Yemekhanelere dezenfektan katılar. ‘İşçiler karşı karşıya oturmasın. Bir yerde 4 kişiden fazla olmasın’ gibi önlemler aldılar. Ama bu ne kadar önlem olur. Bir serviste 30 kişi birlikte gidip geliyoruz. Virüsü birbirimize, ailelerimize bulaştırma ihtimali var. Birçok evde yaşlı var. Bu yüzden en azından yılık izni kabul etmek zorunda kaldık. Bakalım bekleyeceğiz bir haftanın sonunda belli olur. Şimdilik kısa çalışma ödeneği bize söylenmedi” dedi.
“SANKİ BİZİ TATİLE GÖNDERİYORLAR”
Atlas Denim işvereni de 20 Mart itibarı ile işçileri ücretsiz izne göndererek 1 Nisan’a kadar üretimi durdurdu. Görüştüğümüz işçiler nedenin salgına karşı önlem değil, hammadde ve siparişlerle ilgili olduğunu söyledi. İşçiler “Yıllık izinlerimizi kullanınca yazın çalışmak zorunda kalacağız. Zorunluluktan veriyorsanız ücretli izin verin. Sanki bizi tatile gönderiyorlar da yıllık izinden kullandırıyorlar” diye tepki gösterdiler.
KİMTEKS'TEN AÇIKLAMA
İşçiler arasında benzer durumun Kimteks, İmza, Atlas Denim, Bilici, Bakırlar, Aytek'in de aralarında bulunduğu diğer tekstil fabrikalarında da mevcut olduğu konuşuluyordu.
KİMTEKS konu hakkında bir açıklama yaparak o tarihlerde fabrikanın üretime ara vermediğini belirtti haberimizde yer alan ifadeleri reddetti. KİMTEKS'in gazetemize gönderdiği düzeltme metninde “Haberde iddia edilenin aksine müvekkil şirket haberin yayım tarihinde ve sonrasında üretimi durdurmamıştır. Müvekkil şirket Covid 19 virüsü kapsamında kanun ve hukukun tanıdığı sınırlar çerçevesinde önlemlerini almış ve çalışanlarının sağlığını korumaya çalışmıştır” denildi.
