Gıda-İş, koronavirüs salgınında çay üreticileri ve işçilerin sağlığı konusunda uyardı
DİSK/Gıda-İş koronavirüs salgını nedeniyle çay üreticileri ve işçilerinin yaşayabileceği hak gaspları ve alınması gereken önlemler konusunda uyardı.
Fotoğraf: Evrensel
Gençağa KARAFAZLI
Rize
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını her alanda etkisini sürdürürken, her yıl olduğu gibi, 2020 yılı Mayıs ayının 15 de başlaması planlanan yaş çay kampanyası, 210 bin yaş çay üreticisi ile kampanyada yer alacak yaklaşık 10 bin ÇAYKUR işçisini şimdiden kara kara düşündürüyor.
ÇAYKUR başta olmak üzere, Ziraat odaları ve Rize Ticaret Borsası 2020 yılı Mayıs ayı kampanyası için şimdiden bahçelerin gübreleme işlerinin bir sonraki 2. sürgün öncesine bırakılması çağrısı yaparken DİSK/Gıda-İş sendikası, sürecin uzaması durumunda üreticilerin ve işçilerin, her türlü haklarının kesintisiz korunması ve gerekli sağlık tedbirlerinin alınması konusunda dikkat çeken açıklamalar yaptı.
DİSK/Gıda-İş Sendikası Genel Başkanı Seyit Aslan, 2020 yılı yaş çay kampanyası öncesi yaşanması muhtemel olaylar ve alınması gereken önlemlere dikkat çekti.
Gıda-İş Genel Başkanı Seyit Aslan'ın açıklamasında öne çıkanlar şöyle:
“Bir yandan Koronavirüs salgını (COVID-19) tüm dünyada hızla yayılırken, diğer yandan hastalığın önlenmesi konusunda tüm dünyada ve ülkemizde çalışmalar devam ediyor. Ancak bu sürecin uzayacağı ve bir kaç ayı alacağının söylemek için kâhin olmaya gerek yok. Eğer önlemler alınmaz ise bir kaç ayı da aşabilir. Bu nedenle başta ÇAYKUR Genel Müdürlüğü, Çalışma Sosyal Güvenlik ve Aile Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığınca önlemler alınmalıdır."
ÜRETİCİLERİN VE MEVSİMLİK İŞÇİLERİN ETKİLENMEYECEĞİ ÖNLEMLER ALINMALI
"Çay toplama sürecinin olası sekteye uğraması göz önüne alınarak, üreticilerin ve mevsimlik işçilerin etkilemeyeceği önlemlerin şimdiden karara bağlanması, önlemler konusunda çalışmalar yapılması gerektiğine inanıyorum. DİSK/Gıda-İş sendikası olarak bu süreçte tüm ortak çalışmalara ve işbirliğine hazır olduğumuzu, bu sorunun tüm ülkeyi ilgilendirdiğini belirtmek istiyorum."
"ÇAY ÜRETİCİSİ VE İŞÇİCİSİNİN SAĞLIĞI ÖNEMLİDİR"
"Koronavirüs sürecinin uzayacağını dikkate aldığımızda çay bakım, gübreleme ve toplama süreci, fabrikalarda işleme süreci sekteye uğrayacaktır. Her şeyden önemlisi çay üreticisinin ve çay işçisinin sağlığının tehlikeye atılmaması gerekiyor. Çay alım sezonunun kaydırılması karşısında, çay üreticilerinin devlet başta olmak üzere neler yapılacağı bir an evvel üretici ve işçilere açıklanmalı belirsizlik ortadan şimdiden kaldırılmalıdır."
YAŞ ÇAY TOPLANMAZSA DA ÖDEME YAPILMALI
"Yaşanan bu sürecin uzaması durumunda, 2020 yılı yaş çay kampanyasının 1. sürgünün başlayacağı mayıs ayında, 210 bin çay üreticisinin yaş çayının toplaması için tedbirler gereği bir ileriki 2. sürgün kampanya dönemine ötelenirse, çay üreticisinin hak kaybı kesinlikle karşılanmalıdır. Kampanyanın uzaması durumunda ÇAYKUR’da çalışan yaklaşık 10 bin işçimizin de iş başı yapmış olduğu kabul edilerek ayni şekilde ücretleri eksiksiz ödenmelidir. Üreticilerimizin ve işçilerimizin Hem özel, hem ÇAYKUR’a verdiği yaş çay miktarları ÇAYKUR kayıtlarda mevcuttur. Hesaplama buna göre yapılmalıdır. Ayrıca yapılacak ödemeler Çay toplanmadığı koşullarda geçen yıl ilk sürgünde üreticilerin verdiği özel-kamu ayrımı yapmadan yaş çay miktarı ücretinin yeni belirlenecek çay alım fiyatı üzerinde çay üreticilerine ödenmelidir."
İŞÇİLERİN HAKLARI KESİNTİ YAPILMADAN ÖDENMELİ
"Bu sürecin uzaması durumunda, 2020 yılı yaş çay alım işleri başlamadığı koşullarda ise, mevsimlik işçilerin zamanında işe giriş yaptırılması, ancak ücretli izinli sayılmaları ve ücretlerinin hiç bir kesintiye uğramadan alınması sağlanmalıdır. Nakliye ihaleleri ve yükleme işçilerinin yaşayacağı sorunlar ve ücret kayıpları ise kamuca karşılanmalıdır. İşletmeler çalışmadığı dönemde enerjiden ve yakıttan yapılan tasarruf ise yeniden işletmelere harcanmalıdır."
BAHÇEDEN FABRİKAYA HER YERDE SAĞLIK TEDBİRLERİ ALINMALI
"Yaşanan bu olumsuz tablonun karşısında, tüm toplum olarak dayanışma içerisinde hareket ederek üreticilerin, işçilerin hak ve hukukuna saygı duyarak sağlanacağını biliyoruz. Bu nedenle 2020 yılı yaş çay kampanyası sürecine bir ay gibi kısa bir süre kala, alınması gereken tedbirlerin ne olduğu konusunda şimdiden üreticilere ve işçilere açıklama yapılmalıdır."
"Mayıs ayı yaş çay kampanyası tüm olumsuzluklara rağmen başlatılacaksa, yaş çayın bahçeden üretici tarafından hasadına, oradan alım yerine taşınmasına, oradan fabrikalara götürülmesi ve fabrikada işlemesine kadar ki süreci çok iyi kontrol edilmelidir. Kampanya sürecinin 1 ay gibi uzunca bir süre devam ettiğini düşünürsek bu süreçteki insan ilişkilerinin hareketliliğini de göz önünde bulundurarak çok ciddi sağlık tedbirleri alınması gerektiği gerçeği karşısında olacağımız bilinciyle hareket etmeliyiz. Eğer bu kaygılar giderilmez ise ileride 210 bin çay üreticisi çok ciddi bir sağlık sorunu ile karşılaşması söz konusu olacaktır.”
