03 Nisan 2020 09:31

İİSŞP raporladı: Koronavirüs salgını karşısında İstanbul'daki çalışanlar ne durumda?

İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu, koronavirüs salgını sürecinde İstanbul’daki iş yerlerinde yaşananları raporlaştırdı, çalışma koşullarına dair genel tabloyu ortaya koydu.

Fotoğraf: Binnur Ege Gürün Koçak/AA

GÜNCEL İŞÇİ-SENDİKA

Paylaş

İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu, koronavirüs salgını sürecinde İstanbul’da çeşitli sektörlerdeki iş yerlerinde yaşananları inceleyerek raporlaştırdı.

Platformun hazırladığı raporda kentte kayıtlı 4 milyon civarında çalışan bulunduğu fakat toplam işçi sayısı içerisinde sendikalı olanların sayısının 350 bin civarında olduğu belirtildi.

Raporda sendikalı ve örgütlü iş yerlerinde azami tedbirlerin ve gereken önlemlerin alındığı ancak sendikasız iş yerlerinde durumun kontrolsüz şekilde ilerlediği vurgulandı.

"BİRÇOK FABRİKADA KORONAVİRÜS TESTİ POZİTİF ÇIKAN İŞÇİLER VAR"

Raporda ayrıca birçok fabrika ve iş yerinde koronavirüs testi pozitif çıkan işçilerin olduğu bilgisi paylaşıldı. Milyonlarca işçinin sağlığının tehlikede olduğu vurgulanırken şu talepler yinelendi:

Zorunlu çalışılması gereken iş yerleri dışında tüm işçilere ücretli izin hakkı verilmeli.
Bakanlık tarafından askıya alınan toplu sözleşme ve sendikalaşma hakkını gasbeden uygulama kaldırılmalı.

İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformunun raporunda şu tespitlere yer verildi:

PETROL, KİMYA, LASTİK, PLASTİK VE İLAÇ SANAYİ

İstanbul’da bu sektörde toplamda 150 bin civarında işçi çalışmakta ve 5 bin civarında sendikalı işçi var. Salgın sürecinde otomotiv yan sanayine üretim yapan firmaların birçoğu durmuş durumda. Yine sektörde yurt dışından gelen hammadde yokluğundan dolayı duruşlar olduğu görülüyor. Ücretsiz izinler ve zorunlu yıllık izin kullandırtma sektörde oldukça yaygınlaşıyor. Fabrikalarda taşeron oalrak çalışan işçiler yoğun bir şekilde işten çıkartılıyor.

LİMAN, TERSANE VE DEPOLAR

İstanbul’da bu işkolunda toplamda 80 bin civarında işçi çalışmakta ve bunların 7 bini sendikalı. Tuzla tersaneleri ve Ambarlı limanı başta olmak üzere koronavirüs vakaları görülmekte. Bu sektörde sendikalı iş yerlerinde henüz vakaya rastlanmadı. Salgına karşı sendikasız iş yerlerinde ise önlemler çok yetersiz. Ambarlı limanındaki iş yerlerinde zorunlu yıllık izne çıkarmalar var. Tersanelerde ücretsiz izin uygulaması yaygınlaşıyor.

TİCARET, BÜRO, EĞİTİM VE GÜZEL SANATLAR SEKTÖRÜ

Kentte bu sektörde 1 milyon civarında işçi çalışıyor ve 30 bin civarında sendikalı işçi bulunuyor. İstanbul’da toplam AVM sayısı ise 136. AVM’lerde ve mağazalarda çalışan işçilerin büyük çoğunluğu ücretsiz izne çıkarıldı. Bu sektörde market işçileri ve internet üzerinden satış yapan yerler yoğun çalışıyor fakat buradaki işçilerin iş yükleri çok artmış durumda. İşçiler her gün binlerce kişiyle temas etmesine rağmen salgına karşı gereken tedbirler alınmıyor.

GIDA SANAYİ

İstanbul’da gıda işkolunda çalışan 140 bin civarında işçinin 10 bin kadarı sendikalı. Salgın sürecinde İstanbul’da gıda fabrikalarının yüzde 70’ine yakını üretimlerini artırmış durumda. Gıda üretimindeki artış nedeniyle işten atmalar yok fakat 50 yaş üstü ve risk grubunda olan işçilere yönelik zorunlu yıllık izin kullandırtma veya ücretsiz izne çıkarma uygulamaları gittikçe yaygınlaşıyor. Özellikle sendikasız ve örgütsüz iş yerlerinde koronavirüs salgını sonrası hijyen koşullarının sağlanmadığı görülmüştür.

ÇİMENTO, TOPRAK VE CAM SANAYİ

İstanbul’da bu işkolunda 25 bin civarında işçi çalışmakta ve 2.500 civarında sendikalı işçi var. Cam başta olmak üzere seramik ve çimentoda işten atmalar yaşanıyor. Kronik rahatsızlığı olan işçileri ücretsiz izne çıkarma yaygınlaşıyor. Yurtdışına çalışan fabrikalarda 15-20 gün süreyle işlerini durduran işletmeler var.

GENEL İŞLER İŞKOLU VE BELEDİYELER

İstanbul’da bu işkolunda 250 bin civarında işçi çalışmakta ve 45 bin civarında sendikalı işçi bulunmakta. Bazı belediyelerde kronik rahatsızlığı ve sağlık raporları bulunan işçiler izin konusunda idarecilerin keyfi tutumundan dolayı sorun yaşıyor. Yine bazı belediyelerde salgın sürecinde dönüşümlü çalışmadan dolayı genelgeye de aykırı olarak yol ve yemek paraları kesiliyor.

DOKUMA, HAZIR GİYİM VE DERİ SANAYİ

İstanbul’da bu sektörde 400 bin civarında işçi çalışmakta ve 15 bin civarında sendikalı işçi var. Salgın sürecinde işkolunda daralma var ve salgını fırsata çeviren patronlar işten atmalara başladı. Sendikasız iş yerlerinde sağlık kontrolleri ve hijyen önlemleri çok yüzeysel ve yetersiz. Tuvaletler başta olmak üzere ortak kullanım alanları çok sağlıksız.

SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER İŞKOLU

İstanbul’da bu işkolunda 100 bin civarında işçi çalışmakta ve 5 bin civarında sendikalı işçi bulunuyor. Sağlık işçileri koruyucu ekipman konusunda ciddi sıkıntı yaşıyor. Koronavirüs testi pozitif çıkan sağlık çalışanı sayısı gittikçe artıyor. Memurlara verilen ek ödemeler işçilere yansıtılmıyor.

TAŞIMACILIK

İstanbul’da bu sektörde 230 bin civarında işçi çalışmakta ve 30 bin civarında sendikalı işçi var. İşletmelerin yüzde 70’inde iş kaybı yaşanıyor. Risk grubunda bulunan taşıma işkolu işçileri, her geçen gün daha da yaygınlaşan iş kaybından dolayı yıllık izin ya da ücretsiz izne zorlanıyorlar.

SAVUNMA VE GÜVENLİK

İstanbul’da bu işkolunda 75 bin civarında işçi çalışmakta ve 14 bin civarında sendikalı işçi bulunuyor. Risk grubunda olan işçiler, yıllık izin kullanmaya veya ücretsiz izne zorlanıyor. Salgın sürecinde İstanbul’da faaliyet gösteren Milli Savunma Bakanlığı, Sahil Güvenlik ve Jandarma Genel Komutanlıklarına bağlı iş yerlerinde 3.200 işçi çalışmakta olup kararname ile fabrikalarda gruplar halinde dönüşümlü çalışma sistemine geçilmiştir.

İNŞAAT SEKTÖRÜ

İstanbul’da inşaat sektöründe 450 bin civarında işçi çalışmakta ve 5 bin civarında sendikalı işçi var. Koronavirüs salgını sürecinde 11 Mart’tan bu yana yaklaşık 15 bin işçi işten çıkartıldı.

BASIN, YAYIN VE GAZETECİLİK İŞKOLU

İstanbul’da bu işkolunda 55 bin civarında işçi çalışmakta ve 2.500 civarında sendikalı işçi var. Salgın nedeniyle verilen izinler yıllık izinlerden düşülüyor. (İŞÇİ-SENDİKA SERVİSİ)