Turizmde işçi kıyımı ve süresiz ücretsiz izin sezonu
Koronavirüs salgını nedeniyle otellerin açılışı ertelendi, olan işçilere oldu.
Fotoğraf: Pixabay
Hasan ALKAN
Antalya
Koronavirüs salgını yüzünden otellerin açılışları ertelenirken, çok sayıda otel işçisi ya işten çıkarıldı ya da süresiz ücretsiz izne gönderildi. Turizm işçilerinin iş akitlerinin kış dönemi askıya alınması nedeniyle kısa çalışma ödeneğinden ve işsizlik sigortasından yararlanmak için gerekli şartları da sağlayamıyorlar. “Cebimizde ekmek alacak para kalmadı” diyen ve ailelerinden aldıkları destekle ayakta kalmaya çalışan işçiler, gazetemiz aracılığıyla hükümete seslendi: “İşverenlere yıllardır büyük kârlar yaptırdık şimdi ortada yoklar. Sorunumuza bir çözüm bulun, sesimizi duyun.”
Turizm işçileri olarak kışın çalışamadıklarını hatırlatan Fatma Gider, şunları söyledi: “Evimiz kira ve çocuk okutuyorum. Ben çocuğumun hem anasıyım hem babasıyım. Çocuğum okulunu bırakacak, o hale geldik. Borçlarımız artıyor, başka gelirimiz yok. Sesimizi duysunlar.”
Uzun süredir turizm sektöründe çalışan Ahmet Birkaya, sezon dışında Malatya’da yaşadığını dile getirerek, “Tam sezon açılıyor para kazanmaya başlayacağız derken, salgın dolayısıyla ortada kaldık. Kısa çalışma ve işsizlik ödeneğinden de yararlanamıyoruz” diye konuştu. En son geçtiğimiz ekim ayında sigorta priminin yatırıldığını hatırlatan Birkaya, şöyle devam etti: “Yani geçen sezon bitiminden beri sigortasızım. Annem yüzde 60 engelli, babam 70 yaşında kronik rahatsızlıkları var, çalışamıyor. Evde tek çalışan benim fakat salgından dolayı ben de çalışamıyorum. Yalvarıyorum devlet bize de yardım etsin. Sesimi duyun, 5 aydan fazladır işsizim.”
SİZ BENİM YERİMDE OLSANIZ NE YAPARDINIZ
İki çocuk babası ve 25 yıllık turizm işçisi olan Önder Aslan “Kasım 2019’dan beri işsizim. Sezon başlayacak, çalışacağız diye bu zamana kadar dişimizi sıktık” dedi. Şimdiye kadarki süreci ailesinden aldığı destekle atlatmaya çalıştığını belirten Önder, “Şimdi ben ne yapayım diye düşünüyorum. Aylık 2 bin TL konut kredisi, 500-600 TL fatura ve maalesef hayatta kalmak için kullandığım kredi kartı ödemelerini nasıl yapacağım diye düşünüyorum. Belki komik olacak ama şu an gıda, sağlık ve genel ihtiyaçları saymıyorum bile. Şimdi sizin aracılığınız ile sayın devlet büyüklerime soruyorum ben ne yapmalıyım? Ya da siz benim yerimde olsanız ne yapardınız?” diye konuştu.
"CEBİMİZDE EKMEK ALACAK PARA KALMADI"
Turizm sezonunun kapanmasından bu yana 5 aydır boşta olduğunu belirten Emre Perpil birçok arkadaşı gibi mağdur olduğunu vurgulayarak “Tam sezon açıldı, işime başladım çalışıyorum derken 10 gün sonra işten kovuldum. Maddi yönden sarsılıyorum ve bu durumu düşünmekten hasta olmaya başladım. Çünkü çare bulamıyorum. Çalışayım evime bir şekilde ekmeğimi getireyim diye iş başvurusu yapmadığım sektör kalmadı” dedi.
Hüseyin Küçük ise şunları söyledi: “Herkes kıştan yeni çıktı. Kiramız, elektrik, su, mutfak masraflarımız var. Biz bunları nereden karşılayacağız? Kredi kartlarımız ağzına kadar dolu, cebimizde ekmek alacak para kalmadı. Sesimizi duyan yok mu?”
AİLENİN DESTEĞİYLE…
İki sezondur otel mutfağında çalışan Nilgün, “Ailemle kaldığım için şükür karnım doyuyor ama evine ekmek, aş götürmek zorunda olan binlerce arkadaşım var. 47 yaşındayım ve hâlâ babamın eline bakmak çok ağır geliyor. Az da olsa bir ödenek hakkımız değil mi? Sendikalara üye olsak bu sefer işe alınmıyoruz. Bizlerin ne yapması lazım?” diye konuştu.
İşsizlik maaşı alabilen şanslı işçilerden Emre “Artık işsizlik maaşım da bitiyor. Memleketim Osmaniye’ye, babamın evine taşınmaya karar verdim. Belki de böyle bir şekilde karnımız doyar. Hiçbir yere sığınma şansı olmayan insanlar ne yapacak? Umarım bu haberin turizmde çalışan işçi kardeşlerimize bir yardımı olur” dedi.
Ülkenin zor günler yaşadığını ama turizm çalışanlarının daha zor günler geçirdiğini dile getiren Muharrem Deniz, “Evimize bakamıyoruz. Sadece devletin, özellikle de Turizm Bakanlığının bizi göz ardı etmemesini istiyoruz. Ben bu sezon sadece 4 gün çalışabildim. Eşim, yeni doğan çocuğumuza baktığı için çalışamıyor. Bebeğimizin, mama ve bez masrafları var. Sesimizi duyurmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
"YILLARDIR BÜYÜK KÂRLAR YAPTIRDIK ŞİMDİ YÜZÜMÜZE BAKMIYORLAR"
Turizm sektörünün adeta afet bölgesi olduğunu dile getiren Sema Kubat da “Kira, elektrik, su, gıda vs. masraf çok ama ne iş var, ne işveren. Evet bizler ‘Evde kal’ çağrısına uyuyoruz ama sesimizi kimse duymuyor. Bizler emekçi ve sahipsiz insanlarız. İşverene yıllardır büyük kârlar yaptırdık. Şimdi hiçbirisi ortada yok. Ülkenin en gözde sektörü sahipsiz, emekçileri perişan” diye konuştu.
Umut Aksoy ise tepkisini “Evli, 1 çocuk babası, orta gelirli bir vatandaşım. Evimiz kira, giderlerimiz çok. Otel sahipleri hepimizi kapının önüne koydu. Otellerin kapanmasıyla patronlar yüzümüze bakmaz oldu. Otelde misafirler varken hepimiz otel sahipleri için çok iyiydik. Şimdi ne oldu? Kötü gün bugün ise bugün siz neredesiniz?” sözleriyle dile getirdi.
ASKI UYGULAMASI FELAKETE DÖNDÜ
Turizm sektöründe orta düzey yöneticilik yapan Yüksel Yılmaz sektörün kanayan yarası ‘askı’ uygulamasının bu sezon bir felakete dönüşmek üzere olduğuna dikkat çekti. Yılmaz, “Birçok kişi yardım talebinde bulunuyor. Fakat biz de aynı durumdayız. Ben 3 çocuk ile evde kalakaldım. Bizler sezonluk çalışıp kışı evde geçiren insanlarız. Sezon başına denk gelen bu felaketin en çok bizi etkileyeceği açık olmasına rağmen ne turizm camiası, ne bakanlık ne de sektörün önde gelen isimleri harekete geçti. Önce acil bir çözüm bulunması, sonrasında turizm işçileri için bu ‘askı ve sezonluk’ çalışma olayına el atılması gerekir” dedi.
Kısa çalışma ödeneğinin şartlarını yerine getirmenin turizm işçileri açısından zorluğunu dile getiren Ali Erdemir de şunları söyledi: “Biz turizm çalışanları eylül ayı sonu, ekim ayı ortası gibi ya işten çıkarıldık ya da askıya alındık. Dolayısıyla 2020 sezonu işbaşı yapamadık. Devletimizin açıkladığı kısa çalışma ödeneğinden son 60 gün çalışma şartını yerine getiremediğimiz için yararlanamıyoruz. Lütfen sesimizi yetkililere duyurmamıza yardımcı olur musunuz? Mağduriyetimiz giderilsin. Aylardır evimizin bir lira geliri yok, bıçak kemiğe dayandı.”
Turizm emekçileri için herhangi bir yardım paketinin açıklanmamasının kendilerini yaraladığını dile getiren Kemal Tümkaya “Devlet büyüklerimizin bu konuyu ele almaları, otel sahiplerinin de personeline sahip çıkması gerekmektedir. Koronavirüsün değil ama maddi sıkıntıların bizleri nerelere getireceğini bilemiyorum” diye konuştu.
DEVLETİN İLGİLİ TÜM KURULLARI HAREKETE GEÇMELİ
Taleplerini metin haline getiren turizm çalışanları, ‘sezonluk’ çalışma nedeniyle şu an boşta kaldıklarını, ‘kısa çalışma ve işsizlik ödeneği’nden esnetilmiş olsa bile yararlanamadıklarını bildirdiler. Turizm camiasındaki tüm basın kuruluşlarını, köşe yazarı ve gazetecileri, sektörde faaliyet gösteren meslek gruplarını, dernek ve federasyonları, tüm otelciler birliklerini, tüm acente ve tur birliklerini ve sektörün önde gelen yöneticilerin, ellerini taşın altına koymaya çağıran turizm işçileri, devletin ilgili tüm kurullarını da harekete geçmeye ve seslerini duymaya çağırdı.