İranlı mülteciler: Geçinemiyorken nasıl evde kalalım?
Hilmi Mıynat, Denizli'de yaşayan İranlı mültecilerle koronayı ve yaşam mücadelelerini konuştu.
Fotoğraflar: Soldaki-Arsalan Nejati, Sağdaki-Esmaeil Fattahi
Hilmi MIYNAT
Denizli
Mültecilerin yoğun yaşadığı Denizli’de İranlı işçilerin korona günlerini konuştuk. Sigortaları olmadığı için hiçbir haktan yararlanamadıklarını dile getiren İranlı mülteciler, kirasını ödeyemeyenlerin evlerinden atıldığını söyledi.
Sanayide günübirlik işe çağrıldığını ifade eden İranlı İşçi Esmaeil Fattahi, salgın sonrası tamamen işsiz kaldığını belirterek, “Normal çalıştığımız dönemde de bizi idare edecek bir para kazanamıyorduk. Sefalet içinde yaşıyorduk ve günlük ihtiyaçlarımızı bile karşılayamıyorduk. Şu an hiçbir sosyal yardım yok, çok zor durumdayız” dedi. Ev sahiplerinin kira konusunda sıkıntı yarattığını dile getiren Fattahi, “Zaten mültecilerden normalinden fazla kira istiyorlardı. Şimdi bu zor süreçte kira ertelemeyi kabul etmiyorlar. Başka illerde, arkadaşlarımın evden atıldığını öğrendim” diyerek ev kiralarının yüksek olmasına tepki gösterdi.
MÜLTECİ İŞÇİ HAKKINI ARAYAMIYOR
Sadece mültecilerin değil Türkiyeli işçilerin de zor durumda olduğunu söyleyen Fattahi, “Bu durumda işçiler nasıl karantinada kalacak? Faturalar var. Bir işçi çalışıyorken bile kendini zor idare ediyor, şimdi nasıl yapacak? Aile geçindiren 20 yaş altı binlerce çalışan var. Türkiyeli işçilerin en azından yasal hakkı var, işten atılan mülteci işçi hakkını da arayamıyor” dedi.
Ne BM ne de Türkiye hükümetinden maddi destek almadıklarını ifade eden Fattahi devamında şunları söyledi, “Zaten önceden de mülteciler sadece politik koz olarak kullanılıyordu. En son Pazarkule örneğinde de mülteciler koz olarak ileri sürüldü, şiddet gördüler. Kendi halkına yeterli destek vermeyen hükümet mültecilere nasıl versin? Halk bu salgın ne zaman bitecek, ekmeğini ne zaman kazanacak onu da bilmiyor.”
İranlı göçmenlerin sağlık sigortasının sene başında kesildiğini de belirten Fattahi, iki ay önce gittiği hastanede 200 lira tedavi, 250 lira da ilaç parası ödediğini söyleyerek, sağlık sigortası talebinin acil olduğunu vurguladı.
EVDEN ATILAN MÜLTECİ NASIL ‘EVDE KAL’SIN?
Kafelerde barista (barmenlik) işi yaparak geçimini sağlayan İranlı mülteci Arsalan Nejati de salgın nedeniyle çalıştığı kafenin de kapandığını söyledi. “Toplam 500 lira param var. Salgın ne zaman bitecek bilmiyoruz. Geçen patrondan para istedim 200 lira gönderdi. Sağ olsun ama gıda alışverişi yapınca o para da bitti. İşsiz, parasız birçok mülteci var onlar ne yapacak?” diyen Nejati ekonomik olarak çok zorlandıklarını dile getirdi.
Kira ödeyemediği için evden atılan arkadaşının kendisine taşındığını söyleyen Nejati, “Hadi ben o arkadaşı eve aldım. Kira ödeyemediği için sokakta kalacak mülteciler var. Bizim yaşam hakkımız yok mu? Herkese evde kalın deniyor ama evden atılan mülteciler nerede kalsın?” diye sordu.
Birleşmiş Milletler Mülteci Temsilciğini arayıp sıkıntıları aktardığını belirten Nejati, “Bize ‘İdare edin’ diyorlar. Nasıl idare edeceğimizi soruyoruz zaten! Hasta olsak en ucuz ilaç 50 lira. Sigortamız da yok, nasıl idare edeceğiz” sözleriyle tepkisini dile getirdi.
"EVDE KALMANIN MASRAFI YIKICI"
İşten atılan İranlı Meysam ise, “Ben İranlıyım ama göç olunca nereli olduğuna bakmıyorlar. Üç aydır işsizim. Şimdi de salgın var işyerleri kapalı. Kirayı, faturayı nasıl ödeyeceğim? Evde kalmanın yıkıcı bir masrafı var, bunu her gün karşılayamam” diye konuştu.
