07 Nisan 2020 09:25

İsveç’te emekçiler işsiz, tekeller hisse sahiplerine kâr dağıtıyor

İsveç'te binlerce işçi ve emekçi zorunlu izne çıkarılır ya da işsiz kalırken tekeller, 107 milyar kronu hisse sahiplerine kâr olarak dağıtmaya başladı.

Fotoğraf: Pixabay

EKONOMİ DÜNYA

Paylaş

Murat KUSEYRİ
Stockholm

İsveç ekonomisi 2008 yılından bu yana en büyük krizini yaşıyor. Koronavirüsün yaygınlaşmasıyla birlikte on binlerce işçi ve emekçi zorunlu izne ayrılmak zorunda kaldı. Çoğunluğu hizmet, restoran ve otel sektörlerinde çalışan binlerce emekçi, işsizler ordusuna katıldı. Yine kiralama şirketlerin istihdam ettiği binlerce kişi de işsiz.

Krizden etkilenmeyenler ise büyük tekellerin hisse senedi sahipleri. Stockholm Borsasında ilk 15 sırada yer alan en büyük İsveç tekellerinden 14’ü elde ettiği kârın 107 milyar kronunu hisse senedi sahiplerine kâr payı olarak dağıtacak.

Koronavirüs nedeniyle kâr dağıtmayacağını açıklayan tek şirket dünyanın en büyük mağazalar zincirleri arasında yer alan H&M oldu.

En fazla kâr dağıtan şirketlerin başında ise 100’ün üzerinde ülkede 144 bin çalışanı bulunan ABB geliyor. ABB Yönetim Kurulu, 18 milyar kronu hisse senedi sahiplerine dağıtmayı kararlaştırdı. İsveç’in en büyük sermeye grubu Wallenberg’nin Investor şirketi ABB’nin yüzde 12’sinin sahibi ve 2 milyar kron tutarında kâr alacak. SAS, Volvo, Ericsson şirketlerinde hisseleri bulunan Investron’un dağıtacağı kâr ise 10 milyar kron.

ÇALIŞANLARI ETKİLEMEYECEKMİŞ!

Yazılı bir açıklama yapan Atlas Copco, 2019 yılı kârından 7 milyar kronu hisse sahiplerine dağıtacağını açıkladı. Açıklamada dağıtılan kârın müşteri ve çalışanları olumsuz etkilemeyeceği öne sürüldü.

On binlerce çalışanını zorunlu izne ayıran ve bazı fabrikalarını kapatan Volvo’nun dağıtacağı kâr ise 9,5 milyar kron. Telekomünikasyon şirketi Telia, 7,5 milyar kronu kâr olarak dağıtmayı kararlaştırdı.

İsveç’in büyük bankalarından Handelsbanken 10,9 milyar kron, SEB 14 milyar kron ve Nordea da 11 milyar kronu hisse senetleri sahiplerine kar olarak dağıtacak.

TEKELLER 200 MİLYAR KRON DAHA İSTEDİ

Koronavirüsün can almaya başlamasından sonra hükümet, istihdamın korunması ve üretimin sürmesi için tekellere 300 milyar kron yardım yapmayı kararlaştırmıştı. Merkez Bankası da, büyük banklara 500 milyar kron kredi verme kararı almıştı.

Tüm bu destekleri yetersiz bulan Sanayi ve Ticaret Odaları, hükümetin şirketlere 200 milyar kron daha kaynak aktarmasını talep etmişti.

24 Mart’ta bir açıklama yapan Sanayi ve Ticaret Odaları Başkanı Jan-Olof Jacke, “Yeni koronavirüsü İsveç şirketleri için aşırı güç bir durum yarattı. Oldukça zor olan bu durumda güçlü önlemlere gereksinim var. Şirketleri ve işi korumamız için harekete geçmeliyiz” dedi. 200 milyar krona tekabül eden taleplerini sıralamıştı.