Korona günlerinde Türkiye ve dünyada gazeteciler saldırı altında
Kovid-19 salgını, sansürün yeni bahanesi oldu. Türkiye’de salgınla ilgili haber ve paylaşımları nedeniyle bugüne dek en az 17 gazeteci gözaltına alındı veya ifadeye çağrıldı.
Fotoğraf: Unsplash
Kovid-19 salgını boyunca Türkiye’de salgınla ilgili haber ve paylaşımları nedeniyle bugüne dek en az 17 gazeteci gözaltına alındı veya ifadeye çağrıldı.
Türkiye Gazeteciler Sendikasının (TGS) yayın organı journo.com, Türkiye ve dünyada koronavirüs salgını döneminde gazetecilerin yaşadıklarını haberleştirdi.
Türkiye’de Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) Gazeteci Fatih Portakal hakkında suç duyurusunda bulunması ve Gazeteci Hakan Aygün’ün tweeti nedeniyle tutuklanması dünyadaki durumu da gündeme getirdi.
Uluslararası Basın Enstitüsünün (IPI) yayımladığı verilere göre; dünyada birkaç ülkede hükümetler Kovid-19 salgınını medya özgürlüklerini geriletmek bahanesiyle kullanıyor.
IPI Direktör Yardımcısı Scott Griffen, “Ne yazık ki IPI’nın izleme faaliyeti, bazı devletlerin bağımsız medyayı susturmak için bu krizi bir açık çek olarak kullandığını gösteriyor. Bu durum, büyük ihtiyaç duyulan bilginin serbest dolaşımına zarar veriyor ve sonuçları, salgından daha uzun ömürlü olabilir” dedi.
DÜNYADAN ÖRNEKLER
Dünyada birkaç ülkede durum şöyle:
Macaristan: Yetkililerin virüsle mücadelesine zarar verdiği iddia edilen bilgileri paylaşanlara para cezası ve beş yıla kadar hapis öngören bir yasa çıkarıldı.
Sırbistan: Medyayı zaten büyük ölçüde kontrol altında tutan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, OHAL ilanıyla yetinmeyip telefon ve internet trafiğinin izlenmesi için ek yetkiler aldı.
Romanya: Kovid-19 ile ilgili “yalan haber” yaydığına hükmedilen internet sitelerinin hükümetçe derhal kapatılmasını sağlayan bir OHAL yasası çıkarıldı.
Bulgaristan: Ceza yasalarına eklenen yeni madde, asılsız bilgi yayanlara üç yıla kadar hapis cezası öngörüyor.
Rusya: Resmi açıklamaları sorgulayan yayınlara para cezası veriliyor, hatta lisansları iptal ediliyor.
Beyaz Rusya: Ezhednevnik Haber Sitesinin Editörü Sergey Satsuk hükümetin koronavirüs kriz yönetimini eleştiren yayınların ardından tutuklandı.
Azerbaycan: Sosyal medyada hükümetin Kovid-19 politikalarını eleştiren muhalif siyasetçiler gözaltına alındı.
İran: Dini Lider Ali Hamaney’in 3 Mart’ta televizyona çıkıp virüsün “abartılmamasını” istediğinden beri gazeteciler üzerinde baskı iyice artırıldı. Resmi veriler dışında bir yayın yapanların tutuklanacağı açıklandı. En az iki gazeteci gözaltına alındı, bir gazeteci ise sosyal medyadaki eleştirel yorumlarını silmeye zorlandı.
Irak: Ülkedeki gerçek vaka sayısının resmi verilerin çok üstünde olabileceğini belirten bir haber yayımlaması üzerine Reuters ajansının çalışma izni, Bağdat hükümeti tarafından iptal edildi.
ABD: Federal polis teşkilatı FBI, virüsü gerekçe göstererek e-posta dahil bilgi taleplerini artık kabul etmeyeceğini açıkladı. Gazeteciler ülkenin dört bir yerinde devlet hastanelerine ve diğer birçok kuruma giremiyor.
Venezuela: Gazeteci Darvinson Rojas ülkedeki koronavirüs vakalarına dair haberleri gerekçe gösterilerek tutuklandı.
Türkmenistan: Ülkede maske takmak ve koronavirüs kelimesini kullanmak bile yasak.
Filipinler: Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, bağımsız haber kuruluşlarının resmi basın toplantılarına girişini yasakladı. Kendisine olağanüstü yetkiler veren bir yasa çıkarttı. “Yalan haber” yayanlara ağır para cezası ve iki ay hapis getirildi.
Tayland: Eski General ve Mevcut Başbakan Prayut Çanoça, kendisine medyayı sansür yetkisi veren bir yasa çıkardı.
Kamboçya: 22 yıldır iktidarda olan Başbakan Hun Sen, OHAL yasasını onayladı. Bu kapsamda devlet, telefon ve interneti izleyecek. “Panik ve kaos” yaratabilecek haberler, mahkeme kararı olmadan sansürlenecek. (MEDYA SERVİSİ)