Kırmızı derenin ardından çevre felaketi çıktı: Nikel madeni!

Özer AKDEMİR
Manisa

Geçtiğimiz Şubat ayında Akhisar Gördes sınırları içerisindeki Başlamış Deresi sularının kırmızı renkte akmasının ardında bölgede faaliyet yürüten nikel madeni çıktı. Derenin renginin bir anda kırmızıya boyanmasının tam da Suriye'de 33 askerin yaşamını yitirdiği güne denk gelmesi sosyal medyada ve bazı gazetelerde "dereler bile kan ağlıyor" başlığı ile haberleştirilmişti.

HURAFELER HABER OLMUŞTU

CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu Başlamış deresinin günlerce kırmızı renkte akmasının nedenini araştırmak için Akhisar belediyesi yetkilileri tarafından alınan örneklerle ilgili analiz sonuçlarını açıkladı. Bakırlıoğlu, Manisa Akhisar ve Gördes ilçemiz sınırları içerisinden geçen Başlamış Deresi 28 Şubat tarihinde kırmızı renkte akmasının sosyal medyanın ve ulusal basının gündemine o gün Suriye’den gelen 33 askerin yaşamını yitirmesi ile bağlantı kurularak, "dereler de kan ağlıyor" şeklinde geldiğini hatırlattı.

ÇEVRE İL MÜDÜRÜLĞÜ "TOPRAK YAPISINDAN" DEDİ

Kendisinin bu durumu Manisa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne aktararak, Gördes'te faaliyette bulunan nikel madeninin denetlenmesini ve derelerden numune alınarak incelenmesini istediğini belirten Bakırlıoğlu, "Fakat bana bölgedeki harfiyattan kaynaklı olduğu, çok yağmur yağdığı ve toprak renginin kırmızı olması nedeniyle dereden kırmızı su aktığını ifade ettiler. Gördes Çevre Derneği başkan ve yöneticileri ile bölgede yaptığımız incelemelerde 10 gün geçmesine rağmen yer yer kırmızı su birikintileri ve çökeltiler hala duruyordu" dedi.

"TEK MUHTEMEL KİRLETİCİ NİKEL MADENİ"

Bakırlıoğlu, Akhisar Belediyesinin konuya duyarlılık göstererek derenin değişik bölgelerinden kırmızı çökeltilerin bulunduğu yerlerden toprak ve su numuneleri alarak akredite bir laboratuvara gönderildiğini ifade etti. Gelen analiz sonuçlarını TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesine yorumlattıklarını belirten Bakırlıoğlu şunları dile getirdi; "ÇMO Hazırladıkları ön raporda, yoğun bir ağır metal kirliliğine işaret edildiği belirtilerek "Yerüstü Su Kaynakları için Belirli Kirleticiler ve Çevresel Kalite Standartları” na göre yapılan değerlendirmede havza içerisinde bu kirliliğe yol açabilecek başka bir kaynak tarafımızca bilinmemekte olup tek muhtemel kirletici Meta Nikel A.Ş.’ye ait Atık Depolama Tesisi olarak değerlendirilmektedir' denilmiştir."

AĞIR METAL DEĞERLERİ YÜZLERCE KAT FAZLA!

Bu sonuçların madenin çevreye verdiği zararı gözler önüne serdiğine işaret eden Bakırlıoğlu, "Kodmiyum normal değerden 657 kat fazla çıkmıştır. Kobalt 389 kat, bakır 310 kat, civa 71 kat, nikel 30 kat fazla değerlerde çıkmıştır. Bu maden işletmesi faaliyete başladığından beri felaketlerin ardı arkası kesilmedi. Madene Sülfürik asit ve asit hammaddesi taşıyan kamyonların karıştığı kazalar, aşırı toz, hava kirliliği, hayvan ölümleri yeraltı ve yerüstü su kaynaklarında yaşanan kirlilik bunlardan sadece bir kaçı" dedi.

MİLYONLARCA İNSANIN İÇME VE KULLANMA SUYUNU ETKİLİYOR

Başlamış deresindeki bu kırmızı rengin maden işletmesinden kaynaklandığının ortada olduğunu ancak bunun nasıl olduğunu bilmediklerini ifade eden Bakırlıoğlu, "Atık havuzunda sızıntı, taşma, patlama olabilir ya da tahliye edilmiş olabilir.  Ne olursa olsun bölgede çok ciddi bir çevre felaketiyle karşı karşıyayız. Ayrıca söz konusu tesiste yaşanacak herhangi bir olumsuzluğun, İzmir ve Manisa kentlerinde yaşayan milyonlarca insanın içme-kullanma suyunu doğrudan etkileme potansiyeli nedeniyle, tesis ile ilgili iddiaların hassasiyetle değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Çünkü Başlamış Çayı, üzerinde Manisa kentine içme-kullanma suyu sağlanmak üzere inşaatı devam eden Gürdük Barajı yapımı planlanan Başlamış Barajı halk ve çevre sağlığı açısından büyük öneme sahip bir yerüstü su kaynaklarıdır" dedi.

DÜNYADA DA ÖRNEKLERİ VAR

Ülkemizde ve dünyada bu durumun ilk defa yaşanmadığına vurgu yapan Bakırlıoğlu, "2016 yılında Rusya’da Kutup Nehri de yakınında bulunan nikel madeni ve nikel zenginleştirme işletmesi nedeniyle günlerce kıpkırmızı akmıştı. Aynı kırmızı renk nikel madeninin bulunduğu bölgeden geçen Başlamış dersi ve bu dere ile birleşen Hanpaşa deresinde de görüldü. Çünkü bu derenin beş yüz metre yakınında büyük bir nikel madeni faaliyet gösteriyordu" dedi.

"PEŞİNİ BIRAKMAYACAĞIZ"

Bölgenin en büyük iki kentine hizmet verecek olan bu akarsuyun korunmasının bölgede yaşamın sürdürülebilirliği açısından hayati öneme sahip olduğunu dile getiren Bakırlıoğlu, "Bu nedenle bu işin peşini bırakmayacağız, elimizdeki bilgi ve belgelerle Cumhuriyet Savcılığına suç duyurunda bulunacağız. Ülke olarak büyük bir salgın hastalıkla uğraştığımız, herkesin canının derdine düştüğü, devletin tüm kurumlarının enerjisini hastalıkla mücadeleye ayırdığı bir ortamda kural tanımaz şekilde halkın sağlığını tehlikeye atan, çevreyi kirletenlere karşı mücadele etmeye devam edeceğiz" dedi.

3 yavru kediyi, mutfağına girdiği için öldürmüş

Manisa Salihli’de orman yangını 3'üncü günde kısmen kontrol altında; 290 hektar alan zarar gördü

Manisa Kırkağaç’taki orman yangını kontrol altına alındı

"Tam hasat döneminde yurt dışından gelen gemiler TMO kasalarını dolduruyor"