14 Nisan 2020 15:30
Demokrasi İçin Hukukçulardan “Ekonomi paketi”ne tepki: Ücretsiz izin ve dahası
Demokrasi İçin Hukukçular, AKP'nin yeni ekonomi paketinin ücretsiz iznin yanı sıra sendikal hakları tamamen askıya alacağına ve işçi haklarına saldırılar içerdiğini belirtti.
Fotoğraf: Doğukan Keskinkılıç/AA
Hükümet, geçen hafta “İşten atmaya yasak” iddiasıyla paylaştığı patrona tek taraflı ücretsiz izin hakkı tanıyan, işçinin ise ücretsiz izni kabul etmeme hakkını elinden alan taslağı, yasa tasarısı haline geldi. Demokrasi İçin Hukukçular yasa tasarısının ücretsiz iznin yanı sıra sendikal hakları tamamen askıya alınmasına neden olacak tasarının işçi haklarına ek saldırılar içerdiğini bildirdi.
Demokrasi İçin Hukukçular, yasa tasarısına ilişkin eleştirilerini Twitterdan “Ücretsiz izin ve dahası” başlığıyla 7 madde halinde duyurdu:
- 3 ay süreyle toplu iş sözleşmesi imzalanamayacak, toplu iş uyuşmazlıklarının çözülmeyecek ve greve çıkılamayacaktır. Aslında bu düzenleme sendikal faaliyetlerin yasaklanması anlamına gelmektedir ve Cumhurbaşkanına süreyi 3 ay daha uzatma hakkı verilmektedir.
- İş Kanunu’na göre işçi tarafından kabul veya talep edilmeyen ücretsiz izin uygulanamaz. Ancak yasa teklifinde üç aylık süre için işçinin tamamen veya kısmen ücretsiz izne çıkartılabileceği düzenlemesine yer verilmiş olup, tek yanlı ücretsiz izin kanuna sokulacaktır.
- Teklifte, taslakta yer almayan bir düzenleme yer almış ve “Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye geçerli sebeple işten ayrılma hakkı vermez” cümlesi eklenmiştir. Geçerli sebeple kastedilen işçinin haklı nedenle fesih hakkıdır.
- Çünkü iş hukukunda işçinin geçerle nedenle fesih hakkı diye bir kavram yoktur. Bu düzenleme yasalaşırsa, ücretsiz izne ayrılan işçinin, yasada öngörülen süre boyunca iş akdini haklı nedenle feshedip kıdem tazminatı alma hakkı elinden alınmış olacaktır.
- İş Kanunu’nun 25/II maddesinde yer alan “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller” dışında işten çıkarmalar 3 ay süreyle ertelenmektedir. Teklifte, ücretsiz izin süresi tamamlandıktan hemen sonra işçi çıkarmayı yasaklayan bir düzenleme ise yer almamaktadır.
- Patronlar, 3 aylık süre biter bitmez, diledikleri kadar işçi çıkartabilecektir. Tek yanlı düzenledikleri işten ayrılış bildirgelerinde 29 No’lu kodu seçip ve işçi çıkarmalarının önünde bir engel de bulunmamaktadır. Bu nedenlerle işçi çıkarmanın yasaklanması söz konusu değildir.
- Yasa teklifinde, 3 aylık sürede ücretsiz izine çıkarılan işçilere işsizlik sigortası fonundan günde 39 Lira 24 kuruş ödenmesi öngörülmektedir. Bu miktar damga vergisi kesintisi ile ayda 1168.27 TL’dir. Kısaca bunca hak kaybının diyeti aylık 1168.27 TL’dir, sefalettir. (İstanbul/EVRENSEL)
April 14, 2020