"Aile hekimlerinin sürecin yönetilmesinde rol almaları sağlanmalıdır"
Diyarbakır Tabip Odası Aile Hekimliği Komisyonu: Aile hekimlerinin sürecin yönetilmesinde doğrudan rol almaları sağlanmalıdır.
Fotoğraf: Pixabay
Diyarbakır Tabip Odası Aile Hekimliği Komisyonu Aile Sağlık Merkezilerine(ASM) dair bir rapor yayımladı. Raporda bu merkezlerin salgınlarda en önemli savunma hattı olduğu belirtilerek, “Aile hekimlerin sürecin yönetilmesinde doğrudan rol almaları her kurulda yer almaları sağlanmalıdır” denildi.
BİRİNCİ BASAMAK EN ÖNEMLİ SAVUNMA HATTI
Koruyucu sağlık hizmetlerine öncelik verilmesi gerektiği belirtilen raporda, bu kapsamda birinci basamağın salgınlarda en önemli savunma hattı olduğu ifade edilerek, salgınla ile sadece ikinci ve üçüncü basamak hastaneleriyle uygulanan tedavilerin üzerinden mücadele etmenin sonuç kalacağı dile getirildi.
Mevcut haliyle fiziksel koşulları kötü olan, personel ve ekipman yetersizliği olan birinci basamağın pandemi ile beraber iyice zor duruma düştüğü belirten raporda, bu alanda çalışan sağlık emekçilerinin sorunları kısmen çözülmüş olsa da büyük oranda çözüm bekleyen sorunlarının olduğu ifade edildi.
STRES VE GERGİNLİK VAR
Diyarbakır’da yaklaşık olarak 150 civarında Aile Sağlık Merkezi ve 550 civarında aile hekimliği birimi olduğu belirtilen raporda, “Bazı birimler hekimsiz, bazı birimler aile hekimi çalışanı olmaksızın ortalama 3300 kişilik nüfusların tüm sağlık sorunları ile ilgilenmeye çalışmaktadır. Pandeminin ortaya çıkması ile birlikte iş yüklerin de belirgin bir artış olmasa da, çalışma ortamlarında önemli oranda stres ve gerginlik mevcuttur. Şu ana kadar bizim tespit edebildiğimiz testi yapılıp pozitif olarak kabul edilen bir ASM çalışanı olmamakla birlikte bu durumun bizim açımızdan gerçekliği ifade etmediği çok açıktır. Hastalık bu kadar yayımlı iken, İstanbul ve İzmir’de birçok hekim ve ASM’de çalışan arkadaşımız Covid+ iken bizlerin olmamasının bilimsel bir tarifi yoktur” denildi.
Salgın ile mücadele için hazırladıkları belirtilen raporda, rehbere https://www.ttb.org.tr/userfiles/files/ahk%20covid%20rehberi.pdf adresinden ulaşılabileceği ifade edildi.
YETERLİ KORUYUCU EKİPMAN DAĞITIMI YAPILMALI
Raporda, tespit, öneri ve talepler şu şekilde sıralandı:
- ASM’lerde çalışanların daha hasta olmamışken yeterli ve bilimsel önlemler alınmalıdır. Biran önce yeteri kadar kişisel koruyucu ekipman dağıtımı yapılmalı, ASM’lerin hijyen ve dezenfeksiyonları düzenli olarak yapılmalıdır.
- Covid-19’a bağlı yoğun görülen şikâyetleri olan, yüksek riskli temas, ileri yaş ve kronik hastalığı olan personelin dinlendirilmesi, izolasyona alınması, gerekli tetkik görüntüleme ve testleri hızlı bir şekilde yapılmalıdır.
- COVİD-19 vakalarının hangi ilçelerde ve semtlerde yoğunlaştığı, karantina, temaslı kişiler, test yapılan, yatan ve ayaktan tedavi gören hastalar konusunda şeffaf olunmalı, hastaların kayıtlı oldukları aile hekimlerine konu ile ilgili bilgi verilmelidir. Böylelikle salgınla mücadelede aktif rol alabilmeleri sağlanmalıdır.
- ASM’lerde devam eden rutin hizmetlerin (aşılama, gebe - bebek-çocuk izlem, kronik hastalık takibi) sağlıklı bir biçimde devam edebilmesi için esnek mesaiye geçilmesi sağlanmalıdır. Poliklinik, salgınla mücadele ve koruyucu sağlık hizmetlerinin mümkünse ayrı yerlerde değilse aynı ASM’de farklı saatlerde verilmesi il-ilçe sağlık müdürlüklerinin onayıyla sağlanmalıdır.
- Aile hekimlerin sürecin yönetilmesinde doğrudan rol almaları her kurulda yer almaları sağlanmalıdır.
- 1. Basamak bileşenleri arasında koordinasyon ve dayanışma örgütlenmeli, sevk zinciri acilen düzenlenmelidir.
- ASM girişlerinde triaj yapılmalı bunun için ayrıca bir sağlık çalışanı görevlendirilmelidir
- ASM’lerde girişlere en yakın yerlerde bir izolasyon odası kurulmalıdır.
- Pandemi geçinceye kadar obezite, 15-49 yaş kadın, kanser taramaları gibi acil olmayan durumlar geçici olarak ertelenmelidir. Laboratuvar hizmeti zorunlu haller dışında verilmemeli, angarya işler (askerlik ve evlilik raporları dışındaki) kaldırılmalıdır. (Diyarbakır/EVRENSEL)
