Kovid-19 günlerinde çırakların ücret kaybını telafi edici önlemler alınmalı
Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı, çırakların ücret kaybını telafi edici önlemler alınmasını istedi.
Tezgah başında çalışan bir genç işçi | Fotoğraf: Evrensel
Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı yaptığı açıklamada, biçimsel olarak da olsa “eğitim” aldıkları kabul edilen çırakların da diğer öğrenciler gibi “eğitim gördükleri” işyerlerine gitmediklerine dikkat çekilen açıklamada, “Çırak çocuklar resmi olarak öğrenci olsalar da, özünde ücretli işçilik yaptıkları tartışmasızdır. Mevzuat gereği, çıraklara bu çalışmalarının karşılığında asgari ücretin yüzde otuzu tutarında bir ücret ödeniyor” denildi.
2020 yılı için çıraklara ödenen ücretin aylık 883 TL olduğunun hatırlatıldığı açıklamada “Bu tutar bile, salgın günlerinde hanelerin temel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için son derece yaşamsaldır” ifadelerine yer verildi.
“Özünde işçi olan bu çocuklar, Covid-19 sürecinde, ne işsizlik sigortasından ne de kısa çalışma ödeneğinden faydalanabilmektedir. Aynı şekilde çırakların son derece cüzi olan ücretleri, ücret garanti fonu kapsamında da değildir” denilen açıklamada, yüzbinlerce çırağın aldığı ücreti telafi edici bir mekanizmanın acilen uygulamaya konulması gerektiğine işaret edildi.
Açıklamanın tamamı şöyle:
“COVID-19 Günlerinde Çırakların Ücret Kaybını Telafi Edici Önlemler Alınmalı
- Covid-19 salgınına karşı alınan önlemler kapsamında eğitim kurumlarında eğitime ara verildi ve uzaktan eğitime başlandı. Bu kapsamda biçimsel olarak da olsa “eğitim” aldıkları kabul edilen çıraklar da diğer öğrenciler gibi “eğitim gördükleri” işyerlerine gitmiyorlar, teorik eğitimleri TV üzerinden devam ediyor.
- Çırak çocuklar resmi olarak öğrenci olsalar da, özünde ücretli işçilik yaptıkları tartışmasızdır. Mevzuat gereği, çıraklara bu çalışmalarının karşılığında asgari ücretin yüzde otuzu tutarında bir ücret ödeniyor. Bu konuda yapılmış az sayıdaki saha araştırması, çırakların ailelerinin çırağın kazandığı bu ücretle geçiniyor ya da bu ücretin geçimlerinde önemli bir rol oynuyor olduğunu göstermiştir. 2020 yılı için çıraklara ödenen ücret aylık 883 TL’dir ve bu tutar bile, salgın günlerinde hanelerin temel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için son derece yaşamsaldır.
- Mevzuata göre işyerinde bulunma nedenleri çalışmak değil eğitim görmek olduğu için çıraklar uzun vadeli sigorta kollarından ve işsizlik sigortasının kapsamının dışında tutuluyor. Bu nedenle özünde işçi olan bu çocuklar, Covid-19 sürecinde, ne işsizlik sigortasından ne de kısa çalışma ödeneğinden faydalanabilmektedir. Aynı şekilde çırakların son derece cüzi olan ücretleri, ücret garanti fonu kapsamında da değildir. En son hazırlanan ücretsiz izin taslağı da (işten çıkarmaların yasaklanması) çırakları kapsamamaktadır.
- Çıraklık sistemine ilişkin yapısal eleştirilerimiz ve çözüm önerilerimiz saklı kalmak koşuluyla, günün koşullarında, yüzbinlerce çırağın aldığı ücreti telafi edici bir mekanizmanın acilen uygulamaya konulması gerektiğine dikkat çekmek istiyoruz.” (HABER MERKEZİ)
