Enflasyon evde kalmadı: Nisan ayında enflasyon yüzde 10,94 oldu

Türkiye İstatistik Kurumu Nisan ayı enflasyon verilerini açıkladı. Enflasyon Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 0,85; bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,16; bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,94 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 12,66 artış gerçekleşti.

Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 4,90 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 4,91 ile eğlence ve kültür ve yüzde 5,54 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 31,32 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 20,34 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 14,52 ile konut oldu.

Aylık en yüksek azalış yüzde 1,83 ile ulaştırma grubunda oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Nisan ayında azalış gösteren diğer gruplar ise yüzde 1,23 ile haberleşme, yüzde 0,67 ile eğlence ve kültür ve yüzde 0,32 ile konut oldu. Buna karşılık, ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Nisan ayında artışın yüksek olduğu gruplar sırasıyla, yüzde 4,66 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 4,08 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 2,53 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.

270 TÜKETİM MADDESİNİN FİYATLARI ARTTI

Nisan 2020'de, endekste kapsanan 418 maddeden, 87 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 61 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 270 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.

İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 1,72 ile "Erzurum, Erzincan, Bayburt"ta oldu. 12 aylık ortalamalara göre de en yüksek artış yüzde 14,22 ile yine bu bölgede gerçekleşti.

Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 12,98 ile söz konusu bölgede gözlenirken, bunu yüzde 12,28 ile "Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir", yüzde 12,24 ile "Balıkesir, Çanakkale" bölgeleri izledi.

En düşük fiyat artış ise yüzde 8,47 ile "Kastamonu, Çankırı, Sinop" bölgesinde gerçekleşti.

ÜRETİCİ ENFLASYONU YENİ ZAMLARIN HABERCİSİ

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Yİ-ÜFE, nisanda bir önceki aya göre yüzde 1,28, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 4,54, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,71 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 10,87 artış gösterdi.

Sanayinin 4 sektörünün nisanda yıllık bazda değişimleri dikkate alındığında madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 7,44, imalatta yüzde 6,27, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 12,86, su temininde yüzde 4,57 artış görüldü. Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 0,22, imalatta yüzde 1,41, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,31 artış, su temininde yüzde 0,53 azalış kaydedildi.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimlerine bakıldığında ara malında yüzde 7,52, dayanıklı tüketim malında yüzde 10,4, dayanıksız tüketim malında yüzde 11,02, sermaye malında yüzde 11,16 artış, enerjide yüzde 11,25 azalış görüldü.

Bu grupların aylık değişimleri ise ara malında yüzde 3, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,4, dayanıksız tüketim malında yüzde 1,18, sermaye malında yüzde 2,91 artış, enerjide yüzde 7,97 azalış olarak gerçekleşti.

Yıllık bazda en yüksek azalış, yüzde 50,51 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 39,2 ile ham petrol ve doğal gaz sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık tütün ürünleri yüzde 34,34, metal cevherleri yüzde 23,2, diğer mamul eşyalar yüzde 18,67 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Aylık en yüksek azalış, yüzde 28,46 ile kok ve rafine petrol ürünlerinde gözlenirken, bunu, yüzde 27,71 ile ham petrol ve doğal gaz, yüzde 0,53 ile suyun toplanması, arıtılması ve dağıtılması izledi. Metal cevherleri yüzde 8,03, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 6,71, diğer mamul eşyalar yüzde 5,28 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak kaydedildi.

FALAKAOĞLU: ENFLASYON İZOLE EDİLEMEDİ

TÜİK Verilerini yorumlayan Evrensel Ekonomi Editörü Bülent Falakaoğlu, hükümetin ve Merkez Bankasının çizdiği iyimser tablonun hane halklarının karnını doyuramayacağını söyleyerek acil destek paketi açıklanması gerektiğini söyledi. İnsanların önemli bölümünün nisan ayını evde geçirdiğine dikkat çeken Evrensel Ekonomi Editörü Ekonomi Editörü Bülent Falakaoğlu, enflasyonun bu dönemde izole edilemediğini vurguladı. Bu dönemin evde kal çağrılarını zorlaştıran yanlar taşıdğını da söyleyen Falakaoğlu, kapatılan iş yerleriyle milyonlarca işçinin ücretsiz izne gönderildiğini ya da işsiz kaldığını söyledi. Aylık bazda gıda enflasyonunun ortalama enflasyonun 3 katı olduğuna dikkat çeken Falakaoğlu, “Şimdi düşünelim, evdesiniz, gelirden yoksul kaldınız ve gıda fiyatları artıyor, konut giderleri katlanıyor. Zorunlu ihtiyaçlarda gider yüzde 20 artıyor. Bu koşullarda eve nasıl sığacaksınız?” diye sordu.

“EMEKÇİLERE HARCANAN 8 MİLYAR LİRA BİLE DEĞİL”

Hükümetin salgına karşı açıkladığı 200 milyar liralık paketin işçi ve emekçilerin sorununu çözmediğini söyleyen Falakaoğlu, paketten emekçiler için ayrılan payın 8 milyar lirayı dahi geçmediğini ifade etti. 200 milyar liralık paketin geriye kalanının faizli geri ödemeden ibaret olduğuna vurgu yapan Falakaoğlu, “Acil evlere nakit desteği olan, evde yaşamı idame ettirmeyi mümkün kılacak, asgari harcamaları karşılayacak bir destek paketi açıklanması gerekiyor. Her gün İŞUR önünden yapılan haberler bize bunu söylüyordu. Bugün açıklanan veriler de durumun vahametini ortaya koydu” dedi.

Merkez Bankasının geçtiğimiz hafta açıkladığı yıl sonu enflasyon beklentisinin de çok iyimser olduğunu söyleyen Falakaooğlu, “Sene sonunda 7,5 olur diyorlar. Sene sonunda düşecekmiş beklentisinin bir karşılığı yok. Hane halkları bu iyimserlikle karnını doyuramaz” ifadelerini kullandı.

GIDA KRİZİ UYARISI

Enflasyon verilerini yorumlayan İktisatçı Mustafa Sönmez, “Nisan enflasyonu aylık 0,85 arttı yıllığı yüzde 11 e yakın; ama gıdadaki %2.5 aylık artışı çok önemsemek gerek, gıda krizinin uyarıcısıdır. Giyimdeki %4 artış, mevsimseldir mayısta eksiye döner” dedi.

Nisan enflasyonu aylık 0,85 arttı yıllığı yüzde 11 e yakın; ama gıdadaki %2.5 aylık artışı çok önemsemek gerek, gıda krizinin uyarıcısıdır.
Giyimdeki %4 artış, mevsimseldir mayısta eksiye döner pic.twitter.com/mFigGqn6fn

— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) May 4, 2020

Ekonomist Emre Alkin ise “Evet Dostlar... Enflasyon şaşırtmadı yine. Hafta sonu açıklanan İTO endeksi zaten mesajı vermişti. Baz etkisi sebebiyle yıllık rakam bir önceki aya göre düşük çıktı. Yıl sonu için hala tek hane enflasyon şüpheli” değerlendirmesinde bulundu.

Evet Dostlar.. #enflasyon şaşırtmadı yine. Hafta sonu açıklanan #ito endeksi zaten mesajı vermişti. Baz etkisi sebebiyle yıllık rakam bir önceki aya göre düşük çıktı. Yıl sonu için hala tek hane enflasyon şüpheli...

— emre alkin (@emrealkin1969) May 4, 2020

Ekonomi Yazarı Fatih Sezer ise, “Nisan’da Tüfe %0,85 artmış. Yıllık Tüfe baz etkiyle %10,94’e gerilemiş. Ana harcama gruplarında en büyük düşüş ulaştırmada. (Ham petrol fiyatları sağolsun) 2019 Nisan’da %1,40 artan gıda fiyatları bu yıl %2,53 artmış. Mayıs’ta yıllık Tüfe gıda kaynaklı artabilir” dedi.

Nisan’da Tüfe %0,85 artmış.
Yıllık Tüfe baz etkiyle %10,94’e gerilemiş.
Ana harcama gruplarında en büyük düşüş ulaştırmada.
(Ham petrol fiyatları sağolsun)

2019 Nisan’da %1,40 artan gıda fiyatları bu yıl %2,53 artmış.
Mayıs’ta yıllık Tüfe gıda kaynaklı artabilir.(2019’da %-1,18) pic.twitter.com/9rEEgn0Ibt

— Fatih Sezer (@58fatihsezer) May 4, 2020

(EKONOMİ SERVİSİ)