Milyon yıllık Erzurum Narman Kanyonu önünde beton tesis yapıyorlar
Jeoloji Mühendisleri Odası Dipsiz Göl ve Salda Göl’ünde yapılan tahribatın bir benzerinin Narman Kanyonu’nda da yaşandığını açıkladı.
Fotoğraf: Narman Belediyesi
Özer AKDEMİR
İzmir
UNESCO’ya jeopark* olarak önerilen Erzurum’un Narman ilçesindeki kırmızı peribacalarının bulunduğu vadinin girişine Narman Belediyesi tarafından iki katlı turistik tesis yapılıyor. Jeoloji Mühendisleri Odası Dipsiz Göl ve Salda Gölü’nde yapılan tahribatın bir benzerinin Narman Kanyonu’nda da yaşandığını açıkladı.
"BİR DÜNYA MİRASI"
Narman Kanyonu, içerdiği jeolojik oluşumlar ve kendine has ekosistemi nedeniyle bir dünya mirası olarak kabul ediliyor. Yaklaşık 2.5-3 milyon yıllık bir jeolojik geçmişi olan Narman Kanyonu’ndaki jeolojik oluşumların aşınmasıyla meydan gelmiş kırmızı renkli peribacalarının dünya üzerinde sadece birkaç noktada bulunduğu dile getiriliyor.
Kanyon bu özellikleri ile UNESCO Türkiye Milli Komitesi tarafından da ülkemizde jeopark adayı olarak kabul edilen 15 aday alandan birisi. Jeoloji laboratuvarı ve eşsiz bir doğal anıt olarak nitelenen Narman Kanyonu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından da “korunması gereken alan” statüsünde. Ayrıca aralık 2019’da yayımlanan Resmî Gazete’de bölgedeki “nitelikli doğa koruma alanı”na ait sınırlar yeniden belirlenmişti.
"VADİNİN YOK EDİLMESİ KABUL EDİLEMEZ"
Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) tarafından yapılan açıklamada Dipsiz Göl ve Salda Göl’ünde yapılan tahribatın bir benzerinin Narman Kanyonu’nda da yaşandığına dikkat çekildi. JMO Narman Belediyesinin inşaat yapılacak onca yer dururken alanın önemli sekiz vadisinden biri ve en önemlisi olan Göndere Vadisi’nin girişine iki katlı bir bina yapmaya başladığını aktardı. JMO açıklamasında şöyle denildi; “Dünyada ender görülen, bir kez yok edildiğinde bir daha yerine konulması imkansız nitelikteki doğal varlıkların koruma alanlarının içerisine, alanın doğal yapısıyla uyumlu olmayan beton, asfalt gibi malzemelerin kullanılmaması gerekirken, betonarme bir binanın yapılması ve vadinin yok edilmesi kabul edilemez.”
Fotoğraf: Narman Belediyesi
"BİR ÇİRKİNLİK ABİDESİ"
Yapılan çok sayıdaki bilimsel çalışmalarda Narman Kanyonu’nun dünya ölçeğinde jeopark olabilecek niteliklere sahip olduğunun altının çizildiği açıklamada, “Bilimsel ve teknik çalışmalar görmezden gelinerek, böyle bir noktaya yapılacak beton bir bina, hem muhteşem bir peyzaja sahip vadinin görünümüne büyük bir zarar verecek, hem de kanyonun UNESCO dünya doğal miras alanı içerisine alınmasına da engel olacaktır. UNESCO kriterlerine göre bir jeoparkta olması gereken özellikleri taşıyan Narman Kanyonu, ne yazık ki Göndere Vadisi içinde yapılmaya başlanan bu çirkinlik abidesi ile bu şansını tamamen kaybedecektir. UNESCO’nun en çok önem verdiği kriterlerden biri olan “Doğa Korumaya Hizmet Ediyor Olma” şartı da bu binayla birlikte ortadan kaldırılacaktır” ifadelerine yer verildi.
Fotoğraf: Narman Belediyesi
BAKANLIK VE VALİLİK GÖREVE DAVET EDİLDİ
Dipsiz Göl ve Salda Gölü’nün başına gelenlerin Narman Kanyonu’nun da başına gelmemesi için Erzurum Valiliği ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığını göreve davet ettiklerini açıklayan JMO açıklamasında, “İçerdiği çok sayıdaki jeosit niteliğinde doğal varlıkların yok edilmesinin engellenmesi amacıyla, sorumlular hakkında gerekli işlemlerin tesis edilmesini bekliyoruz” denildi.
*Jeopark, uluslararası öneme sahip farklı veya aynı türden jeolojik miras örneklerinin bir arada bulunduğu, yönetimi planlanmış, özel doğa koruma bölgeleridir.
