Mercedes Benz işçileri: Dijital kölelik değil ücretli izin
Mercedes Hoşdere Fabrikası işçileri MESS’in “MESS-Safe” adıyla gündeme getirdiği elektronik pranga uygulamasına tepki gösteriyor.
Fotoğraf: Instant Google Street View
Erkan SARIOĞLU
İstanbul
Üretimin yeniden başladığı 20 Nisan’dan bu yana tek vardiya çalışan ve günde 10 otobüs üretin Mercedes Benz Türk Hoşdere Fabrikası, bayramın ardından iki vardiyaya geçerek üretimi artırmayı hedefliyor. Salgın koşullarında risk altında çalıştırıldıklarını söyleyen işçiler, patron sendikası MESS’in “MESS-Safe” adıyla gündeme getirdiği elektronik pranga uygulaması için de “Dijital kölelik sistemi kurulmak isteniyor” diye tepki gösteriyor.
Görüştüğümüz bir Mercedes işçisi, salgınla birlikte fabrikada da vakaların ortaya çıktığını hatırlatarak, “Fabrika yetkilileri öncelikle yıllık izinlerimizi zorunlu olarak bizlere kullandırdı. Sonra kısa çalışma ödeneğinden yararlanarak izin süremiz devam etti. Fabrikada kaç arkadaşımızda virüs olduğunu öğrenemedik. Arkadaşlarımızdan duyumlarımız işe başlamadan önce sayının 20 civarında olduğu. Hem fabrika yönetimi hem de sendikamız Türk Metal bu konuda şeffaf davranmayarak bizlere bilgi vermedi. Bu durum bizim kaygılarımızı daha da arttırdı. Bu koşullarda tüm risklere rağmen 20 Nisan’da işbaşı yapmak zorunda kaldık” diye konuştu.
HER ADIMIMIZI KONTROL EDECEKLER
Yemekhanelerde, servislerde ve çalışma ortamında kimi önlemlerin alındığını aktaran işçi, şöyle devam etti: “Mesela yemekhanede çeşitli önlemler aldılar ancak yemeğe çıkmadan işçilerin lavaboları tıkış tıkış kullanmasını önleyemediler. Fabrikada iş çıkışı turnikelerde işçilerin dip dibe oluşunu, çeşitli bölümlerde işçilerin temas mesafesi gözetilmeksizin çalışmasını çözmediler. Şimdi bize bugüne kadar hiçbir açıklama yapmadılar ama gazetelerden okuduğumuza göre işçiler arasındaki mesafeyi takip etmek için MESS-Safe adında elektronik bir cihaz üretiyorlarmış. İşçilerin sağlığını düşündükleri bu aletle bizim her adımımızı kontrol etmeye çalışacaklar. Zaten bir dakikanın hesabını yapıyorlar. Üretimin durmaması ve fazla üretmek için ellerinden geleni yapıyorlar. Bunun insan haklarına aykırı olduğunu dijital köleliğe geçişin aracı olacağını düşünüyorum. Olağanüstü durumu fırsata dönüştürerek sömürüyü arttırmayı planlıyorlar.” Mercedes’in yıl sonuna kadar bile çalışmasa zarar etmeyeceğine dikkat çeken işçi, “Bizler kaygı ile korku ile çalışmak istemiyoruz. Zaten devletten teşvik alıyor. Ücretli izin istiyoruz” dedi.
‘EVİN YOLUNU ÖĞRENDİK’
“Koronavirüs sayesinde evin yolunu öğrendik” diyerek söze başlayan bir başka işçi ise şöyle devam etti: “Uzun bir zamandır aile nedir unutmuştuk. Çocuklarımızla bu kadar uzun birlikte zaman geçirdiğimiz bir süreç olmamıştı. İşe gittiğimizde baba gitme diye peşimden koşuyorlar. Bunlar sürecin iyi yanları ama markete bile gitmeye korkar olduk. Çoğumuz ek iş ve mesailerle geçinmeye çalışıyorduk. Şu anda çok ciddi ekonomik sıkıntılar yaşıyoruz. Faturalar çok yüksek geliyor. İşe her gittiğimiz gün tedirginlik yaşıyoruz. Çeşitli tedbirler alınıyor ancak bu tedbirler yeterli değil.”
MESS-Safe projesini gazetemizden öğrenen işçi, “İlk sizden duyuyoruz. Uygulanması mobbing anlamına gelir. Çok tehlikeli. Sendikamız hiçbir açıklama yapmıyor. Bu süreçte bizlere destek olmuyorlar. Bence bu süreçte bizden aldıkları aidatları bizlere geri vermeleri gerekiyor” diye konuştu.
İNSAN MUAMELESİ GÖRMEK İSTİYORUZ
Görüştüğümüz bir diğer işçi maske ve siperlikle çalışmanın zorluğuna dikkat çekti: “Havalar ısındı, nefes almakta zorlanıyoruz. Çok ciddi risk altında çalışıyoruz.” MESS-Safe’i şimdiye kadar duymadığını ifade eden işçi, “Yurt dışında böyle bir uygulama var mı bilmiyorum. Ancak oradaki işçilerin böyle bir uygulamayı kabul edeceklerini düşünmüyorum. Bizlere insan muamelesi yapmaları gerekiyor. Bu çok berbat, insanlık dışı bir uygulama olur” dedi.
