1994’te boşaltılan Kırdım köyü halkı: Biz köyü yaptık, devlet imkanları sağlasın
Alt yapıya dair önemli sorunların yaşandığı Kırdım köyünde köylüler ile görüştük.
Kırdım köyü | Fotoğraf: Evrensel
Orhan KURUL
Dersim
Dersim’in Pülümür ilçesine bağlı Kırdım köyüne bağlı 7 mezra bulunuyor. Kırdım, Dersim merkeze 200 kilometre Pülümür ilçesine de 130 kilometre uzaklıkta. 1994 yılından sonraki köy boşaltmalarında sonra boşaltılan köylere 2000’li yılların başından itibaren geri dönüşler başladı. Geri dönen köylüler her şeye sıfırdan başladı. Alt yapıya dair önemli sorunların yaşandığı Kırdım köyünde köylüler ile görüştük. Konuştuğumuz Kırdım köylüleri sorunların çözülmesi durumunda geri dönüşlerin hızlanacağını belirterek, “Biz köyü yeniden yaptık, dönüşler için de devletin imkanları sağlaması gerekiyor” diyor.
"HASTANEYE GİTMEK BİLE ZOR"
Köylülerden Yaşar Kaya (66) ’94’teki köy boşaltmalarından sonra İstanbul’a göçmüş. 2003 yılına kadar orada yaşamış ancak geri dönüş zemini hazır olur olmaz memlekete dönmüş. Şöyle anlatıyor Kaya geri dönüş hikayesini: "Buraya gelince sıfırdan başladık. Yeniden ev yaptık. Mezarlarımız burada, geçmişimiz burada. Bülbülü altın kafese koymuşlar ya hani benim vatanım demiş. Bizimki de o mesele..."
Köydeki alt yapı sorunlarının buradaki köylülerin en büyük sorunu olduğunu belirtiyor Kaya ve ekliyor "Elektrik sıkıntılı, yol sıkıntılı. Hastalanınca hastaneye gitmek bile zor.”
"ÖZAL DÖNEMİNİN ALT YAPISI KULLANILIYOR"
Köy Muhtarı Murat Uzun köyün sorunlarını şöyle sıralıyor: “En temel sorun elektrik. Özal döneminde yapılmış alt yapı kullanılıyor hâlâ. Direkler yamulmuş. Kışın 40-45 gün elektriksiz kalıyoruz. Ulaşım 1 buçuk ay sağlanamıyor kışın. Yollarımızın durumu yine öyle. 60-70 kilometre stabilize yola ihtiyacımız var. Kaymakamla görüştük yollarımızın bu sene programa alındığını ve yapılacağını söyledi. Devletten yardım bekliyoruz.”
"RAHATSIZLIK YAŞARSAK ALLAH’A KALMIŞIZ"
Kırdım’da kışların çetin geçtiğini belirten Köy Muhtarı Uzun, “Kışın rahatsızlık yaşarsak Allah’a kalmışız. Çok zor durumlar olursa kepçeyle açılır yol.” diyor. Köyün yazın daha kalabalık olduğunu sözlerine ekleyen Uzun şöyle devam ediyor “1 sene içerisinde 7-8 aile dönüş yaptı. Elektrik, yol olmadığı için dışarı gidiyor insanlar ama imkanlar sağlanmış olsa kalırlar tabii. Biz, köyü yeniden yaptık, dönüşler için de devletin imkanları sağlaması gerekiyor.”
"SIRTLA SU TAŞIDIK"
Kırdım köyüne bağlı Büyük mezrası sakinlerinden Serdar Polat da ’94 yılında zorunluluktan köyü terk edenlerden. ’94’te köy boşaltılınca Erzincan’a gitmiş Polat ailesi sonra dönüşler başlayınca da dönmüşler köylerine. Dönüş sonrası evleri kendi imkanlarıyla yaptıklarını belirten Polat, “Geriye dönüşlerde zarar ziyan ücreti verildi. Ancak örneğin ben 7 bin 500 lira aldım. Onunla da ne yapabilirim. Evi yaparken sırtla suyu taşıdık. Sonra da yıllarca eşekler aracılığıyla su taşıdık. Çeşmeye yeni kavuştuk” diyor.
"SENEDE 1-2 AY YOLU KULLANABİLİYORUZ"
Ulaşımın, büyük bir sorun olduğunu söylüyor Polat ve ekliyor: “Çamurdan araba çıkmıyor. Senede 1 -2 ay yolu kullanabiliyoruz. Yolun bir kısmını kendi imkanlarımızla yaptık. Büyük mezrası ile Yukarı Bostan mezrası arasında yapılan yol faaliyete geçmedi henüz bunun yapılmasını rica ediyoruz. Yol menfezleri bile 2 yıl önce yapıldı. Yola kumlamanın yapılmasını talep ediyoruz.”
"GÖRÜRLERSE ANLAYACAKLAR DURUMUMUZU"
Elektrik direkleri için “Çoğu zor ayakta duruyor.” diyen Polat, “Kışın elektriksiz kalmak büyük bir sorun. Yol açılmadığı sürece merkezle iletişimimiz olmuyor. Sonbaharda tedariklerimizi görüyoruz. Yoksa zor.” diye belirtiyor. Köylülerin hayvancılık ve arıcılık yaparak geçimlerini sağladığını aktaran Polat “Ekiplerin buraya gelip halimizi görmesi gerekiyor. Görürlerse zaten anlayacaklar durumumuzu” diyor.