İsveç’te hükümet iş güvencesini ortadan kaldırmaya hazırlanıyor

Murat KUSEYRİ
Stockholm

İsveç’te sosyal demokrat ve Yeşiller koalisyonundan oluşan azınlık hükümeti, İş Güvencesi Yasası’nda (LAS) yapılacak değişikliklerle emekçilerin iş güvenceleri ortadan kaldırmaya hazırlanıyor.

2018’in Eylül ayında  yapılan seçimlerde tek başlarına hükümet kuramayan Sosyal Demokrat İşçi Partisi ve Çevre Partisi Yeşiller, Liberal Parti ve Merkez Partisi’nin azınlık hükümetine destek vermesi karşılığında grev ve iş güvenliği yasalarında sermayenin çıkarları doğrultusunda değişiklik yapmayı kabul etmişti.

Hükümet, LAS’ta değişiklik yapmak için bir araştırma komisyonu oluşturdu. Komisyon Başkanı Gudmund Toijer, önceki gün, değişiklik önerilerini kamuoyuna açıkladı. 

Mevcut uygulamada 10 çalışandan daha az elemanı olan şirketler kıdemine bakmaksızın iki çalışanının işine son verebiliyor. Araştırma Komisyonu, tüm şirketlere kıdemlerinden bağımsız olarak 5 çalışanını işten atması hakkı verilmesini öneriyor. 15 veya daha az çalışanı olan işyerlerinde işten atılanlar karara itiraz edemeyecekler. 

Yeni yasa işverenlere 6 ay çalıştırdığı emekçileri eğitimden geçirme zorunluluğunu ve 9 ay çalıştırdıklarına  kadro verme yükümlülüğü getiriyor. Değişikliklerin 1 Temmuz 2022 gününden itibaren yürürlüğe girmesi öneriliyor.

İşverenler ve tekellerin temsilcileri önerileri olumlu bulurken tüm konfederasyon ve federasyonlar yapılacak değişikliklere karşı olduklarını sert ifadelerle dile getirdiler.

İsveç İşçi Sendikaları Konfedarasyonu (LO) Toplu Sözleşme Sekreteri Torbjörn Johansson, hükümet ve muhalefet partilerinin geçmişte iş güvencesi hakkındaki uzlaşmalarının müzakereleri güçleştirdiğini söyledi.

Sendikaların durumunu “Alnına silah dayanamışken müzakere etmeye” benzeten Johansson, “Hükümetlerin çoğu rehineleri öldürmekle tehdit eden teröristlerle görüşmüyor” dedi. Israrcı olunması durumunda İsveç Sanayi ve Ticaret Odalarıyla yaptıkları müzakerelere son verebilecekleri uyarısında bulundu. 

Handel Konfedarasyonu Başkanı Susaana Gideonsson, Araştırma Komisyonu’nun önerisinin “İsveç modeline karşı kabul edilemez bir darbe olarak” değerlendirdi. “Raporu çöp sepetine, evrak imha makinasına veya parlamentonun arşivine atın” dedi.