TÜİK, koronavirüs sürecinde işsizliğin 13,2'ye düştüğünü iddia etti

Türkiye'de işsizlik oranı, martta geçen yılın aynı ayına göre 0,9 puan azalarak yüzde 13,2'ye geriledi. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 573 bin kişi azalarak 3 milyon 971 bin kişi olarak kayıtlara geçti. Şubat ayında işsizlik oranı yüzde 13,6 düzeyinde açıklanmıştı. 

İktisatçı-Yazar Mustafa Sönmez gerçek işsiz rakamının yansıtılmadığını belirterek "İşsiz kalan 4 milyon kişiyi 'kısmi çalışma ödeneği' ve 'ücretsiz izinli' sayarak, hala 'istihdamda gösteriyorlar. Pandemide 4 milyon 'harçlıklı işsiz' oluştu. Gerçekte, işsizler 8-9 milyonu bulmuş durumda. Ama İşkur kamuflajı ile işsizlik düşük görünüyor. Bu durum 6 ay sürer" değerlendirmesinde bulundu. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba da TÜİK’in açıkladığı işsizlik rakamlarıyla yine bir manipülasyona imza attığını söyledi. Ağbaba, “Şu anda geniş tanımlı işsizliği ve istihdam olmayıp da işsiz sayılmayanları hesaba kattığımızda gerçek işsiz sayısı kayıt dışı çalışanlar hariç 14 milyona dayanmıştır” dedi.

TÜİK'İN VERİLERİ 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mart ayına ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, martta geçen yılın aynı ayına göre 573 bin kişi azalarak 3 milyon 971 bin kişiye geriledi. Aynı dönemde işsizlik oranı 0,9 puan düşerek yüzde 13,2 oldu.

Tarım dışı işsizlik oranı ise 1,1 puanlık azalışla yüzde 15 olarak tahmin edildi.

İşsizlik oranı martta bir önceki aya göre ise 0,4 puan düştü. Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 0,6 puan azalarak yüzde 24,6 oldu. İşsizlik oranı 15-64 yaş grubunda ise 0,8 puan azalışla yüzde 13,5 olarak gerçekleşti. 

İstihdam edilenlerin sayısı mart döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 662 bin kişi azalarak 26 milyon 133 bin kişi, istihdam oranı ise 3,4 puanlık azalış ile yüzde 42,0 oldu.

Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 538 bin, inşaat sektöründe 248 bin, hizmet sektöründe 903 bin kişi azalırken, sanayi sektöründe ise 26 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 16,4’ü tarım, yüzde 21,1’i sanayi, yüzde 4,9’u inşaat, yüzde 57,6’sı ise hizmet sektöründe yer aldı.

İşgücü 2020 Mart döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 2 milyon 235 bin kişi azalarak 30 milyon 104 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 4,5 puanlık azalış ile yüzde 48,4 olarak gerçekleşti.

3 KİŞİDEN 1’İ KAYIT DIŞI ÇALIŞTIRILIYOR

Mart 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 4,8 puan azalarak yüzde 29,1 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 4,5 puan azalarak yüzde 18,6 oldu.

15-64 yaş grubunda işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,8 puan azalışla yüzde 13,5, tarım dışı işsizlik oranı ise 1,1 puanlık azalışla yüzde 15,1 seviyesinde gerçekleşti. Bu yaş grubunda istihdam oranı 3,5 puanlık azalışla yüzde 46,5, işgücüne katılma oranı ise 4,7 puanlık azalışla yüzde 53,7 oldu.

GENÇ NÜFUSTA İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 24,6

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,6 puan azalışla yüzde 24,6, istihdam oranı ise 5,1 puan azalarak yüzde 27,4 oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 7,2 puanlık azalışla yüzde 36,3 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 4,2 puanlık artışla yüzde 27,9 seviyesinde gerçekleşti.

MEVSİM ETKİSİNDEN ARINDIRILMIŞ İŞSİZLİK

Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki döneme göre 0,3 puan artarak yüzde 13,0 oldu. İşsiz sayısı bir önceki döneme göre 33 bin kişi azalarak 3 milyon 972 bin kişi olarak gerçekleşti.

Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı bir önceki döneme göre 1,7 puan azalarak yüzde 42,6 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 1 milyon 3 bin kişi azalarak 26 milyon 512 bin kişi olarak tahmin edildi.

Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 1,7 puan azalarak yüzde 49,0 oldu. İşgücüne katılan sayısı 1 milyon 35 bin kişi azalarak 30 milyon 484 bin kişi olarak tahmin edildi.

Ekonomik faaliyete göre, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam, tarım sektöründe 21 bin kişi, sanayi sektöründe 85 bin kişi, inşaat sektöründe 202 bin kişi, hizmet sektöründe 694 bin kişi azaldı.

Şubat 2020 döneminde işsizlik yüzde 13,6 seviyesinde gerçekleşmişti. Tarım dışı işsizlik oranı yüzde 15,4, genç işsizlik oranı ise yüzde 24,4 olarak açıklanmıştı.

DİSK-AR: GERÇEK İŞSİZLİK 13 MİLYONU AŞTI

DİSK-AR, TÜİK’in işsizlik hesaplama tekniğinin gerçek verileri yansıtmadığını belirterek, salgın etkisiyle revize edilmiş geniş tanımlı işsiz sayısının 13 milyonu aştığını açıkladı. Raporda revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik oranı (istihdam kaybı dahil) yüzde 39 olarak hesaplandı.

DİSK-AR raporunda şu ifadeler kullanıldı: “ILO metodolojisinden yararlanarak yaptığımız hesaplamaya göre Covid-19 nedeniyle meydana gelen eş değer iş kaybı 5.5 milyon olarak gerçekleşti. Mart 2019’a göre geniş tanımlı işsiz sayısı 6 milyon artarak revize edilmiş geniş tanımlı işsiz sayısı (Tam zamanlı istihdam kaybı dahil) 13 milyon 385 bine yükseldi. 33 milyon 966 milyon olarak dikkate aldığımız geniş iş gücüne göre revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik (İstihdam kaybı dahil) oranı ise yüzde 39 olarak hesaplandı.”

June 10, 2020

SÖNMEZ: GERÇEK İŞSİZLİK 8-9 MİLYONU BULMUŞ DURUMDA

İktisatçı-Yazar Mustafa Sönmez de "İşsiz kalan 4 milyon kişiyi 'kısmi çalışma ödeneği' ve 'ücretsiz izinli' sayarak, hala 'istihdamda gösteriyorlar. Pandemide 4 milyon 'harçlıklı işsiz' oluştu. Gerçekte, işsizler 8-9 milyonu bulmuş durumda. Ama İşkur kamuflajı ile işsizlik düşük görünüyor. Bu durum 6 ay sürer" değerlendirmesinde bulundu. 

June 10, 2020

ÇELİK: TÜRKİYE HARİKALAR DİYARINDA!

Doç. Dr. Aziz Çelik, "TÜİK harikalar diyarında! Ama kazın ayağı öyle değil. Gerçek iş ve istihdam kaybı, genişletilmiş işsizlik tarihi rekorunu kırdı. Covid-19 etkisiyle yaşanan iş ve istihdam kaybı deprem yarattı. Asıl veriler birazdan..." paylaşımı yaptı.

June 10, 2020

DİSK-AR TÜİK'in 11 Mayıs 2020 günü açıkladığı şubat 2020 dönemi hanehalkı işgücü araştırması ile İŞKUR tarafından 8 Mayıs 2020’de açıklanan iş gücü verilerini değerlendirmesine göre Kovid-19’un ilk aylardaki etkisinin (mart-nisan-mayıs) 7 ile 8 milyon istihdam ve iş kaybı olacağı yönünde olmuştu. Böylece Kovid-19’un ilk dönemlerinde dar tanımlı iş ve istihdam kaybının 12 milyona, geniş tanımlı işsizliğin 15-16 milyon civarına ulaşabileceği tahmin edilmişti. 

AĞBABA: GENİŞ TANIMLI İŞSİZLİK 14 MİLYONA DAYANDI

TÜİK’in açıkladığı işsizlik rakamlarıyla yine bir manipülasyona imza attığını söyleyen CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba “Şu anda geniş tanımlı işsizliği ve istihdam olmayıp da işsiz sayılmayanları hesaba kattığımızda gerçek işsiz sayısı kayıt dışı çalışanlar hariç 14 milyona dayanmıştır” dedi.

işsizliğin salgın sürecinde hiç artmadığını aksine azaldığının iddia edildiğini belirten Ağbaba, “TÜİK işsizliği yüzde 13,2 ile 3 milyon 971 bin kişi olduğunu söylüyor. Fakat TÜİK bu dönemde yüz yüze anket yapmaktan kaçınmıştır ve ayrıca hâlihazırda istihdamda olmayan ama TÜİK tarafından işsiz olarak değerlendirilmeyen kısa çalışma ödeneği alanlar ve ücretsiz izne çıkartılanlar TÜİK'e göre işsiz sayılmamaktadır. Yine bilindiği üzere TÜİK sadece geriye doğru son 4 hafta içinde iş arayanları işsiz saymakta daha önce iş arayan ve halen iş bulamayan yurttaşları işsiz olarak değerlendirmemektedir” diye belirtti.

Ayrıca verilerde dikkat çekici bir diğer noktanın hem istihdam hem işgücünde yaşanan azalma olduğunu belirten Ağbaba, istihdamın bir yılda 1 milyon 662 bin kişi azaldığını ve işgücüne katılımın yine son 1 yılda 2 milyon 235 bin kişi azaldığını söyledi. Yani son 1 yılda 2 milyon 235 bin kişinin iş bulmaktan artık ümidini kestiğini ifade eden Ağbaba, “Şu anda geniş tanımlı işsizliği ve istihdam olmayıp da işsiz sayılmayanları hesaba kattığımızda gerçek işsiz sayısı kayıt dışı çalışanlar hariç 14 milyona dayanmıştır. Dar tanımlı işsiz sayısı 3 milyon 971 bin kişiye ek olarak; iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar ve iş bulmaktan ümidi olmayanların sayısı 3 milyon 728 bin, mevsimlik çalışanlar 134 bin, zamana bağlı eksik istihdamda olanlar 1 milyon 57 bin, yetersiz yani eksik istihdam olanların sayısı 528 bin, istihdamda yer almayan fakat TÜİK’e göre işsiz sayılmayanlardan kısa çalışma ödeneğinden yararlanan 3 milyon 50 bin kişi, ücretsiz izne çıkartılan 879 bin kişi ve ayrıca nisan ayında işsizlik ödeneği alan 592 bin kişiyi de hesaba kattığımızda, toplamda en az 4,5 milyon çalışan bulunmaktadır. Tüm bunların genel toplamı ise 13 milyon 918 bin kişiye tekabül etmektedir. Yani gerçek manada işsiz sayımız 3 milyon 971 bin kişi değil 13 milyon 918 bin kişidir” dedi.

"TÜİK İNANDIRMA KURUMUNA DÖNÜŞTÜ"

TÜİK’in son 2 yıldır neredeyse istatistik kurumu değil adeta bir inandırma kurumu olarak görev yaptığını ifade eden Ağbaba, kurumun başına önce Hazine Bakanı’nın arkadaşının, daha sonra da Emine Erdoğan’ın özel kaleminin eşinin getirildiğini söyledi. Daha bir gün önce kurumda görevli 10 daire müdürünün görevden alınığını kaydeden Ağbaba, “TÜİK bir devlet kurumundan öte iktidara ait bir kurum olarak ne yazık ki işlev görmektedir. Binlerce iş yeri kapanmış milyonlarca kişi işsiz kalmışken TÜİK'in adeta şaka yaparmışçasına yayımladığı verilerin gerçeklik ile ilgisi yoktur. TÜİK artık yurttaşlar nezdinde hiçbir itibarı olmayan bir kurum haline dönüşmüştür” dedi.

CHP'Lİ ERDOĞDU: TÜİK'E GÖRE İŞSİZLER ARTIYOR, İŞSİZLİK ORANLARI DÜŞÜYOR

CHP’li Erdoğdu TÜİK’e göre çalışma çağındaki nüfusun son bir yılda 1 milyon 66 bin kişi arttığını belirterek; “Bu artışın işgücüne de yansıması beklenirken tam tersi işgücünün 2 milyon 235 bin azaldığı görülüyor. Toplamda 3 milyon 301 bin kişi TÜİK’in istatistiklerine yansımamış vaziyette” dedi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, TÜİK verilerinden hareketle Türkiye’de çalışma çağındaki nüfusun son bir yılda 1 milyon 66 bin kişi arttığını belirterek, “Bu artışın işgücüne de yansıması beklenirken tam tersi işgücünün 2 milyon 235 bin azaldığı görülüyor. Toplamda 3 milyon 301 bin kişi TÜİK’in istatistiklerine yansımamış vaziyette. Bunu rakamlara dahil ettiğimizde dar tanımlı gerçek işsizlik rakamı yüzde 21,8, gerçek işsiz sayısı 9,5 milyon. Eğer bu rakama iş bulma umudunu yitirenler, mevsimlik ve geçici çalışanlar eklendiğinde geniş tanımlı gerçek işsizlik oranı yüzde 27,7’dir ve bu Cumhuriyet tarihinin rekorudur” dedi.

Erdoğdu TÜİK’in bugün açıkladığı işsizlik rakamlarına ilişkin yaptığı değerlendirmede, işsizlik rakamlarının Şubat ayında 13,6 iken salgının başladığı Mart ayında pek çok işyeri kapanmış olmasına rağmen işsizliğin Mart ayı için 13,2 olarak ilan edildiğini kaydederek şunları söyledi: “Çalışma çağındaki nüfus bir önceki aya göre 110 bin kişi daha artarak 62 milyon 198 bine yükseldi. Yeni gelen 110 bin kişi istihdama dahil olmadığı gibi mevcut işgücünden bir önceki aya göre 878 bin kişinin de azaldığını görmekteyiz. TÜİK, tıpkı önceki aylarda olduğu gibi rakamlarla sihirbazlık yaparak işsiz sayısındaki artışı gizliyor. İŞKUR, işsizlik ödeneğinin 2 katına çıktığını açıklarken, istihdam edilenlerin sayısı azalmışken işsizlik nasıl azalır? Aynı anda hem işsizliği hem istihdamı aynı anda düşürme başarısı gösteren AKP iktidarı, kağıt üzerinde mucizeler yaratmaya devam ediyor.”

“GENİŞ TANIMLI İŞSİZ 9,5 MİLYON”

Zamana bağlı eksik istihdam ve yetersiz istihdam da eklendiğinde işsizlik oranı 150 baz puan artışla yüzde 26’dan yüzde 27’ye yükselirken, geniş tanımlı işsiz sayısı 9,5 milyon kişiye yükseldiğine işaret eden Erdoğdu şöyle devam etti: “Türkiye’de Corona salgını 18 Mart itibari ile etkisini gösterdi ve işyerleri kapandı. Oysa TÜİK’in yayınladığı işgücü istatistikleri Covid-19 salgınının işgücü piyasasını hiç etkilemediğini söylüyor. Çalışma çağındaki nüfus artarken işgücüne dahil olan nüfusun azalması ile oluşturulan bu sihir sürdürülürken, 3 ay ve daha kısa süre için ücretsiz izne ayrılanların istihdam içerisinde değerlendiriliyor olması da bu illüzyonun sürmesini sağlıyor. İşyerlerini kapatarak işsizlikle mücadelede başarılı olabilen dünyada başka bir ülke yok.”

İşten çıkartmaların yasaklanması ve kısa çalışma ödeneği gibi desteklerin, istihdamda olumsuz görünümü sınırlandırdığına dikkat çeken Erdoğdu, sektörel bazda istihdam değişimlerine bakıldığında ise durumun daha net görüldüğünü, özellikle hizmetler sektörünün çok sert darbe aldığının ortaya çıktığını bildirdi.

“TÜİK 'e atanan yeni başkan göreve hızlı başladı” diyen Erdoğdu, “Başına Emine Erdoğan'ın özel kalem müdürünün eşinin atandığı TÜİK’in rakamları bu kadar çarpıtarak halkla alay etmeye hakkı yok. Gerçek rakamların sürekli gizlenmesi artık bu iktidarın yönetim şekli oldu. Bu kadarı gerçekten fazla, yeter artık” diye konuştu.

UMUTSUZ İŞSİZLER 5 AYDA İKİYE KATLANDI: 1.1 MİLYON KİŞİ UMUDUNU YİTİRDİ!

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (Betam), iş bulma umudunu yitirenlerin, yaklaşık bir yılda iki katına çıkarak 1.1 milyon kişiye ulaştığına dikkat çekti.

Betam Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve Araştırma Görevlisi Hamza Mutluay tarafından hazırlanan raporda, “İş gücü tanım icabı istihdamdakiler ile iş arayanların (işsizler) toplamından ibarettir. İş gücündeki istisnai gelişme, işini kaybedenlerin ve ilk kez iş gücü piyasasına girecek olanların bir bölümünün, iş bulamayacağını düşünerek iş aramaktan vazgeçtiğini göstermektedir” denildi ve eklendi:

“Bu davranış önemli ölçüde TÜİK tarafından ‘İş bulma umudu olmayanlar’ olarak sınıflandırılanların sayısındaki artışa yansımaktadır. İş bulma umudu olmayanlar, ocak 2019’dan beri sürekli artmakta, şubat ve mart 2020 döneminde artışın hızlandığı gözlemleniyor. Ocak 2019’da bu sayı 500 bin civarındayken bir yıl içinde iki katına çıkarak 1 milyon 100 bine dayandı.” (EKONOMİ SERVİSİ)

Pandemiyle işsiz sayısı 16 milyonu buldu

İşsizlik, salgının henüz başlamadığı şubat ayında yüzde 13,6 olarak gerçekleşti

Erkan Aydoğanoğlu

Ümitsiz işsizler