Prof. Dr. Sarp Üner: Şeffaflık yok, kısıtlı bilgi var, artışın nedenleri açıklanmalı
Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Yöneticisi Prof. Dr. Sarp Üner, "Türkiye salgında başarılı" mesajlarının halkta rehavet yarattığını belirterek şeffaflık olmamasına ve kısıtlı bilgiye dikkat çekti.
Fotoğraf: DHA
İLGİLİ HABERLER
Kovid-19'a yakalanan sayısı arttı, maske zorunluluğu getirilen illerin sayısı 51 oldu
Yeni "normal", Kovid-19 hasta sayısını artırıyor | Tüm gelişmeler (16 Haziran)
Burcu YILDIRIM
Ankara
Koronavirüsle mücadelede hükümetin "Başardık, atlattık" söylemlerinin ardından attığı "normalleşme" adımları beraberinde rehaveti getirdi. Günlük vaka sayıları yeniden tırmanışa geçti hatta bir ay öncesine döndü. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER) Yöneticisi Prof. Dr. Sarp Üner, yaşanan vaka artışını Evrensel'e değerlendirdi. Sürekli kurallara uymayanları suçlamakla salgınla mücadelede bir sonuca ulaşılamayacağını belirten Üner, "Türkiye salgında başarılı" mesajlarının halkta "Artık salgın bitti" düşüncesine neden olduğunu söyledi. Prof. Dr. Üner, vaka artışının önüne geçebilmek içinse “Hangi etkinlik bulaşı artırıyorsa yasaklanabilir ya da iş yerlerinde salgın artıyorsa çalışma koşulları esnetilebilir” değerlendirmesinde bulundu.
"ŞEFFAFLIK YOK, KISITLI BİLGİ VAR"
Artan vakaların nedenini konuştuğumuzda Üner, “Sağlık Bakanlığının çeşitli epidemiyolojik verilerle normalleşme sürecini değerlendirmesi lazım. Fakat bu sürece hızlı geçildi. Açıklanan veriler, geçen haftadan bu yana artışın yüzde 30 olduğunu ve RO değerinin de 1’ün üzerinde olduğunu gösteriyor. Bu değeri 1.28 olarak hesaplayan arkadaşlarımız da var. Yine bizim test sayımız arttı ama yapılan testlerler pozitif çıkanların oranı da arttı. Kimlere test yapılıyor, testlerdeki pozitif vaka artışının nedeni nedir bilmiyoruz. Bu şeffaflığın olmaması, kısıtlı bilgi paylaşılması yorumlamada işimizi zorlaştırıyor” diye konuştu.
Fotoğraf: @sarpuner adlı Twitter kullanıcısından alınmıştır.
ALMANYA VE İRAN’DA NE OLDU?
Prof. Üner, ‘yeni normal’ ile değişen tabloda Türkiye’yi, nüfus ve vaka sayısında benzerlik gösteren Almanya ve İran ile kıyaslayarak şunları söyledi: “İki ülke de bizden önce hastalıkla tanıştı ve süreçleri bizden önde gidiyor. Mayıs ayı başında günlük vaka sayıları 800-900 arasındaydı. Bizden kısa süre önce normalleşme adımlarını attılar. Almanya’da sağlık okuryazarlığının yüksek olması ve önlemlerin gevşetilmesi bilimsel olarak değerlendirilmesi nedeniyle günlük vaka sayısı 48’e düştü. İran’da ise günlük vaka sayısı 2 bin 500 civarına ulaştı. AVM’lerin açılmasına karar verildiği 11 Mayıs’ta Türkiye’de günlük vaka sayısı 1114, normalleşmenin başladığı 1 Haziran’da ise 827’ydi. Normalleşmeye geçtikten sonra toplum önlemlere uymazsa ve bilimsel bir değerlendirme ile gerekli adımlar atılmazsa Almanya değil, İran’ı takip edebiliriz. Bu nedenle riskli bir durumdayız.”
"BULAŞ ARTIRAN ETKİNLİKLER BELİRLENMELİ"
"Vaka artışı ve salgının yayılımını önlemek için nasıl adımlar atılmalı?" sorumuza Prof. Üner, bakanlığın salgına ilişkin tüm gelişmeleri ve elde edilen bilgileri paylaşması gerektiğini vurgulayarak yanıtladı: “Hangi il, ilçe, yaş grubunda vaka artışı var? Asker uğurlama, taziye, ziyaret vb. hangi etkinlikte hangi yaş grubunu ne kadar etkilemiş? Bunların ortaya net bir şekilde konulup ona göre önlemler alınmalı. Hangi etkinlik bulaşı artırıyorsa yasaklanabilir ya da işyerlerinde salgın artıyorsa çalışma koşulları esnetilebilir. Toplu taşımada ise ona yönelik tedbirlerin ortaya konulması gerekir.”
"YETKİLİLERİN MESAJLARI SALGIN BİTTİ ALGISINA YOL AÇIYOR"
Üner, başta Sağlık Bakanı olmak üzere yetkililerin verdiği "Vakalar binin altına inerse", "Salgını kontrol altına aldık" mesajlarının salgının bittiği yönünde bir fikre yol açtığını ve halkta "Artık bu iş bitti" düşüncesini ortaya çıkardığını dile getirdi.
"SINAVLAR BAŞLI BAŞINA SIKINTI"
Bu haftasonu yapılacak LGS ve 27-28 Haziran’da yapılacak YKS sınavlarına milyonu aşkın öğrencinin yanı sıra aileleri ve sınavlarda görev alacak yüz binlerce öğretmenin aynı anda mobilize olacak olması da salgının yayılımını artıracağı endişesini yaratıyor. “Bu sınavlar başlı başına sıkıntı” diyen Üner, önlem almanın oldukça güç olduğunu vurguluyor. Sınava girecek kişiler arasında pozitif vaka var mı yok mu bilinmediğine ve yüz binlerce kişiye test yapılamayacağına dikkat çeken Üner, sınav yapılacaksa sürekli havalandırma, en az 2 metre mesafe ve maske olmak üzere 3 kuralın uygulanmasının da zorunlu olduğunu söyledi.
"SALGIN SÜRÜYOR, İLK DALGA BASTIRILAMADI"
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Kovid-19 İzleme Kurulu Üyesi ve Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Cavit Yavuz Işık da yeni normal süreçle birlikte bir artış trendi olduğunu ama daha net bir tablo için biraz daha beklemek gerektiğini söyledi. Hastalığın yayılma trendinde bir azalmanın olmadığını belirten Yavuz, “Toplumdaki bulaşıcılığın nasıl olduğunu bilmiyoruz. Özellikle birkaç gündür açıklanan vakalarda artış var. Bu artış devam ederse sürecin yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor” dedi. Türkiye’de sürece ilişkin epidemiyolojik verilerin tam olarak açıklanmadığını vurgulayan Yavuz, “Türkiye’de salgın devam ediyor. Henüz ilk dalgayı bastıramadık. Dolayısıyla farklı bölgelerde, illerde farklı özellikler göstererek yayılıyor. Bu nedenle önlemlere uymamız gerektiğini unutmamız lazım” diye konuştu.
Evrensel'i Takip Et