TMMOB'ye bağlı oda temsilcileri: Kıdem tazminatı bizim de kırmızı çizgimiz

TMMOB’ye bağlı odaların şube başkanlarına kıdem tazminatına ilişkin yapılmak istenen düzenlemeleri nasıl karşıladıklarını ve buna karşı ne yapmayı planladıklarını sorduk.

GÜNCELLENDİ

Fotoğraf: Hasret Gültekin Kozan/Evrensel

ANASAYFA

İŞÇİ-SENDİKA

Paylaş

Hazırlayan: İşçi Sendika Servisi

Kıdem tazminatının fona devredilerek yok edilmek istenmesi sadece fabrikalarda makine başında çalışan işçileri değil, İş Kanunu’na bağlı çalışan herkesi ilgilendiriyor. Mimar, mühendis ve şehir plancıları da çıkacak yasanın mağdurları arasında. TMMOB’ye bağlı odaların şube başkanlarına kıdem tazminatına ilişkin yapılmak istenen düzenlemeleri nasıl karşıladıklarını ve buna karşı ne yapmayı planladıklarını sorduk. Şube başkanları tazminat hakkının gasbedilmesinin ve esnek çalışma dayatmasıyla sömürünün artırılmasının kabul edilemez olduğunu söyledi. Kıdem tazminatı için verilecek mücadelede yerlerinin sendikaların ve emek güçlerinin yanı olduğunu dile getiren şube başkanları üretimden gelen gücün kullanılması dahil mücadelenin içinde olacaklarını bildirdi.

FONA DEVREDİLDİ Mİ, ÜZERİNE SOĞUK SU İÇEBİLİRSİNİZ

Mehmet HIŞIR
TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı

1976 yılından beri iktidarların sürekli gündemine gelen kıdem tazminatı yine tartışılıyor. Kamuoyuna yansıyan bilgilere göre tazminatların fona devredileceği, 30 günlük kıdem tazminatı hakkının 11-18 güne indirileceği, 60 yaşından sonra kıdem tazminatının taksitle ödeneceği konuşuluyor. Ortalama ömrün 75 olduğu ülkemizde, kıdem tazminatı almak için 60 yaşı bekle sonra 15 yıllık taksitini al ve kalan para da devlete kalsın, gerçekten güzel fikir! Şunu da biliyoruz bu ülkede bir şey fona devredildi mi, üzerine soğuk su içebilirsiniz. Bir diğer tehlike ise belirli süreli ve kısmi süreli çalışmalarla esnek çalışmanın yaygınlaştırılmak istenmesidir. Bu ne demek oluyor? Hizmet sektöründeki biz mühendislerin esnek çalışma yöntemleriyle sadece proje bazlı ve SGK primleri eksik yatırılarak çalıştırılacağı anlamına geliyor. Çalışanların haklarının gasbedilmesine yönelik tüm düzenlemelere karşı olduğumuzu belirtmek isteriz. Kıdem tazminatı çalışanların kazanılmış hakkıdır, devredilemez. Esnek çalışma koşulları dayatılarak, mühendislerin emeği sömürülemez.

DÜZENLEMEYE KARŞI İLGİLİ TÜM KESİMLERLE İŞ BİRLİĞİ YAPARIZ

Murat KÜREKÇİ
TMMOB Makine Mühendisleri Odası Kocaeli Şube Başkanı

Bilindiği gibi daha önce defalarca gündeme getirilen kıdem tazminatı meselesi, bu kez “tamamlayıcı emeklilik” ismiyle gündeme getirilmiştir.

Bugüne kadar değişik isimlerle oluşturulmuş çeşitli fonlarda çalışanlardan yapılan ücret kesintileri ile biriken paralar, çoğu kez ülkeyi yönetenlerce, ucuz krediler şeklinde sermaye sahiplerinin çıkarlarına kullandırılmıştır.

Salgın döneminde çalışanların yaşadığı işsizlik, gelir kayıplarının ortadan kaldırılması ya da sağlıklarının korunmasına dair önlemler konuşulmazken; işçilerin kıdem tazminatının güvence altına alınması yerine, süslenmiş bir öneriyle, tamamlayıcı emeklilik sistemi ismiyle çalışanların geleceğiyle ilgili en yüksek beklentisi olan kıdem tazminatlarının “iç edilmesi” tartışılıyor.

MMO’nun üyeleri de yüzde 90’lar gibi büyük oranda mühendislik bilgi ve tecrübesini satarak, yani emeğiyle yaşamını sürdürmekte, geçinmeye çalışmaktadır. Geleceğe dair en büyük beklentisi tabii ki birikmiş/birikecek tazminatlarıdır. Dolayısıyla kıdem tazminatı konusu meslektaşlarımızın özlük hakları yönüyle tıpkı işçilerde olduğu gibi bizim de kırmızı çizgimizdir.

Ücretimizin parçası olan kıdem tazminatımızı hedef alan her türlü düzenlemeye karşı ilgili tüm kesimler ve onların kurumlarıyla iş birliği yaparız. Yerimiz sendikaların, emek güçlerinin yanı olacaktır.

ÇOCUKLARIMIZIN GELECEĞİNİ BİRLİKTE KORUYACAĞIZ

Gürkan ERGİN
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şube Eşbaşkanı

Bu sürecin baş rolü işçi sendikaları olmakla birlikte, oluşturulacak ortak platformların alacağı üretimden gelen gücün de kullanılması kararı da dahil olmak üzere, mücadelede bizler de üyelerimizle birlikte yer alma kararlılığı ve çabası içerisinde oluruz. Üyelerimize, kıdem tazminatının kaybedilmemesi yönünde gerekli bilgilendirmeleri yapacağız. Çocuklarımızın geleceğini birlikte koruyacağız.

Kıdem tazminatının fona devredilmesi veya herhangi bir başka şekilde işverenin sorumluluk alanının dışına çıkarılması kabul edilemez. Son yıllarda çeşitli uygulamalar ile giderek daha güvencesiz çalışmaya sürüklenen biz emekçilerin, kıdem tazminatındaki değişiklik ile birlikte iş güvencemizin büyük ölçüde ortadan kaldırılması söz konusu. Kıdem tazminatı ile ilgili zaman zaman kamuoyuna yansıyan yasa taslaklarında, güvencesizliğin yanı sıra alınacak tazminat bedelinde de ciddi kayıplar oluştuğu görülmektedir. Kıdem tazminatı miktarının azaltılması da aynı şekilde kabul edilemez. TMMOB olarak tüm birimlerimiz ile birlikte üyelerimiz ve tüm emekçilerin kıdem tazminatı haklarının gasbedilmemesi için sonuna kadar mücadele edeceğiz.

EMEKÇİLERİN ELLERİNDEN KIDEM TAZMİNATLARINI ALMAK ÇÖZÜM DEĞİL

H. Orkun KILIÇ
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Eskişehir Şube Başkanı

Ülkemizde küçük ve orta ölçekli işletmelerde sendikalaşmanın olmadığı ve burada çalışan emekçilerin büyük bir çoğunluğunun kıdem tazminatı alamadığı gerçektir. Aynı şekilde inşaatlarda çalışan emekçilerin de kıdem tazminatı hayallerinde dahi yoktur. Öte yandan kıdem tazminatı alabilecekleri kadar büyük firmalarda çalışan emekçilerin de ellerinden kıdem tazminatlarını almak sorunun çözümü değildir.

Küçük ve büyük ayrımı yapılmadan tüm çalışanların kıdem tazminatları devlet güvencesine alınmalı, hiçbir işçi kıdem tazminatı alamamaktan ötürü mağdur olmamalıdır.

Sigorta bedellerindeki işçi ve işveren payları azaltılmalı, bunun yanında denetimler sıklaştırılarak tüm emekçilerin gerçek değerler üzerinden sigortalı olarak çalışması sağlanmalıdır. Ülkemizde sigortasız çalışan hiçbir emekçi kalmamalı çalışmayan vatandaşlarımıza da devlet ücretsiz olarak vatandaşlık sigortası yapmalıdır.

GERÇEK ANLAMIYLA EMEK DÜŞMANLIĞIDIR

Selahattin Sami TEYMURTAŞ
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı

Bilindiği üzere; Türkiye’nin 2020-2022 dönemini kapsayan üç yıllık Yeni Ekonomik Programının (YEP) dikkat çekici noktalarından biri de tamamlayıcı emeklilik sistemine (TES) geçilecek olması.

YEP’te tamamlayıcı emeklilikle ilgili; “Ekonominin uluslararası sermaye hareketlerindeki oynaklığa dayalı kırılganlığını azaltacak, reel sektörü TL cinsinden ucuz ve uzun vadeli kaynak sağlayacak bir tamamlayıcı emeklilik sistemi (TES) sosyal tarafların mutabakatı ile kurulacak ve sermaye piyasalarını derinleştirecek kapsamlı bir reform paketi devreye sokulacak” deniyor.

Bu sistemle birlikte kıdem tazminatı reformu da hayata geçirilecek. Tüm paydaşların katılımı ile çalışanlardan olduğu gibi işverenden de yapılacak kesintiler BES ile entegre kıdem tazminatı fonunda toplanacak.

Kıdemde fonlu sisteme geçilmesi ve TES ile sistemin bir bütün hale getirilmesi ile “Çalışanlar kıdeminin yatıp yatmadığını, hesabındaki biriken tutarı ve bu tutarın getirisini görüp, takip edebilecek, bu kapsamda da yeni işe girenler ya da yeni işe girip de emekliliğine uzun zaman olan çalışanlar TES’e ve fonlu sisteme dahil edilecek” deniyor. Belirli yaşın üzerinde olanlar ya da emekliliğine az süre kalanlar sisteme dahil edilmeyecek ama yine de emekliliğine belirli süre olanlara bir tercih hakkı sunulacak. Devlet de kıdem tazminatına belirli oranda katkı yapacak.

İşçinin işyerinde çalışması karşılığında, çalışırken hak kazandığı ve işyerinden ayrılırken aldığı bir ücret olarak kıdem tazminatı, emekçilerin uzun yıllar içinde kazandığı ve hukuki güvenç altına aldığı bir haktır. İşçinin alın teri ve gelecek güvencesi olan bu hak, uzun zamandan beri hedef gösterilmektedir. Sağlık ve sosyal güvenlik sistemlerini özelleştiren ülkelerin salgın döneminde yaşadıkları çaresizliği hepimiz artık daha yakından biliyoruz. Bütün bunları bile bile, emekçilerin güvencesini ellerinden almak istemek kelimenin gerçek anlamıyla emek düşmanlığıdır.

Mevcut sistemde işveren işçiyi işten attığında kıdem tazminatı hemen ödeniyor. Yeni sistemde işçi işten atıldığında kıdem tazminatı ödenmeyecek. Fonda biriken paranın “Yarısı, en az 15 yıl sonra veya ilk defa konut alındığında ödeneceği, Paranın tamamının ise emeklilikte veya 56 yaşında alınabileceği” ifade ediliyor. İşverenin primi yatırmaması halinde ise işçinin kıdem tazminatının riske girmemesi için fonun devlet garantisi altında olup olmayacağı ise belirsizliğini korumakta.

Tüm bunlar göz önüne alındığında her ne isim altında olursa olsun, emekçilerin alın terini gasbedecek, çalışanları güvencesizleştirecek, esnek istihdam biçimlerini yaygınlaştıracak, işsizliği artıracak, ücretlerin düşmesine neden olacak uygulamalara sessiz kalınmaması gerektiğini düşünüyoruz.

ÇALIŞANLARIN EMEKLERİNE EL KONULMASINA İZİN VERMEYECEĞİZ

Kenan ÇALIŞIR
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Eskişehir Bölge Temsilcisi

Her ne isim altında olursa olsun, emekçilerin alın terini gasbedecek, çalışanları güvencesizleştirecek, esnek istihdam biçimlerini yaygınlaştıracak, işsizliği artıracak, ücretlerin düşmesine neden olacak uygulamalara sessiz kalmayacağız. Kıdem tazminatı hakkının ortadan kaldırılmasına, çalışanların emeklerine el konulmasına izin vermeyeceğiz. Kıdem tazminatı kazanılmış haktır. Dokunma!

TMMOB VE BARO YASALARINDA YAPMAYA ÇALIŞTIKLARI GİBİ…

Niyazi TEMİZKAN
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Kocaeli İl Temsilcisi

TMMOB ve Baro yasalarında yapmaya çalıştıkları değişikliklerde olduğu gibi, yine konunun asıl muhataplarının tamamen görmezden gelindiği bir süreçle karşı karşıyayız. Sorunun en büyük yanlışlığı da buradan başlıyor zaten. Siz işin muhataplarını bile kale almadan, onların sorunları ve istekleriyle yola çıkmadan, onların lehine bir yasa çıkaramazsınız.

Dünyanın ve ülkemizin böylesi ciddi bir krizden geçtiği bir dönemde, ülkemizin çözmesi gereken daha acil ve önemli meseleler varken çeşitli yasa değişikliklerini sürekli gündeme getirmekte ayrıca işin başka bir boyutu. Kıdem tazminatı bir haktır ve bu konu ile ilgili bir iyileştirme gerekiyorsa da bu işin asıl muhatapları olan işçilerin ve temsilcilerinin talepleri doğrultusunda çözülmelidir.