Yarım kalmış bir şairlik
İnce hastalık, Muzaffer Tayyip Uslu’nun inceliğini alıp götürmez aksine daha bir incelik katar şiirlerine. Tek bir şiir kitabı kalmıştır ne yazık ki.
Fotoğraf: Kelly Sikkema, Unsplash
Kıvılcım EFTELYA
İnönü Üniversitesi
“Adı, soyadıAçılır parantezDoğduğu yıl, çizgi, öldüğü yıl, bittiKapanır, parantez.
Parantezin içindeki çizgiNe varsa ordaÜmidi, korkusu, gözyaşı, sevinciNe varsa orda.O şimdi kitaplardaBir çizgilik yerde hapis”
(Behçet Necatigil)
Muzaffer Tayyip Uslu(1922-1946)… Parantezin içindeki tireye sığan 24 yıl var… Behçet Necatigil’in öğrencisi, onunla aynı sonu paylaşan Rüştü Onur’un arkadaşı olan Uslu; pek çok kişinin adını bilmediği, bilenlerin çoğunun da Yılmaz Erdoğan’ın “Kelebeğin Rüyası” filminden sonra bildiği bir şair. 24 yıla ne sığdırabilir ki bir insan? Şiirlerinde tam olarak kendi yönünü bulamadığı, yarım kalmış bir şairlik onunkisi. Rüştü Onur gibi.
İstanbul’da doğan Uslu, babasının polis memuru olmasından kaynaklı çocukluğu Anadolu’nun farklı yerlerinde geçer. Lisede öğrenciyken edebiyat öğretmeni Behçet Necatigil’dir. Bu elbette onun için büyük bir şanstır. Şiirlerinin bir kısmını lise sıralarındayken yazar.
“İMANI GEVREMİŞ PARASIZLIKTAN”
“Diyecekler ki arkamdan
Ben öldükten sonra
O, yalnız şiir yazardı
Ve yağmurlu gecelerde
Elleri cebinde gezerdi
Yazık diyecek
Hatıra defterimi okuyan
Ne talihsiz adammış
İmanı gevremiş parasızlıktan.”
Liseden sonra İstanbul Üniversitesi Felsefe bölümüne girse de ağır yoksulluk yüzünden bitiremez. Zonguldak’a dönerek memurluğa başlar. 2. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye savaşa fiilen katılmasa da bunun ekonomik bedeli yoksul halka ödetilir. Yoksullukla birlikte sağlıksız beslenmeyle tüberküloz salgını başlar. Uslu ve arkadaşı Rüştü Onur da bu hastalıktan payını alır. İki ince şair, ince hastalığa yakalanmıştır… Bu ince hastalık ikisinin de sonu olmuştur. “Biz hastayız. Bakılmak lazım. Hani para, hani sanatoryum, hani sevecenlik? Altı aydır sıra bekliyorum” der Rüştü Onur bir mektubunda.
SON ANA KADAR YAŞAMA TUTUNMAK…
“Önce öksürüverdimÖksürüverdim hafiften,Derken ağzımdan kan geldiBir ikindi üstü durup dururken
Meseleyi o saat anladımAnladım ama, iş işten geçmiş olaŞöyle bir etrafıma baktım,Baktım ki yaşamak güzeldi hâlâ”
İnce hastalık, Muzaffer Tayyip Uslu’nun inceliğini alıp götürmez aksine daha bir incelik katar şiirlerine. Garip akımından etkilenen ancak kendi yolunu bulmaya çalışan şiirlerini alelacele bir şiir kitabında toplar: Şimdilik. Şimdilik tek bir şiir kitabı olmuştur, öyle de kalmıştır ne yazık ki. Son anına kadar şiir yazarak yaşama tutunur. Son anına kadar yarınlara dair olan umudunu kesmez ve yarına sesini bırakır.
“Ben
Rivayete göre
Allahın talihsiz kulu
Ben
Üsküdarlı Şükriye hanımın
Ortanca oğlu
Ve yirminci yüzyılın
Eli ayağı bağlı
Zavallı şairi
Muzaffer Tayyip Uslu
Şiirler söylemek istiyorum size
Siz sevgili insan kardeşlerime...”
İnsanların kişisel anları, kendi kişisel tarihlerini oluşturur. Ancak bazı insanların kişisel anları toplumsal tarihin sayfalarına girebilir. Hele de şairse. Bu kısacık kişisel tarih duruyor şimdi karşımızda, onu tanımak, bilmek ve anlayabilmek için. Toplumsal tarihin tozlu sayfalarından koparılmış ve gelmiş bu kişisel tarihi belleğinizin bir köşesinde mutlaka saklayın. Belki size anlatacakları vardır.