ABD ve Çin arasındaki gerginlik tırmanıyor

ABD Başkanı Donald Trump, Hong Kong’da baskı politikaları gerekçesiyle Çinli yetkililerle iş yapan bankalara yaptırım getiren başkanlık kararnamesini imzaladı. Trump, “Uygulanacak yaptırımlarla Çin’in Hong Kong’daki insanlara yönelik baskıcı tutumunun intikamının alınacağını” söyledi. Kararname, Hong Kong’a tartışmalı Ulusal Güvenlik Yasası’nı getiren Çinli yetkililerle iş yapan bankalara yaptırım uygulanmasını öngörüyor ve Hong Kong’daki protestoculara müdahale eden polis birimlerini de hedef alıyor.

Trump, imzaladığı düzenlemelerin “Hong Kong’un özgürlüğünü elinden alan kişileri ve kurumları sorumlu tutmamızı sağlayan yeni araçlar sağladığını” ifade etti. Trump, “Artık serbest piyasada rekabet edemeyecekler. Birçok kişinin Hong Kong’u terk edeceğini zannediyorum” dedi.

Çin Dışişleri Bakanlığı da ABD’ye “misilleme yaptırımları”yla yanıt verileceğini açıkladı. ABD’nin yaptırım kararını kınayan Bakanlık sözcüsü, ABD temsilciliklerine ve ilgili kişilere cezai önlemler uygulanacağını belirtti. Sözcü, Çin’in meşru çıkarlarını korumak için gerekli yanıtı vereceğini söyledi.

HONG KONG’UN DURUMU

Britanya, 1843’te kolonisi ilan ettiği Hong Kong’da egemenliği 1997’de yapılan bir anlaşmayla Çin’e devretti. “Tek ülke, iki sistem” prensibi üzerine kurulu anlaşma, elli yıllık bir süreçte Hong Kong’un bağımsız bir yargı sistemine, serbest piyasa ekonomisi, bağımsız yargı ve yerel parlamento gibi bazı özgürlük ve ayrıcalıklara sahip olmasını öngörüyordu.

Ancak Çin, Hong Kong’da hükümet ve parlamento için serbest seçimler yapılmasına izin vermediği gibi elli yıllık süre dolmadan “Ayrılıkçı, hükümeti devirmeye yönelik hareketler, terörizm ve yabancı müdahale” gerekçe gösterilerek kabul ettiği Ulusal Güvenlik Yasası ile Hong Kong’un özel statüsünü ihlal etti. Yasa, Çin yönetimi karşıtı herkesin “terörist” ilan edilmesine zemin hazırlıyor. Bu nedenle son birkaç yıldır bağımsızlık ya da özerkliğin genişletilmesi gibi taleplerle Pekin’e karşı protestolar düzenleyen muhalif isimlerin göç etmeye başladığı da belirtiliyor.

HUAWEİ ÇALIŞANLARINA YAPTIRIM KARARI

ABD yönetimi, Çin yönetiminin Sincan Uygur Özerk Bölgesindeki insan hakları ihlallerine "materyal sağladığını" iddia ettiği Çinli teknoloji firması Huawei'nin bazı çalışanlarına, vize kısıtlaması getirdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, yaptığı yazılı açıklamada, Çin Komünist Partisi'nin insan hakları ihlallerinin dünyada ilk sıralarda yer aldığını belirtti.

Göçmenlik ve Milliyet Kanunu çerçevesinde, Dışişleri Bakanlığının "ABD'nin dış politikasına zarar vereceğine" inandığı kişileri ülkeye kabul etmeme hakkı olduğunu anımsatan Pompeo, "Bugün, Dışişleri Bakanlığı, küresel çapta insan hakları ihlallerinde bulunan rejimlere materyal sağlanan Çinli teknoloji firmalarının bazı çalışanlarına vize kısıtlaması getiriyor." ifadesini kullandı.

Söz konusu şirketler arasında teknoloji devi Huawei'nin de bulunduğuna işaret eden Pompeo, Huawei'yi siyasi muhalifleri sansürleyen ve Sincan'daki kamplarda büyük çaplı gözaltılar yapan Çin Komünist Partisinin "bir kolu" olarak nitelendirdi. Pompeo, "Bazı Huawei çalışanları, insan hakları ihlalleri işleyen Çin Komünist Partisi rejimine materyal desteği sağlamaktadır. Tüm dünyadaki telekomünikasyon şirketleri, şu mesajı düşünmeli: Huawei ile iş yaparlarsa, insan hakları ihlalcileri ile iş yapıyorlar demektir." değerlendirmesinde bulundu. (DIŞ HABERLER)