Karadeniz’deki felaketlerin nedeni ekolojik yıkım
Karadeniz'de yaşanan sel ve heyelanların özelikle HES baraj inşaatlarının olduğu bölgelerde oluşması gözleri bölgede yaşanan ekolojik yıkıma çevirdi.
Fotoğraflar: Ali Kemal Atik, Muhittin Sandıkçı/AA
Tolga GÜNEY
Karadeniz'de neredeyse her yağış sonrası yaşanan sel ve heyelanların özelikle HES baraj inşaatlarının olduğu bölgelerde oluşması gözleri bölgede yaşanan ekolojik yıkıma çevirdi.
Doğu Karadeniz başta olmak üzere Karadeniz'deki bütün iller her gün sel ve su taşkınları ile gündeme geliyor. Sağanak yağışın dört mevsim eksik olmadığı bölgede, her yağış sonrası taşan dereler, iş yerleri ve tarım arazilerine ciddi zararlar veriyor. Sel ile birlikte yaşanan heyelanların özellikle Hidro Elektrik Santrallerinin (HES) yoğunlukta olduğu ilçelerde yaşanması ise dikkat çekiyor. Son olarak Rize'nin Çayeli ilçesinde ve Artvin'in Yusufeli ilçesinde yaşanan sel felaketleri bunlara örnek.
4 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
Artin’in Yusufeli ilçesinde 13 Temmuz'da akşam saatlerinde sağanak şekilde etkili olan yağmur, sel ve heyelanlara neden oldu. Artvin-Yusufeli karayolu bölgesinde meydana gelen sel, karayolunda ve Yusufeli Barajı İnşaat şantiyesinde tahribata sebep oldu. Yaşanan selde 4 kişi hayatını kaybetti.
12 KÖY YOLU KAPANDI
Rize'de de 14 Temmuz'da etkili olan sağanak yağış, Çayeli ve İkizdere ilçelerinde sele ve heyelanlara neden oldu. Çayeli ilçesinde bulunan Şairler Deresi, debisinin yükselmesi sonucu taştı. Yaşanan sel felaketinde 2 ev ile birlikte yol ve köprüler çöktü. Bu nedenle 12 köye ulaşımın sağlanamadığı kentte, alt ve üst yapıda hasarlar oluştu. 2 kişi yaşanan selde hayatını kaybetti. Yine onlarca araç sele kapılırken, bu araçlarda mahsur kalan 36 kişi de AFAD ve AKUT ekiplerince tahliye edildi. Sel ve heyelanlarda yaralanan 11 kişi hastanelerde tedavi altına alındı.
BAKANDAN İTİRAF
Yaşanan bu felaketler ne ilk ne de son olacak. 26 Ağustos 2010’da yine Rize'nin Gündoğdu beldesinde yaşanan sel sonrası heyelanda 12 kişi hayatını kaybetti. Meteorolojik ölçümlere göre Rize'ye bir ayda yağan yağmur sadece bir günde yağdı. Bölgede incelemelerde bulunan dönemin Gençlik ve Spordan Sorumlu Devlet Bakanı Faruk Nafız Özak, ''Geçmişte dere vadisinde üstten aşağıya inerek heyelan olurdu ama böylesini ilk defa görüyoruz'' dedi. Beldede onlarca ev yıkılırken yüzlercesi büyük zarar gördü.
HES HAVUZU TAŞTI
18 Haziran 2019’da da Trabzon’un Araklı ilçesinde sel ve heyelan yaşandı. İlçenin Çamlıktepe ve Yeşilyurt mahallelerinde heyelan sonucu önüne set çekilen Karadere, biriken toprak ve balçığı sürükleyerek aniden taştı. Bölgede kurulu olan hidroelektrik santralinin toprak ve balçıkla dolan havuzunun da taşması sonucu yükselen sel suları mahallelere girdi. Sel sularına kapılan 7 kişi hayatını kaybetti.
30 TON FINDIK DENİZE DÖKÜLDÜ
8 Ağustos 2018’de de Doğu Karadeniz’in bir başka kenti Ordu, şiddetli yağışla birlikte sel felaketini yaşadı. Ünye, Fatsa ve Perşembe ilçeleri başta olmak üzere 7 ilçede derelerin taşmasıyla 8 büyük köprü çöktü. Heyelan ve yıldırım düşmesi sonucu 7 kişi yaralandı.
Karadeniz Sahil Yolu çift yönlü trafiğe kapanırken, binlerce araç yollarda, yüzlerce kişi de bulundukları ilçe ve köylerde mahsur kaldı. Sel suları bahçelerden toplanan ve kurumaya bırakılan 30 ton fındığı da denize döktü.
SEL İKİ İLİ BİRDEN VURDU
18 Haziran 2019 Ordu’nun sahil kesimlerinde etkili olan yağmur nedeniyle dereler taştı. Fındık bahçelerinde küçük çaplı toprak kaymalarının yaşandığı kentte, yağmur suları sele dönüştü. Korgan, Çatalpınar, Çamaş ve Fatsa ilçelerinde bazı ev ve işyerlerinin bodrum ve zemin katlarını su bastı. Dere taşkınları nedeniyle bazı mahallelere ulaşımı sağlayan yollarda trafik aksadı. Aynı gün Giresun merkez, Bulancak ve Piraziz ilçelerinde de sağanak nedeniyle su baskınları meydana geldi.
GİRESUN’DA 1 KİŞİ YAŞAMINI YİTİRDİ
20 Ekim 2019 Giresun’un Eynesil ilçesinde sel yaşandı. İlçede dereler taştı, bazı köy ve mahalle yolları ulaşıma kapandı. Kemerli köyünde meydana gelen heyelanda ise Hasan Zamba, toprak yığını altında kaldı. Köylülerin de yardım ettiği aramalar sonucu Zamba'nın cenazesi, evine yakın mesafede Zıva Deresi'nde bulundu.
Bu felaketlerin yanı sıra 1 Ocak tarihinden itibaren, Giresun,, Trabzon, Rize, Gümüşhane ve Artvin gibi illerde onlarca sel ve heyelan vakası yaşandı. Yaşanan heyelanlar sonucu Karadeniz Sahil Yolu defalarca trafiğe kapanırken, yollarda büyük göçükler meydana geldi. (MA)
