Koronavirüs ve kriz, kurban satışlarını etkiledi: Kurban çok, alıcı yok

Türkiye’nin birçok ilinden İstanbul'a gelen satıcılar, yaklaşık bir yıl boyunca baktıkları kurbanları günlerdir Sultançiftliği’nde bulunan Kurban Pazarı’nda satmaya çalışıyor.

Koronavirüs ve ekonomik kriz nedeniyle satışların düşük olduğunu aktaran satıcılar, müşterilerin olmadığından dert yandı. İşlerinin son derece durgun olduğunu aktaran bazı satıcılar, yem fiyatları başta olmak üzere birçok gider fiyatlarının artması nedeniyle zararına satış yaptıklarını anlattı.

Bayrama bir gün kalmasına rağmen kurban pazarında alıcı olmaması dikkat çekti. Vatandaşın alım gücünün de azaldığını söyleyen satıcılar bunun sebebini ise salgına ve ekonomik krize bağladı.

"VATANDAŞIN DURUMU, BİZİM HALİMİZ MEYDANDA"

Samsun’dan geldiğini söyleyen Hamit Özdemir şunları söyledi:

“Geçen sene 15 bine aldığımız çadırı bu sene 18 bin liraya kiraladık. Ahırı döşetmek için ayrıca 6 bin TL para verdik.  Bu yerin maliyet bize 24-25 bin liraya geliyor, sadece çadırın maliyeti. Kurbanlıkları buraya getirmen için kamyon tutuyorsun, en az 6 bin lira. İki tane yanında adam getiriyorsun, onların maaşı 5 bin lira. 32 hayvanımız vardı. Sattığımız hayvanları düşük fiyata sattık. Geçen seneye göre fiyatlar daha düşük. Bilmiyorum halinden memnun var mı ama biz memnun değiliz. Vatandaşın durumu belli, bizim halimiz ortada yem pahalı. Geçen sene 60 liraya aldığımız yemin fiyatı bu sene oldu 90 lira. Samanı 30 lira-40 liradan alıyoruz. Kazandığımızı parayı burada yiyip gidiyoruz, para götüremiyoruz. Bir hayvanın bize maliyeti on-on iki bin. Vatandaş buraya son günleri bekleyerek geliyor. Hayvanı geri götürme şansımıza yok. Zararına veriyoruz. Maliyetine vermek zorunda kalıyoruz. Eskiden 5 kişi bir hayvanı alırken şimdi 7 kişi alıyor. Kesenin ağzını düşük fiyattan açıyorlar. Devlet, çiftçiyi ayakta tutacak bir şey yapmıyor. Maliyet çok büyük ama işin sonu zarar. Para kazanma şansımız yok. Bu durum 2016'ya kadar güzeldi. 2016-2017'den sonra hayvan fiyatlarında büyük bir artış yok. Ama vatandaşına ekonomik durumu belli. Vatandaşta o parayı çıkaramıyor.”

"MÜŞTERİNİN ALIM GÜCÜ YOK"

Ramazan Demir, 38 hayvanla Kastomunu’dan geldiğini şu an ise elinde 16 hayvan kaldığını aktararak, “Koronadan dolayı gelen müşteri bütçesinin kısıtlı olduğunu, üç- dört ay çalışmadığını söylüyor. Alım gücü olmadığı için fiyatlarda bir düşme oluyor. Buranın maliyeti, çadır fiyatı çok yüksek olduğu için insanlara pahalı geliyor. Çadıra geçen sene 15 bin lira ödüyorduk bu sene 18 bin lira. Bir çuval yem yüz lira.  Hayvancılıkta bu sene kazanma şansımız yok. Masrafın çok çok altında bir fiyata hayvanları satıyoruz. Gelen müşteri bazen yüz lira için hayvan almıyor” dedi.

"ZARARIN SATTIK"

Ömer Baykan da “Hep cepten gidiyor, ne olacak halimiz bilmiyorum” dedi.

“Çiftçi lafla gözbebeği ama bittik biz” diyen Baykan şöyle devam etti:

“Şu çadırın fiyatın 40 bin lira.  Hayvanlar kaldı elimizde. 36 hayvanımız vardı, 29 tane sattık. Sattıklarımızı da zararına sattık. Girdiler pahalı, yemler pahalı, buraya getiriyorsun emek veriyorsun bir fiyat istiyorsun, vatandaşta yok. İstediğin fiyatın yarısına satmak zorunda kalıyorsun. Bu pandemiden dolayı vatandaşta para yok. Bir de 'Kurban kesmeyin, bağış yapın’ deniliyor. İki yakamız bir araya gelmez. Samsun’dan geliyoruz. Ben doğdum doğalı hayvancılık yapıyorum, on beş yıldır da buraya geliyorum. Eskiden daha iyiydi. Ben şimdi buraya 36 hayvan getirdim, 92 lira masrafım var. Biz bunları da borçlanarak yaptık. Gittiğimizde borçları ödeyeceğiz, geriye ne kalırsa. Hayvancının hali bu.”

"SATIŞLAR İYİ DEĞİL"

Başka bir satıcı ise kurban pazarında kesim alanı olmadığı için insanların kurban almaktan vazgeçtiğini anlatarak ve sözlerine şöyle devam etti:

“34 hayvan getirdim, 20 tanesini sattım. Yaklaşık 20 gündür buradayım, satışlar iyi değil. Kesim alanı yok, mezbaa yok. Çadır fiyatı 18 bin, 5 bin de tahtalar veriyoruz, toplam 23 bin. Hayvanın masrafı, bizim masrafımız var. Yediğimiz, içtiğimiz, nakliye masrafı var. Yemin torbası 100 lira, saman 30-40 lira. Ama kurban fiyatları geçen seneki fiyatların altında da diyebiliriz.”

"KORONADAN DOLAYI BÜTÇELER DÜŞTÜ"

Kurban alanında bulunduğumuz süre zarfında tek tük alıcıya rastlıyoruz. Onlar da fiyatların pahalı olduğundan dert yanıyor. Koronavirüs nedeniyle üç-dört ay çalışamadıklarını aktaran yurttaşlar, alım güçlerinin olmadığını söylüyor.

Konuştuğumuz bir yurttaş şunları söyledi:

“7 kişi 18 bin ayırdık. Tek başımıza alamayacağımız için işyerinde arkadaşlarla ortaklaşa alalım dedik. Geçen sene 6 kişiydik. Bu sene durumlar malum. Koronadan dolayı bütçeler düştü. Geçen sene 6 kişi 20 bin ayırmıştır, bu sene 7 kişi 18 bin ayırabildik. Bu sene durumlar kritik. Asgari ücretle zor oluyor ama kısıtlıya kısıtlaya biriktiriyoruz. İleriki zamanlarda bu bütçeyi ayırdığımız için sıkışacağız." (İstanbul/EVRENSEL)