Norveç’te toplu sözleşme süreci başladı, patronlar sıfır zam dayatıyor

Mahmut ALGÜNERHAN
Oslo

Norveç’te 10 Mart’a başlaması gereken ancak koronavirüs salgını nedeniyle ertelenen toplu iş sözleşmesi (TİS) görüşmelerine, dört ay sonra 3 Ağustos Pazartesi günü yeniden başlandı.

Norveç’te TİS görüşmeleri her yıl sanayi sektörüyle başlıyor. Bu yıl da ilk görüşme sanayi, inşaat, otel ve restoran, ulaşım ve otomotiv sektöründe örgütlü; 160 bin üyesiyle Norveç Sendikalar Konfederasyonu LO’nun ikinci büyük ve aynı zamanda Norveç’in özel sektördeki en büyük sendikası olan Fellesforbundet ile işveren örgütü Norsk Industri arasında başladı. Görüşmeler 21 Ağustos’ta sona erecek.

Görüşmeler öncesi Fellesforbundet Sendikası Başkanı Jørn Eggum yaptığı açıklamada, “Fellesforbundet olarak en önemli işimiz, güvenli, kalıcı bir iş ve yaşanabilecek bir üçret için mücadele etmekdir” dedi. Jørn Eggum görüşmelerde yeni talepler ileri sürmediklerini, taleplerin, mart ayındaki  talepler olduğunu söyledi.

TİS görüşmelerinin ilk oturumunda bir sonuca varılmaması üzerine Fellesforbundet sendikası, Norsk Industri ile görüşmeyi durdurdu. Görüşmeden sonra açıklama yapan Jørn Eggum “Norsk Industri’nin grev gücümüz olduğunu tahmin edip etmediğinden emin değilim, ancak sanayi sektöründeki üyelerimizin yüzde 80’ini temsil eden temsilcilerle toplantılar yaptım. Gerekirse sorumluluk alacaklarına şüphe yok. Bu taleplerimizi eğlence diye yapmadık. Bunlar tamamen haklı talepler. Bu yüzden bunu nasıl çözeceğimizi görmek zorundayız” dedi.

Norveç İşveren Örgütü NHO bu yaz başlarında merkezi ya da yerel olarak hiçbir ücret artışı yapılmamasına karar verdiğini açıklamıştı.

Öte yandan salı günü taraflar Ombudsman ofisinde  biraraya geldi. Burada yapılan görüşmeden sonra her iki taraf gönüllü arabulucu ile görüşmeleri başlatmayı kabul ettikleri açıklaması yaptı.

Fellesforbundet sendikası, işçilerin alım gücünün güvence altına alma ve daha iyi bir TİS geliştirmek için görüşmelere başladığını belirtirken, Norsk Industri ise sendikanın taleplerini reddediyor ve son beş yıldır peş peşe sıfır zam dayatmasında bulunuyor.

Norveç’te koronavirüs krizinden önce bu yılki toplu iş sözleşmelerinde yaklaşık yüzde 4 ücret artışından söz ediliyordu. Fellesforbundet sendikasının yayın organı olan Magasinet'e açıklama yapan sendika başkanı, “Şubat ve Mart aylarında gördüklerimize yakın olmayacak. Sanayinin bazı bölümleri neredeyse beli kırık durmaktadır. Bu yüzden dikkatli olmalıyız. Aynı zamanda, enfeksiyon kontrol ürünlerini üretenler bir vardiyadan üç vardiyaya çıkarak, daha çok para kazandılar. Her halükarda, sermaye sahiplerinin hak ettiklerinden daha büyük bir pay almalarını sonuçlandıramayız. Bu zorlayıcı olacak, ama bizim de payımız olmalı. Elimizde, şapka ile durmayacağız” dedi.

Bu arada diğer sektörlerdeki görüşmelere farklı tarihlerde başlanacak ve en son olarak 27 Ekim’de tarım ve bahçe alanında görüşmeler yapılacak.