Buğday üreten çiftçiye 1650 TL veren hükümet ithal buğdaya 2 bin 425 TL verecek

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), fiyat artışları ve stokçuluğu önleme gerekçesiyle açtığı buğday ithalatı ihalesine göre yurt dışından getirilecek buğday için ton başına 330 dolar (2 bin 425 TL) ödeme yapacak. TMO’nun yerli çiftçiye ‘müjde’ diyerek açıkladığı hububat taban fiyatı ise ekmeklik buğdayda 1650, makarnalık buğdayda ise 1800 liraydı.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, buğday hasadının tamamlandığı bir dönemde TMO’nun 500 bin ton buğday ve 60 bin ton arpa  daha ithal edeceğini ve açılan ihalede yerli çiftçiden esirgenen fiyatın yabancı çiftçiye verilmesinin iktidarın çiftçiyi düşünmediğinin göstergesi olduğunu söyledi.

Bu yıl için açıklanan hububat taban fiyatına göre TMO’nun ekmeklik buğdaya 1650, makarnalık buğdaya 1800 lira fiyat verdiğini anımsatan Gürer, “Aynı TMO ithal makarnalık buğdaya 330 dolar verecek. Yani 2 bin 450 TL. Yerli çiftçiye makarnalık buğday için 1850 TL veren TMO ithal buğdaya 2 bin 450 TL ödeyecek. Bu kabul edilebilir bir anlayış değildir” dedi.

TON BAŞINA 330 DOLAR VERİLECEK

Gürer, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO), fiyat artışları ve stokçuluğu önleme gerekçesiyle açtığı buğday ithalatı ihalesine göre yurt dışından getirilecek buğday için ton başına 330 dolar (2 bin 425 lira) ödeme yapacağını belirtti.

TMO’nun 500 bin ton buğday ve 60 bin ton arpa ithalatı için ihale açtığını ifade eden Gürer, “TMO, ekmeklik buğday için 1650 TL, makarnalık buğday için 1800 TL taban fiyatı açıklamıştı. Yerli üretici taban fiyatının 2 bin lira olmasını istediyse de yerli üreticiye 1650 TL’yi reva gören TMO; şimdi yabancı ülkelerden 2 bin 450 TL’ye buğday ithal edecek. Bu nasıl bir anlayıştır? Yerli üretici pandemi nedeniyle zaten zor günler geçirmektedir. Böylesine bir ortamda, bu ithalat, Türk çiftçisine vurulan bir darbedir. Türk çiftçisine 1850 lirayı çok görenler, yabancı üreticilere hangi mantıkla 2 bin 450 lira ödeyecektir?​” diye sordu.

ZOR DURUMDA KALAN ÇİFTÇİDEN 1500 LİRAYA BUĞDAY ALINDI

Bu yılın ilk dört ayında 950 bin ton buğday ithal eden TMO’nun tam da hasat döneminde çiftçiden yeterince alım yapamadığını ve piyasayı tüccara bıraktığını ifade eden Gürer “Tüccar borcu olan, kredi ödemesi gelen zor durumda çiftçiden peşin para ile tonu 1500 TL’ye kadar buğdayı aldı. Çiftçi mecbur ürününü satmak zorunda kaldı” dedi.

CUMHURBAŞKANI KARARIYLA GÜMRÜK VERGİSİ KALDIRILMIŞTI

Gürer şu ifadeleri kullandı: “TMO çiftçiden tarlasında alım yapmadığı gibi ödeme ve uygulamaları ile çiftçiyi bezdirdiği için tüccara ürününü verdi. Ürün tüccarda iken fiyat artışı da başladı ve buğday tonu 1800 TL’ye kadar çıktı. Cumhurbaşkanı Kararı ile ‘Türkiye’de hububat ithalatında uygulanan gümrük vergilerinin sıfırlanması’ sonrası bu yıl ithal buğday peyderpey ülkemize gelmeye başladı. Bakan her ne kadar herhangi bir stok sıkıntısı bulunmadığına dair açıklamalar yapsa da ocak ayında 650 bin ton buğday, şubat ayında 300 bin ton ithalat yapıldı.”

Ülkemizde son 20 yılda ekim alanlarının giderek daraldığını hatırlatan Gürer, “Hububat ekim alanlarının daralmasının yanında üretim ve verimde de sorunlar yaşanıyor. 2015 yılında 78.6 milyon dekarda buğday ekimi yapılırken bu alan 2019 yılında 68.5 milyon dekara geriledi. Buğday verimi 2015 yılında 287 kg/dekar iken 2019 yılında 278 kg/dekara geriledi. Bu yanlış tarım politikalarının somut yansıması idi. Ortalama son yıllarda 20 milyon ton üretim, 10 milyon ton buğday ithalatı yapan ülke durumuna düşürüldük” dedi.

İktidarın çözümü ithal buğdayda aradığını söyleyen Gürer, “Yurt dışı buğday fiyatları da artıyor. İthalatın ‘Yurt içinde fiyat dengelemek için yapıldığı söylenir’ ancak yurt dışından alınan buğday ton fiyatı yurt içi fiyatı fazlasıyla aştı. 2002 yılında bir ton buğday satan çiftçi 22 çeyrek altın alırken bugün bir ton buğday satan çiftçi 2 çeyrek altın alabiliyor” dedi.

‘İKTİDARIN GÖREVİ GİRDİ MALİYETİNİ AZALTMAK’

Tarım ve Orman Bakanlığı ile TMO`nun görevi, “Girdi maliyetlerini azaltmak; uygun kredi koşullarını yaratmak, zamanında maliyetlerin üstünde çiftçi kârını da gözeten taban fiyatları açıklamak ve yeterli alımı yapmak, çiftçi desteklemelerini artırarak ve zamanında ödeyerek buğday dahil tahıl üretim alanı, verim ve üretim miktarını artırmak olması gerektiğini işin uzmanları sürekli dillendiriyor ama AKP iktidarı yabancı çiftçiyi kalkındırma anlayışından vazgeçip iç üretimi artırmaya bir türlü yaklaşım göstermiyor” sözleriyle hatırlattı.

İTHALATIN ÖNÜNDEKİ ENGELLER BİR BİR KALDIRILDI

19 Aralık 2019 tarihli Resmi Gazete’ce yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararıyla buğday ithalat yetkisi 1 milyon 500 bin tona çıkarılmıştı. 18 Nisan 2020’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararının ardından Türkiye’de hububat ithalatında uygulanan gümrük vergisi sıfırlandı. Bu yılın ocak ayında TMO tarafından 650 bin ton buğday, şubat ayında 300 bin ton buğday, 25 bin ton arpa, mart ayında ise 175 bin ton buğday ihalesi gerçekleştirildi. Şimdi de 500 bin ton buğday ve 60 bin ton arpa için ithalat ihalesi yapıldı. Son 5 yılda buğday ekim alanı ise sürekli azaldı. 2015’te 78.6 milyon dekar alanda yapılan buğday ekimi, 2019’da 68.5 milyon dekara düştü. (EKONOMİ SERVİSİ)