Bu haritalar boşuna mı çizildi?
DSİ tarafından yıllar önce hazırlatılan “Giresun ili taşkın tehlike alanlarının belirlenmesi” çalışması kapsamında, yerleşim alanlarındaki taşkın tehlikesi ayrıntılı biçimde haritalandırılmış.
Görsel: DSİ raporu
Giresun’da 9 kişinin hayatını kaybettiği, 7 kişinin hâlâ arandığı ve birçok yerleşim yerinin yıkıldığı sel felaketinin göz göre göre geldiği ortaya çıktı. Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından yıllar önce hazırlatılan “Giresun ili taşkın tehlike alanlarının belirlenmesi” çalışması kapsamında, Giresun’da dereler üzerinde bulunan yerleşim alanlarındaki taşkın tehlikesi ayrıntılı bir biçimde haritalandırılmıştı. Ancak buna yönelik gerekli önlemler alınmadı.
Giresun’da 24 Ağustos’ta meydana gelen sel felaketinde 9 kişi yaşamını yitirirken, 7 kişiyi arama çalışmaları halen sürüyor. Oysa Dereli, Doğankent ve Yağlıdere başta olmak üzere birçok yerleşimde yerinde yol ve binaların büyük hasar gördüğü bölgedeki sel felaketi konusunda uzmanlar yıllar önce uyarmıştı.
TEHLİKELİ ALANLARIN BELİRLENMESİ 2013 VE 2017 YILINDA İSTENMİŞ
Devlet Su İşleri’nin 2013 ve 2017 yıllarında Giresun’da yaptırdığı çalışmalar kapsamında, iki kısımda taşkın tehlike alanlarının belirlenmesine yönelik çalışma yürütüldü. DSİ 22. Bölge Müdürlüğü, ilk olarak 23 Ekim 2013 tarihinde Giresun ili taşkın tehlike alanlarının belirlenmesi çalışmaları danışmanlık hizmetini ihaleye çıkardı. İhale, 450 gün süre ve 820 bin TL bedel ile NFB Mühendislik şirketine verildi.
DSİ 22. Bölge Müdürlüğü 12 Haziran 2017 tarihinde “Giresun İli Taşkın Tehlike Alanları Belirlenmesi 2 Kısım” başlığıyla ikinci bir ihale açtı. 17.05 kilometre güzergah boyunca taşkın tehlike haritalarının oluşturulması istenilen ihale, Floodis Mühendislik şirketine verildi. Şirketten 232 bin TL bedel ile 300 gün sürede işi tamamlaması istenildi.
BİRÇOK YERLEŞİM ALANI TEHLİKELİ OLARAK İŞARETLENDİ
NFB Mühendislik firmasının taşkın alanlarının belirlenmesine ilişkin internet sitesinde paylaştığı taşkın tehlike / risk paftalarında, Giresun Merkez ve Kama Dereleri, Espiye ilçesi Gelevera Deresi ve Doğankent Aslancık Barajı taşkın alanları haritası çıkarıldı. Uzmanların yaptığı etüt ve incelemeler sonucunda, geçtiğimiz günlerde yaşanan ve can kayıplarına neden olan sel felaketinde büyük hasar gören yerlerin, tehlike derecelerinin yüksek olduğu görüldü.
DSİ tarafından hazırlatılan taşkın haritalarında, söz konusu bölgelerde taşkının tekrarlanma periyotları baz alınıyor. Espiye’de Gelevera Deresi çevresi ve çevresindeki yerleşim alanlarının tehlike derecesinde, 500 yılda bir tekrarlanma periyodu baz alınarak incelendiğinde, dere çevresi ve geniş bir yerleşim alanında suyun 1.25 metreden 2.5 metreye kadar yükselebileceği görülüyor.
Giresun’un Tirebolu ve Doğankenti ilçesi arasında bulunan, Harşit Çayı (Doğankent Çayı) üzerindeki Aslancık Barajına ilişkin taşkın alanları haritasına göre de sel felaketi konusunda uyarıda bulunulmuş. Kadastrofal, yani olası maksimum taşkın debisi baz alınarak hazırlanan haritada, Harşit Çayı çevresinin yanı sıra yakınlarda bulunan mahallelerde de su yüksekliğinin 5 metreye kadar çıkabileceğine dikkat çekilmiş.
"İMAR PLANLARININ BUNA GÖRE YAPILMASI GEREKİYOR"
Konuya ilişkin sorularımızı yanıtlayan uzmanlar ise bu risk haritalarının imar planlarında dikkate alınması gerektiğini vurguladı. Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan, Devlet Su İşleri tarafından ülkenin farklı bölgelerinde taşkın risk haritaları hazırlandığını ama imar planlarının entegrasyonunun yapılmadığını söyledi. Mutlaka bu haritalara göre imar planının yapılması ve yapılaşma varsa değiştirilmesi gerektiğini belirten Alan, altyapı ve kanalizasyon projelerinin de yeninden planlanması gerektiğini söyledi.
İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Cemal Gökçe de bu haritalar yapıldığında bölgenin yapılaşmış olduğunu ya da tehlike haritasına rağmen sonradan yapılaştığını söyledi. Kaçak olarak taşkın mesafesi içerisinde inşa edilen yapıların ise çıkarılan imar aflarıyla affedildiğini belirten Gökçe, “HES’lerin de yapıldığı bu derelerde yapılaşmanın da taşkın mesafesinde olması felakete yol açmıştır. Taşacağı bilinen ve bu anlamda haritalandırılan bu bölgelerde yapıların zarar görmeyeceğini kim söyleyebilir?” dedi. (Ankara/EVRENSEL)