Nurhak'ta kara çadırların dibine demir madeni!
Maraş’ın Nurhak ilçesinde, beş köyün ortasında yapılmak istenen maden için hayvancılık yapan yurttaşların 150 yıllık çadırlarının dibinde sondaj yapıldı.
Fotoğraf: Nurhak Belediyesi
Özer AKDEMİR
İzmir
Maraş’ın Nurhak ilçesi yakınlarında işletilmek için ÇED gerekli değildir kararı alan demir-alüminyum madeni yöredeki hayvancılığı tehdit ediyor. Beş köyün ortasında yapılmak istenen maden bölgesi ormanlık ve meralardan oluşurken, bölgede 8 ay boyunca hayvancılık yapan yurttaşların 100-150 yıllık çadırlarının bulunduğu dile getiriliyor.
BEŞ KÖYÜN ORTASINDA
Nurhak’ın Pınarbaşı ve Barış Mahalleleri arasında kalan Bağlıca, Kuşluk, Bağırsağın Deresi, Körteşin, Yazı köylerinde yapılmak istenen demir alüminyum madenciliği için hazırlanan proje tanıtım dosyasında (PTD) toplam rezervin 4 milyon 674 bin ton olduğu ileri sürülüyor. Mehmet Karagüllü adlı bir kişi tarafından yapılmak istenen madencilik projesinde 231 dönümlük bir sahada, yılda toplam 100 bin ton maden üretimi yapılması planlanıyor. Açık ve kapalı ocak işletmeciliği şeklinde yapılması planlanan madencilikte patlatmalarla gevşetilen malzemenin sökümü yöntemi uygulanacak.
"ÇED RAPORUNDAN NASIL KAÇINILIR’A ÖRNEK!"
PTD’de yaklaşık 2 bin hektar (1996.57 ha) olarak gösterilen ruhsat alanının işletme kısmı ise şirketlerin ÇED raporu sürecini aşmak için sıkça kullandığı bir yöntemle, kağıt üzerinde 25 hektarın altında gösterilmiş. Bu rakam ÇED raporu yapılması için gerekli olan 25 hektarlık alanın çok az altında kaldığından şirkete Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir kararı verilmiş. Maden sahasında açık ve kapalı işletme metodu ile yılda toplam 100 bin ton üretimi yapılması planlanırken, sahanın, bu kapasiteye ulaşması halinde 47 yıl işletilmesi düşünülüyor.
"MADEN SAHASI ORMAN VE MERA ALANLARININ ÜZERİNDE"
Proje alanının büyük kısmı orman arazisi üzerinde yer alırken 9 bin 239.75 metrekarelik kısmı ise mera nitelikli arazilerden oluşuyor. Proje alanı içerisindeki şahıs arazilerinin kiralama ya da kamulaştırma ile maden alanına katılacağı ileri sürülüyor. Projeye alanına en yakın yerleşim yeri olarak yaklaşık 1370 metre mesafede bulunan Alçiçek (Barış) Mahallesi. Bölgede bulunan 5 yerleşim yerinin en önemli geçim kaynağını hayvancılık oluştururken, 80-90 yıllık çadırların bulunduğu bu meralarda vatandaşlar yılın sekiz ayı hayvancılık yapıyorlar.
"MADENCİLER BİZE HİÇBİR BİLGİ VERMEDİ"
İlhami Bozan. (Nurhak Belediye Başkanı): Memleket öyle bir hale geldi ki özellikle enerji ve maden yatırımlarında, hiçbir liyakati olmayan ama cebinde parası olan ruhsatı alıp, hemen kazmayı vuruyor. Bir an önce başlayayım, halkın gözü açılmasın, karşı çıkmasın diye. Buradaki maden olayından da kimsenin bilgisi yok. Hiçbir duyuru falan yapılmamış. Ben de o bölgede hayvancılık yapan vatandaşlardan ve çobanlardan öğrendim. Şirket gelir gelmez sondaja başlamış hemen. Sondaj yapılan yer hayvancılık yapan vatandaşların çadırının dibi! Vatandaşın dediğine göre bu çadırlar 100-150 yıllık en az. Maden alanı Nurhak ilçe merkezine de çok yakın.
"MERA KURULUNDAN DA İZİN ALMAMIŞLAR"
Çok geniş bir alanı ruhsat alanı olarak belirlemiş ama ne il mera kurulundan izin almış, ne de buraya bilgi vermiş. Oysa sondaj yaptıkları yer ve ruhsat alanının bir kısmı mera alanı. İl mera kurulu gelip tutanak tuttu. Halkın tepkisinin ardından ruhsatları bize verdiler. Proje tanıtım dosyasında kelime ve rakam oyunları yaparak adeta bizimle dalga geçiyorlar. Bu projeye karşı Nurhak Çevre Derneği dava açtı. Biz de belediye olarak müdahil olacağız.
"GEREKİRSE NÖBETE BAŞLARIZ"
Ali Öztunç (K. Maraş Milletvekili, CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başk. Yrd.):
Şehir içinde, termik santral, HES derken şimdi de maden ocağı düşünmeye başladılar. Maden ruhsat sahası, Gaziantep’in içme suyunu karşılamak için inşa edilen Düzbağ Barajının koruma alanları içinde. Sahanın bir kısmı orman, bir kısmı meralık. Nurhaklıların, yılda 8 ay hayvancılık faaliyeti yürüttüğü, geçimlerini sağladıkları bir alan. Her yönüyle Nurhak ve dolaylı olarak bölge için tehdit içeren bir faaliyetten vazgeçmelerini bekliyoruz. Gerekirse, sahada çadırlarımızı kurup nöbet tutmaya başlarız. Ama, hiçbir türlü, Nurhak’ı Afşin’e Elbistan’a benzetmelerine izin vermeyeceğiz.