CHP’li İbrahim Kaboğlu: Enis Berberoğlu’nun milletvekilliği devam ediyor

Anayasa Mahkemesi, MİT tırları görüntüleri nedeniyle hapis cezası alan Enis Berberoğlu'nun bireysel başvurusunda ihlal kararı verdi. Karar yeniden yargılama için Yargıtay'a gönderilecek. CHP İstanbul Milletvekili ve Anayasa Komisyonu CHP Grup Sözcüsü Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, Meclisin Enis Berberoğlu'nun milletvekilliği görevine devamını sağlamakla yükümlü olduğunu belirtti. 

Durdurulan MİT tırları görüntülerini Cumhuriyet gazetesine verdiği iddiasıyla yargılandığı davada 5 yıl 10 ay hapis cezası alan Enis Berberoğlu'nun, bireysel başvurusunda ihlal kararı veren Anayasa Mahkemesi, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere kararın Yargıtay'a gönderilmesine hükmetti. Konuya ilişkin CHP İstanbul Milletvekili ve Anayasa Komisyonu CHP Grup Sözcüsü Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu açıklama yaptı. 

Anayasa Mahkemesinin Berberoğlu ile ilgili kararını hatırlatan Kaboğlu, Meclisin Enis Berberoğlu'nun milletvekilliği görevine devamını sağlamakla yükümlü olduğunu belirtti. Kaboğlu açıklamasında şu değerlendirmelere yer verdi:

4 Haziran bildirimi: 2018 sonunda TBMM Başkanlığına Cumhurbaşkanı yardımcısı imzasıyla gönderilen Yargıtay kararına ilişkin yazı, Anayasa’nın “Milletvekilliğinin kesin hüküm giyme halinde düşmesi, bu husustaki kesin mahkeme kararının Genel Kurula bildirilmesiyle olur" (md.84/2) hükmü kullanılarak, 4 Haziran günü Genel Kurul'da okundu.

Kesin hüküm: 1982’de yazılan madde 84’te öngörülen “kesin hüküm giyme”, Yargıtay aşaması ile sınırlı değildir. Çünkü, 2010 Anayasa değişikliğiyle bireysel başvuru hakkı tanındığı için bireysel başvuruya konu olan işlemlerde Anayasa Mahkemesi  başvurusu, hükmün kesinleşmesini engeller.

İhlal kararı: Berberoğlu’nun özgürlük ve güvenlik hakkı (md.19) ile adil yargılanma hakkı (md.36) ve seçilme hakkının (md.67) ihlal edildiğini saptayan Anayasa Mahkemesi kararı, inşai nitelik taşımaktadır ve Anayasa madde 153/son gereği bağlayıcıdır. 

Anayasa Mahkemesi kararı okunmalı: 4 Haziran günü Genel Kurul’a yapılan bildirimin Anayasa’ya aykırı olduğunu tevsik eden Anayasa Mahkemesi kararı, yeni bir hukuki durum yarattığından, TBMM 1 Ekim günlü oturumunda Genel Kurul’da okunmak suretiyle, 4 Haziran günlü beyan edici işlem geçersiz kılınmalıdır.

Geriye yürüme yoktur: “İptal kararları geriye yürümez” (md.153/5) kuralı, kazanılmış hakları korumak amacıyla soyut norm denetim kararlarında geçerli olup, itiraz üzerine verilen kararlar zorunlu olarak geçmişe uygulanmaktadır. Bireysel başvuru sonucu verilen ihlal kararlarının geriye yürümesini engelleyen bir hüküm olmadığı gibi, geçmişe etki, bireysel başvuru hakkının doğası gereğidir.

Anayasa’nın üstünlüğü ve hukuk devleti: Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını bağlayan temel hukuk kurallarıdır (md.11).  Anayasa’nın uygulayıcısı erk olarak TBMM, Anayasa’nın sözüne ve özüne saygıyı sağlamakla yükümlü Devletin ilk organıdır. Bu nedenle, TBMM’nin AYM kararının gereğini yerine getirmekle kendi beyan edici işlemini ortadan kaldırması, demokratik hukuk devletinin güçlenmesi bakımından da siyasal ve tarihsel bir önem taşımaktadır.” 

Berberoğlu, durdurulan MİT tırları görüntülerini Cumhuriyet gazetesine verdiği iddiasıyla yargılandığı davada, "siyasi ve askeri casusluk maksadıyla devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından gizli kalması gereken bilgilerini açıklamak" suçundan 5 yıl 10 ay hapis cezası aldı.

Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 20 Eylül 2018'de Berberoğlu'nun hapis cezasını onadı, milletvekilliği sona erinceye kadar cezasının infazının durdurulmasına ve salıverilmesine karar verdi.

Yargıtay kararı üzerine tahliye edilen Enis Berberoğlu hakkındaki kesinleşmiş ceza, TBMM Genel Kurulu'nda 4 Haziran 2020'de okunmuş ve CHP'li Berberoğlu'nun milletvekilliği düşürülmüştü. Ertesi gün gözaltına alınan Berberoğlu, yeniden tutuklanarak cezaevine gönderilmiş, aynı gün koronavirüs tedbirleri kapsamında izinli olarak cezaevinden çıkarılmıştı. (İstanbul/EVRENSEL)