İşçi mektubu: İki yıl öncenin hesabıyla işsizlik maaşı verdiler
Ankara'dan bir işçi yazdı: İşsizlik maaşı aldığım dönemde bir kez daha öğrendim ki; patronlar ve onların sistemi yasalarda yazılı olan hesaplamayı bile tersten yapacak kanunlara sahip.
Fotoğraf: DHA
Ankara’dan bir işçi
Merhaba,
Ben Ankara’da yaşayan bir işçiyim. Evliyim ve bir çocuğumuz var. Çalıştığım son işyerinde işten atıldıktan sonra İŞKUR’a başvurdum. ‘İşsizlik maaşı alırım, iş bulana kadar en azından kirayı, faturaları ödeyecek kadar bir gelirimiz olur’ diye düşündüm. ‘Bir iki ay içinde bir iş bulurum, o zamana kadar da işsizlik maaşı ve eşimin maaşı ile idare ederiz’ diye plan yaptık.
Son maaşım üzerinden hesaplanacak işsizlik maaşı 1700 TL civarında olacaktı. Devletin açıkladığı hesaplama yöntemi ile hesaplayınca tabii... Ama öyle hesaplamamak gerekiyormuş! Çünkü ben yaklaşık 2 yıl önce işsiz kaldığım başka bir dönemde bir buçuk ay kadar işsizlik maaşı almıştım. O dönemde çalıştığım gün sayısına göre 8 ay boyunca işsizlik maaşı alma hakkım vardı. Ama 1.5 ay sonra iş bulduğum için işsizlik maaşımı kestirmiş, çalışmaya başlamıştım. O 8 aylık hakkı tamamlamadığım için bir daha işsizlik maaşı bağlandığında kalan sürem kadar alabiliyormuşum. Aslında arada çalıştığım süreye göre yine 8 ay hakkım olması gerekirdi ama 1.5 ayını daha önce aldığım ve hakkım sıfırlanmadığı için ancak 6.5 ay alabileceğim söylendi İŞKUR’da. Aslında aradan o kadar zaman geçtiği ve bu sürede çalıştığım için ve maaşımdan işsizlik fonu kesintisi yapıldığı halde hakkım yeniden başlamadığı için sinirlenmiştim. Ama, ‘6.5 ay uzun bir süre nasıl olsa o zamana kadar çoktan bir iş bulurum’ diye düşünmüştüm.
SADECE SÜRESİ DEĞİL, MİKTARI DA ESKİSİ GİBİ
Ama İŞKUR’un sürprizleri bununla da sınırlı değilmiş. Meğer yalnızca alacağım işsizlik maaşının süresi değil, miktarı da 2 yıl önceki kadar oluyormuş. Kısaca 2 yıl önce aldığım işsizlik maaşı kaldığı yerden yeniden bağlanmış. O dönemde asgari ücret ile çalıştığım için 1100 TL’den daha az bir para bağlandı yeniden. Yani hesap ettiğimden ve yasalara göre hak ettiğimden 600 TL daha az bağlandı işsizlik maaşı. Belki 600 TL çok bir para değilmiş gibi görünebilir. Ama o para neredeyse bizim bir aylık kiramız ve bizim için önemli. Üstelik sonlara doğru eşim de işsiz kaldı. O alamadığımız fark daha da önemli hale geldi.
Pandemi koşulları nedeniyle iş bulmak da Ankara’da çok zorlaşmıştı. Üstelik öyle bir bela ki, “Çok iyi bir iş bulamazsam çalışmaya başlamayayım. Yoksa birkaç yıl sonra işsiz kaldığımda yeniden bu parayı ve kalan süreyi bağlayacaklar” diye düşünüyorsunuz. Bundan 3-4 yıl sonra yeniden işsiz kalırsam, bundan 2-2.5 yıl önceki eski maaşı bağlayacaklardı o durumda. Yani toplamda belki de 5-6 yıl önceki maaşı almış olacaktım. İş bulmak zaten zordu. Salgın nedeniyle okullar kapanmış ve çocuk evde idi. Bu nedenle iş bulamadığım gibi işsizlik maaşının sonunu beklemek zorunda da kaldım. Hakkımızı bitirelim ki aynı maaş tekrar bağlanmasın diye düşündük eşimle.
İŞ BULDUM BU SEFER EŞİM İŞSİZ KALDI
İşsizlik maaşı süresinin bitmesine 1 ay kala iş aramayı hızlandırdım ama son işsizlik maaşını aldıktan 1 ay sonra iş bulabildim. Yani son ayı eşim de artık işsiz olduğu için sıfır gelirle geçirdik. Kredi kartlarının, çevremin yardımları ile kiramızı, faturalarımızı ödedik.
Şimdi yeniden çalışıyorum. Bu kez de eşim işsiz kaldı ve uzaktan eğitim nedeniyle evde çocuğa bakmak zorunda olduğu için yeni iş de arayamıyor. Birlikte çalışır, 2 maaşla borçları öderiz diye düşünüyorduk ama tek maaşla bütün ihtiyaçlardan kısarak ancak geçinebilecek bir duruma geldik.
MÜCADELE ETMEZSEK YASADAKİ HAKKIMIZI BİLE KULLANAMIYORUZ
Bunları size şunu söylemek için yazmak istedim. İşsizlik maaşı aldığım dönemde bir kez daha öğrendim ki; patronlar ve onların sistemi yasalarda yazılı olan hesaplamayı bile tersten yapacak kanunlara sahip. Eğer biz işçiler birlik olmamışsak ve haklarımız için her gün mücadele etmezsek, yasalarda yazılı olan haklarımızı bile kullandırmıyorlar bize. Hepinize işsiz kalmadığınız sağlıklı ve rahat günler dilerim.