Pembe tablolar kâr etmedi, TÜİK tüketici güvenini yöntem değiştirerek yükseltti

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Eylül'de aylık bazda yüzde 3.2 artışla, Ağustos ayındaki 79.4 düzeyinden, 82'ye yükseldi.

TÜİK verilerine göre, güncelleme öncesi duruma göre hesaplanan tüketici güven endeksi de, aynı dönemde yüzde 3.7 artışla Ağustos'taki 59.6 düzeyinden, Eylül'de 61.8'e çıktı.

TÜİK dün Avrupa Komisyonu’na uyum için iki göstergeyi tüketici güven endeksi hesabından çıkaracağını duyurmuştu.

Tüketici güven endeksi hesabından düşük veri setine sahip işsiz sayısı beklentisi ile tasarruf etme ihtimali beklentisi çıkarıldı. Böylece yeni hesapla endeks 82 puana yükseldi. Eski hesapla ise 61.8 seviyesinde kaldı. İki hesap arası fark 20.1 puan oldu.

Tüketici güven endeksi bugünden itibaren işsiz sayısı ve tasarruf etme ihtimali beklentisi dahil olmadan açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre yeni hesapla endeks değeri eylülde 82 puan oldu. Eski hesaba göre ise eylülde endeks değeri 61.8 seviyesinde. Böylece özellikle artış gösteren ve negatif etkisi bulunan işsiz sayısı beklentisinin çıkarılmasıyla birlikte endeks birden 20,1 puan zıplamayla 82 seviyesine yükselmiş oldu.

TÜİK yeni hesapta hanenin maddi durumu, hanenin maddi durum beklentisi, genel ekonomik durum beklentisi ve dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi göstergelerini dikkate alıyor. Öncesinde ise 18 soru için alt endeksler hesaplayıp dört alt endeksin ise aritmetik ortalamasını alarak hesaplama yapıyordu. Bu dört endeks hanenin maddi durum, genel ekonomik durum, işsiz sayısı ve tasarruf etme ihtimali beklentileriydi.

İşsiz sayısı beklentisi ve tasarruf etme ihtimali beklentileri yeni hesaba dahil olan 4 göstergeden daha düşük seviyelerde. Yani tüketicilerin hem işsiz sayısı beklentisi hem de tasarruf etme ihtimali göstergeleri daha kötümser. TÜİK verilerine göre eylülde gelecek 12 aya ilişkin tüketicilerin işsiz sayısı beklentileri 59,8 seviyesinde. Ağustosta 59.5 idi. Bu beklentinin artması pozitif olarak değerlendiriliyor. Tasarruf etme ihtimali beklentisi ise eylülde 25.2 olarak açıklandı. Ağustosta veri 21.7 seviyesindeydi. Aslında iki veri setini ana tüketici güven endeksi hesabından çıkarmak hiçbir başka yönteme ihtiyaç duymadan tüketici güven endeksini direkt yükseltiyor.

Yeni hesaba dahil edilen dayanıklı tüketim malına harcama yapma ihtimali beklentisinin seviyesi eylülde 93.8, ağustosta 92.6 seviyesindeydi. Bir diğer yeni hesaba katılan soru hanenin maddi durum beklentisi de 79.1 seviyesinde. Ağustosta ise 77.8 olarak belirlenmişti.

Tüketici güven endeksi 0-200 aralığında değer alabiliyor. Tüketici güven endeksinin 100'den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu,100'den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor.

BAKAN ALBAYRAK: VERİLER İYİ GELİYOR

Hesaplama yöçnteminin yarattığı artışı değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “Ekonomimiz üçüncü çeyrek için güçlü bir yükseliş mesajı verdi. Veriler iyi geliyor. Yılı tahminlerden iyi bir noktada tamamlayacağız inşallah” dedi. (EKONOMİ SERVİSİ)