Cuma Çiçek: Barış yoluna gidilmezse Çatak'takine benzer olaylar artar

Cengiz Anıl BÖLÜKBAŞ
Diyarbakır

Van'ın Çatak ilçesinde operasyona çıkan askerler tarafından gözaltına alındıktan 2 gün sonra Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nin yoğun bakım ünitesinde tedavi altında oldukları ortaya çıkan ve helikopterden atıldıkları belgelenen 7 çocuk babası Servet Turgut’un (55) hayati tehlikesi devam ediyor. Dün savcılık kararıyla zorla askeri hastaneye götürülen 8 çocuk babası Osman Şiban (50) ise Mersin’e götürüldü. Yaşanan duruma ilişkin Evrensel'e konuşan Akademisyen Cuma Çiçek, Kürt meselesinde demokratik barış yoluna girilmezse bu tür vakaların artabileceğini söyledi.

"SORUNUN TEMELİ GÜVENLİK SORUNU ANLAYIŞI"

Kürt meselesinde demokratik barışıl bir yola girilmezse bu tür vakaları artarak görme ihtimalinin yüksek olduğunu söyleyen Çiçek, “Çünkü son 4-5 yılda tüm olan bitenlere baktığımızda normal şartlar altında akla hiç gelmeyecek olan şeyler oldu. Şehir çatışmaları, yıkılan şehirler, , Cemile gibi bedeni günlerce buzdolabında tutulan çocuklar, Taybet Ana gibi sokak ortasında bedeni 6-7 gün kalan 60-70 yaşında annelerimiz... O yüzden bu vakanın ortaya çıkmasının temel nedeni Kürt meselesinde meseleyi politik mesele, siyasal sorun olarak görme ve çözüm arama arayışı yerine meseleyi bir güvenlik sorunu olarak kodlayıp, böyle çerçeveleyip buna göre pozisyon alma ilgili bir şey. Hatırlarsınız son dönemlerde Sakarya’da Afyon’da ırkçı saldırılar gerçekleşti. Bu durum, meselesinin oturduğu bağlamla ilgili. Bağlam şiddet, terör, güvenlik eksenine oturtulduğu zaman bu tür saldırılar da çok daha kolay ortaya çıkabilir. Çok daha ağır şeyler yaşadık. Kent çatışmalarında binlerce canın gittiği, yüzbinlerce insanın evinden olduğu tabloları gördük” dedi.

"OTORİTERLEŞME VE DEMOKRASİDEN UZAKLAŞMA VAR"

İkinci olarak Türkiye’de genel bir otoriterleşme ve   daha önce sınırlı düzeyde de olsa var olan demokrasiden uzaklaşma olduğunu dile getiren Çiçek şunları söyledi: “Dünyada ülkelerin demokrasi düzeylerinin endeksleri var. Son olarak açıklanan 2 endekste biri The Economics Intellegence Unit tarafından yapılan endeksti. Orada Türkiye otoriter rejim ile kusurlu demokrasi arasında bir hibrit/melez rejim olarak sınıflandırıldı. Yine Berstelsmann Transformation Index (BTI) tarafından hazırlanan endekste Türkiye ‘ılımlı otokrasi’ olarak tanımlandı. Türkiye’de zaten önceden de mükemmel bir demokrasi olmadığını biliyoruz. Kürt coğrafyasında durum çok daha vahimdi. Şu an demokrasiden geriye bir gidişat var. Bunu siyaset alanında da, sivil toplum alanında da, akademi sahasında da zaten kolaylıkla gözlemlemek mümkün. Türkiye’nin Kürt meselesinden öteye genel demokrasiden uzaklaşma ve bir otoriter rejime doğru gidişatıyla ilgili bir durum var. Kürt meselesine indirgenemez ama Kürt meselesi olmadan tek başına çözümlenemez bir mesele.”

"ASKERİ AKTÖRLERİN EYLEM ALANI GENİŞLİYOR"

Türkiye’de bir askerileşme ve militaristleşme süreci de yaşandığını ifade eden Çiçek, “Bir yandan Kürt meselesi savaş yöntemleri ile şiddetle çözülmeye çalışılıyor. Bir yandan dışarıda Libya’da, Suriye’de, Irak’ta askeri operasyonlar yürütüyor. Çatışmalara müdahil olmaya çalışıyor. Bir yandan içeride polisin gücünü, kapasitesini arttırmaya yönelik düzenlemeler yapıldı. Son dönemde paramiliter yapılara dönük güvenlik şirketleri adı altında devasa bir paramiliterleşme süreci söz konusu. Bu da tabi ki askeri aktörlerin eylem alanını, müdahale alanlarını genişleten bir mesele. Hesap verme, şeffaflık gibi husuların eksikliği de eklenince  işin doğrusu bu tür vakalar ortaya çıkıyor. Ama özetle, aslında Kürt meselesinin güvenlik ve şiddet eksenine kayması, Türkiye’nin genel olarak demokrasiden uzak bir otoriter rejimin inşasına gitmesi, son olarak da bu bahsettiğim askerileşme, askeri bürokrasinin yaygınlaşması, hem nicelik hem niteliksel olarak büyümesiyle alakalı” diye konuştu

{{414638}}.

Yusuf Karadaş

Yeşilyurt’tan Çatak’a değişmeyen muamele: İşkence!