Sağlık Bakanı Koca, vaka sayısının değil hasta sayısının açıklandığını itiraf etti
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koroavirüs Bilim Kurulu toplantısı sonrası açıklama yaptı. Hasta ve vaka tanımlarının ayrımını açıklayan Koca, hasta sayısını esas aldıklarını söyledi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca | Fotoğraf: Aytuğ Can Sencar/AA
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koroavirüs (Kovid-19) Bilim Kurulu toplantısı sonrası açıklama yapıyor.
September 30, 2020
VAKA VE HASTA SAYISI AYRIMI
Sağlık Bakanı Koca, vaka ve hasta sayısındaki ayrımı anlattı, hasta sayısını esas aldıklarını belirtti. Koca, hastalığı bulaştırmada rol oynayan vaka sayılarının neden açıklanmadığına dair bir şey söylemedi.
"Her şeyden önce kelimeleri yerli yerinde kullanmak gerekir. Salgınla hayatımıza giren kelimeler oldu. Artık dalgalardan piklerden değil tedaviden, bağışıklıktan bahsediyoruz.
Her vaka hasta değildir, testi pozitif olup semptom göstermeyen var. Bunlar çoğunluğu oluşturuyor. Tespit ve izole edilemezlerse salgının büyümesine yol açarlar. Bu kişilerin testleri izole edildiklerinde ortalama bir hasta sonra negatif çıkmaktadır. Asemptomik Koronavirüs pozitifleri sürecin birinci dereceden sorunu görmek, mart ayında kalmış demektir. Basitçe bilmemiz gereken diğer şey, semptom gösteren kişilerin taşıyıcı olduğu gerçeğidir.
Her gün açıklanan ve üzerinde durduğumuz yeni hasta sayısı dikkat konusu olmalıdır.
Testi pozitif çıkanların her biri vakadır, büyük kısmı belirti göstermiyor. Testi pozitif çıkmış herkesi ifade eden vaka kelimesinin anlamı ile hasta kelimesinin anlamı aynı değildir."
VAKA SAYISININ AÇIKLANMADIĞINI İTİRAF ETMİŞ OLDU
Sağlık Bakanlığı günlük olarak açıkladığı koronavirüs tablosunda 29 Temmuz'da değişikliğe gitmiş BUGÜNKÜ VAKA SAYISI olarak belirtilen kısım BUGÜNKÜ HASTA SAYISI olarak değiştirilmişti.
Gidilen bu isim değişikliğine rağmen sayılarda bir önceki güne göre değişiklik olmamıştı.
Sağlık Bakanı Koca, bugünkü açıklamada hasta ve vaka tanımlarının arasındaki farkı anlattı. Asemptomatik pozitiflerin hasta olara kabul edilmediğini belirten Koca ancak bunların hastalığı bulaştırmada etkili olduğunun altını çizdi. Koca bu açıklamasını yaparken vaka sayılarının neden açıklanmadığına dair bir bilgi paylaşmadı.
Öte yandan gerek Dünya Sağlık Örgütünde gerek dünya çapında koronavirüs verilerini takip eden "worldometers" sitesinde Türkiye'nin hasta diye açıkladığı sayılar vaka (case) olarak kayda geçiyor. Diğer bir değişle Türkiye'deki pozitif vaka sayısı bilinmiyor.
KOCA, KONUYLA İLGİLİ SORULARI YANITLAMAYA ÇALIŞTI
Bakan Koca soru cevap kısmında bu konuyla ilgili CHP'li Murat Emir'in "Kovid-19 pozitif vaka sayısı, açıklanan 'hasta' sayısının 20 katı" iddiasına dair şunları söyledi:
(CHP'li Emir'in "Covid-19 pozitif vaka sayısı, açıklanan 'hasta' sayısının 20 katı" iddiası): Bu evrakla ilgili bir tarih yok, hangi tarihte alındığına dair not yok. Bizim yazılım programımızda böyle bir arayüz yok. P 1 Eylül olduğu söylenen gün için yapılan test sayısı 112 binlerde. Neresinden bakıp yorum yapacaksanız? Özellikle salgının seyrinde yapılan mücadele son derece önemli, biz sahada tespit edilen herkesi özellikle filyasyonunu, temasını yapıyoruz. Vatandaşımızı gizleyerek yapmıyoruz. Temaslı takipleri bütün vakalar için yapıyoruz. Bunun dışında bütün vakalar ayrıca güvenlikli alan oluşturma noktasında devrede olan HES sistemi içinde. Siz vakayı gizleyerek filyasyonu önleyebilir misiniz, HES kodunda güvenlikli alanı ortadan kaldırdığınızda salgınla mücadele edebilir misiniz? Denilen gibi olsaydı, hastanedeki yatak doluluk oranları neden yüzde ellilik oranın altında, yoğun bakım oranları neden yüzde 66'larda. Bizim verdiğimiz tabloların hepsin doğru, altını çiziyorum. Tablodaki bütün veriler doğru. Mücadelede de gizlenerek bir şey yapılmıyor. HES konu ve filyasyon dahil olmak üzere bütün pozitif vakalar üzerine yapılıyor. Ankara gibi bir ilde gizleyerek vaka oranı yüze 60'a kadar düşürülebilir mi?
"BİZİM VERDİĞİMİZ GÜNLÜK HASTA SAYISI"
Bir gazeteci bu açıklamaların ardından, hasta sayılarının açıklandığı asemptomatik vakaların açıklanmadığını belirtti, Bakan Koca'ya bu vakaların da günlük olarak açıklanıp açıklanmayacağını sordu.
Bakan Koca bu soruyu, "Bizim verdiğimiz günlük hasta sayısı" diyerek yanıtlamakla yetindi.
ÖLÜM SAYISI TARTIŞMALARI
Bakan Koca'nın açıklamalarından diğer öne çıkanlar şöyle:
"Ölüm sayıları hakkında ilginç iddialar var. Bu konuda tartışma galibiyeti beklenenlere sesleniyorum, sayısal bir galibiyet arıyorsanız lütfen ruhaniyeti çiğnemeyin, kayıtlarımıza saygı gösterin. Skor arayışında olanlar, sayıları yüksek göstermeye çalışanlar nerede dayanak arıyor? Biri belediyelerimizin e-devlet veri tabanında yer alan defin sayıları diğeri Türkiye İstatistik Kurumu'dur. İki ayrı veri tabanının birlikte kullanımı yanlıştır. Ölüm raporlarındaki kategorik bilgiler yanlış yorumlanıyor."
Koca, Sivas ikametli İstanbul'da vefat eden ve defnedilen bir yurttaştan örnek vererek, bu kişinin defin sayılarında İstanbul'da TÜİK sistemine ise Sivas'ta kaydedildiğini belirtti. Koca, bundan doğan çelişkilerin sistemlerde 31 Aralık'ta düzeltildiğini belirtti.
"Ölüm bildiriminde kullanılan form yeni değildir. 2013 yılından beri kullanılmaktadır. Bu belgede yer alan ölüm şekli diğeri ölüm nedenidir. Ölüm şekli hanesinin amacı şu bilgiyi vermektir; ölen kişi mesela silahlı saldırı gibi adli bir vakayla veya normal bir ölüm mü? Bu sorunun cevabı doğal ölüm veya adli vaka sonucu ölümdür. Bu haneye hastalığa bağlı doğal ölümün izahı için bulaşıcı veya bulaşıcı olmayan hastalık ibaresi de eklenmiştir."
"Kayıtlar onda birinin bulaşıcı hastalıktan, onda dokuzu ise bulaşıcı olmayan hastalık, yaşlılık ve benzeri olarak işaretlenmiştir. Buradan Covid-19 ölüm sayıları anlaşılmaz. Bulaşıcı tek hastalığın Covid-19 olduğunu düşünen varsa yanılıyor. Raporda ölüm nedeni hanesi asıl bilgiyi veren kısımdır. Bu hanede doktor tarafından onaylanarak gerçekleşmektedir. Hastanın onaylanmış ölüm nedeni bu hanede yer almaktadır. İstatistiklerde Covid-19 olarak gösterilmesi buradaki veriye dayanır."
"Birinin ölümünü saklamanın imkanı yok, 2020 yılındayız. Öleni hayatta göstermeniz mümkün değil."
GÜNLÜK VERİLER İÇİN YENİ TABLO
Bakan Koca açıklamasında günlük verileri de paylaştı. Koca artık tabloda "Haftalık" sütunu altında atak doluluk oranı, erişkin yoğun bakım doluluk oranı, ventilatör doluluk oranı, aile hekimi izleme oranı, ortalama filyasyon süresi ve ortalama temaslı tespit süresinin de yer aldığını belirtti.
SALGINDA ÖNE ÇIKAN İLLERDE DURUM
"Ankara'daki hasta sayısı son iki hafta içinde yarı yarıya azaldı. Ankara'da İstanbul'un iki katı olan vaka sayısı, İstanbul'un altına indi. Yoğun bakım hasta da ağır hasta da azalmış oldu."
"Türkiye genelinde yatak doluluk oranını verince, 234 bin yataktan bahsediyoruz, yoğun bakım ise 40 bin 850.
İstanbul'un vaka sayısı yüzde 2,8 düştü. Servis yatak oranı İstanbul'da yüzde 51, yoğun bakım doluluk oranı yüzde 63. Bu doluluk oranları sadece Covid hastaları için değil, bütün hastalar için."
"Ankara'da vaka sayısı düşüklüğü son haftayı gösteriyor, yüzde 24 azaldı. Üç hafta öncesine göre düşüş yüzde 60'larda."
"İzmir'de vaka sayısı yüzde 26 düştü. Konya'da vaka sayısı yüzde 43,5 oranında son 10 günde düştü."
"Konya'da vaka sayısı yüzde 43,5 oranında son 10 günde düştü. 20 gün içinde Konya'daki vaka sayısı dörtte bire indi."
(HABER MERKEZİ)