8 aydır kapalılar, destek istiyorlar: Kantinciler zor durumda
Pandemi döneminin büyük kısmında kapalı kalan okullar kısmi derecede açılsa da kantinler hâlâ kapalı. Kantinciler devletten çözüm bekliyor.
Fotoğraf: DHA
Vural NASUHBEYOĞLU
İstanbul
Okul kantini esnafı ve çalışanları pandemi döneminin en mağdur kesimlerinden. Yaklaşık 8 aydır işbaşı ve siftah yapamayan kantincilerin çoğunun artık dayanacak durumu kalmamış. Kredi çekenler çoktan krediyi çoktan tüketmiş. Kredisinin geri ödemesi gelenler ise nasıl yapacaklarını kara kara düşünüyor. Çevreden, yakınlardan borç alanlar ise bu borçları nasıl ödeyeceklerini bilmiyor. Artık kemiğe dayanan geçim derdi de cabası. Ayrıca seyreltilmiş eğitimle birlikte okullarda yüz yüze eğitim başlasa da kantinlerin açılacağına dair bir umut ışığı da görünmüyor.
KANTİNCİLER ESNAF ODASI: NEFES ALAMIYORUZ, DESTEK İSTİYORUZ
İstanbul Kantinciler Esnaf Odası Başkanı Osman Vahapoğlu, kantincilerin durumunu “8 aydan bu yana en ufak bir damla su akmadı” diye anlatıyor. Krediden yararlanan esnafın da çoktan bunu tükettiğini belirten Osmanoğlu “Şimdi o kredilerin ödeme zamanı geldi. Kantinler kapalı. Esnaf bunu nasıl ödeyecek” diye sorarak kimsenin kredisini ödeyemediğini hepsinin takibe gireceğini söylüyor.Kantincilerin aralarında kurduğu gruplarda yazılanların durumun ne kadar vahim olduğunu gösterdiğini belirten Osmanoğlu, kredisini ödeyemeyen, evi arabası ipotek altına alınmış çok sayıda esnaf olduğu bilgisini veriyor. Kredisini ödeyemeyen esnafın hacizle karşı karşıya geleceğini söyleyen Osmanoğlu, oda olarak 8 aydır iş yapamayan kantinci esnafının kredi ödemelerinin en az 1 yıl ertelenmesini, esnafa faizsiz kredi verilmesini isteyerek ekliyor: “Ayrıca pandemi sürecinde BAĞKUR ödemeleri de alınmamalı.” Bir kısmı kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilen kantin çalışanlarının da perişan olduğuna dikkati çeken Osmanoğlu, “Ciddi bir sıkıntıyla karşı karşıyayız. Her türlü zarardayız. Bağ Kur ödemelerini de borçlu gösteriyoruz. Dünyanın borcu birikti. Ödeyecek paramız da yok. Nefes alamayacak duruma geldik. Hiçbir gelirimiz kalmadı” diye
"HER YER AÇIK BİZ KAPALIYIZ"
20 yıldır okul kantini işletmeciliği yapan Ufuk Sönmez, pandemi öncesi İstanbul’da Tersane-i Amire Anadolu Lisesinin kantinini işletiyormuş. “Çok zor inanın işsiz olmak” diyerek yaşadığı süreci anlatan Sönmez, kredi alanların, çevresinden borçlananların aldıkları borçları bile ödeyemediklerini belirterek “Yanımda çalışan iki işçi de bu süreçte zor durumda kaldı, sağda solda iş arıyorlar” dedi. Bu süreçte devletten hiç destek görmediğini hatta krediden dahi yararlanamadığını söyleyen Sönmez “Herkesin çoluğu çocuğu var. Ben bu süreçte babamın desteğiyle ayakta durmaya çalışıyorum. Evi kira olan, yakınlarından destek alamayanlar var. Onların durumu çok kötü. Birçoğunun da kredi borcu var. Borçsuz kimse yok” diye konuştu. AVM’lerin, çarşı pazarın açık olduğunu, insanların her yere gittiğini belirten Sönmez, “Okullara sadece çocuklar ve öğretmenler geliyor ama biz kapalıyız. Her yeri açıyorsun okulu açmıyorsun bu bir çelişki değil mi?” diye soruyor.
Kantincilerin bazılarının eve ekmek götürecek parası kalmadığını anlatan Sönmez “Böyle feci şeyler var. Ev kirasını ödeyemeyen, çocuklarına bakamayan insanların duyulmayan sesi var. Adam getirmiş bütün varını yoğunu kantine yatırmış ama bütün varlığı gitti” diyerek kredi ödemelerinin ötelenmesini ve esnafa bir can suyu verilmesini istiyor.
"İŞ YOK AMA BORÇ ÖDEMELERİ DEVAM EDİYOR"
Sinan Bekereci ise Antalya’nın Alanya ilçesinde Nimet Alaettinoğlu Anadolu Lisesinin kantinini işletiyormuş. Milli Eğitim Bakanlığından aylardır kantinlerin durumuna ilişkin hala bir ses çıkmadığını anlatan Bekereci, “Bağ-Kur ödemelerimiz devam ediyor, Bağ-Kur’u borçlanıyoruz. Vergi devam ediyor, her ay iş yapmasak da muhasebecilerimizin verdiği beyannameye 49 TL ödüyoruz. Ayrıca muhasebeciye defter parası ödüyoruz. Yani iş yapmasak para kazanmasak ta ödeme yapmaya devam ediyoruz. 25 bin TL kredi verdiler, eyvallah” diye konuşan Bekereci, şimdi de onun geri ödemesinin geldiğini belirtiyor. Önceki yıllarda okullar kapandığında da yazın turizm sektöründe çalıştığını belirten Bekereci “Bu sene turizm de yoktu bir şey yapamadık. Yanımda çalışanların durumu da vahim. Onlar da sağda solda gündelik iş bulurlarsa çalışıyorlar” dedi. Bekereci, devletten destek beklediklerini belirterek önümüzdeki dönem kendilerinden kira alınmamasını, Bağ Kur borcu ve vergiden muaf tutulmalarını, kredi borçlarının en azından pandemi boyunca kantinler açılıncaya kadar ertelenmesini istiyor.