Alkollü içkilerdeki yüksek vergi halkı öldürüyor

Eylem NAZLIER
İstanbul

Türkiye'nin pek çok kentinde geçen sahte içki nedeniyle çok sayıda kişi yaşamını yitirdi. Son yıllarda alkollü içkiler ve özellikle rakı fiyatlarına gelen zamlar sonrası, kontrolsüz ve riskli bir piyasa oluştu. Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) İstanbul Şube Başkanı Murat Kapıkıran, “Vatandaşlar rakıya erişemedikleri için, kendi rakılarını kendileri üretmeye çalışıyor" diyerek halk sağlığını tehdit eden, ölümlere yol açan sahte içki sürecinin kuralsız piyasa koşullarından kaynaklandığını söyledi. Kapıkıran, sorunun çözümüne yönelik etkin önlemlerin yürürlüğe sokulması gerektiğini vurguladı. Türkiye'de son yıllarda alkol vergilerindeki olağanüstü artışa dikkat çeken Kapıkıran, tüketicinin uygun fiyatta ve güvenli bir biçimde ürünlere ulaşmasının sağlanmasının önemli olduğunun altını çizdi.

"VERGİLERİN DAHA İNSAFLI SEVİYEYE İNMESİ LAZIM"

"Sahte içki konusu aslında tamamen bir vergi konusudur" diyen Kapıkıran, "Son yıllarda içkinin üzerine koyulan vergilerdeki artış nedeniyle rakıyı ele alırsak fiyatı neredeyse asgari ücretin onda biri civarına ulaştı. Dolayısıyla içki kullananlar için çok önemli bir gider kaynağı haline geldi. Böyle olunca da insanlar sahte içkiler yönelmeye başladı. Örneğin etil alkolden yapılan merdiven altı çok daha düşük fiyatlı olduğu için oraya yönelmeye başladılar. Yurttaşlar ekonomilerini sarsmadan elde edebilmeliler. Vergilerin daha insaflı seviyelere inmesi lazım. Çünkü biliyorsunuz etil alkol yerine metil kullananlar, merdiven altlarında üretilen alkol ölümlere, körlüklere, sakatlıklar neden oluyor" diye konuştu.

"MERDİVEN ALTI ALKOL ÜRETİMİ ENGELLENMELİ"

Merdiven altı alkol üretiminin engellenmesi gerektiğini söyleyen Kapıkıran, "Bunun denetimi Tarım ve Sağlık Bakanlığının ilgili birimleri tarafından yapılmalı. Ama aynı zamanda alkol üzerindeki vergiler düşürülerek, gelir düzeyine göre kullanmak isteyenlerin erişebileceği bir seviyeye getirilmeli. Böyle olursa merdiven altından kurtulup resmi ruhsatlı kuruluşların üretimleri satılmış olur bu da ölüm ve sakatlanmaların önüne geçer diye düşünüyorum.Vergileri düşürmek erişebilir hale getirmek asıl işin özü. Şeker pancarından ya da etil alkol üretiminin daha ekonomik hale getirilmesi için pancar üretiminin kotalarının kaldırılması da önem kazanıyor" ifadelerini kullandı.

"BİLGİLENDİRME YAPILMALI"

Neredeyse asgari ücretinde altında emekli maaşı alan yurttaşların alkole erişmesi çok zor olduğu için çoğunlukla evde içki üretimi de yaptıklarını aktaran Kapıkıran, "Evde içki üretiminde de en azından ölüm sakatlanma ve körlüklerle karşılaşmamak için çeşitli yazılı ve görsel ortamlarda bu işin yapımına ilişkin bilgi edinebileceği kaynaklar oluşturmak lazım. Sorduklarında, araştırdıklarında bulabilecekleri çeşitli kaynakların olması lazım. Ölüm vakaların, sakatlanmaların yaşanmaması için bilgilendirmelerin yapılması lazım" dedi.

"CEZALAR ARTIRILMALI"

Kapıkıran son olarak şunları söyledi: "Buna rağmen merdiven altı üretimin oluşturduğu zararlar ortada. Cezalarda maalesef yetersiz. Bunu üretmek insan hayatına kastetmek anlamını taşıyor. Bizce bilerek ve isteyerek insan öldürme suçu olarak görüp öyle cezalandırılmalı. Cezalar yükseltilmeli, sadece alkolde de değil. Gıdada kullanılan, dünya çapında bilimsel olarak kabul edilmemiş veya sonuçları test edilmemiş bazı katkı maddeleriyle üretilen gıdalar için de, aynı ceza uygulamalarının yapılması gerekiyor. "

CHP MİLLETVEKİLİ CANDAN YÜCEER: İKTİDARIN YAŞAM TARZINA MÜAHALESİ

"Son yaşanan ölümler, iktidarın yaşam tarzına müdahale amaçlı fahiş vergi politikasının doğrudan bir sonucudur" diyen Candan Yüceer şunarı söyledi: "Son on yılda alkollü içkiden alınan ÖTV oranının yüzde 443 arttırılmasının, bir litre rakıda ürün fiyatına göre yüzde 276 vergi olmasının başka türlü izahı mümkün değil. Vergiler arttıkça insanlar merdiven altı üretime, kaçak içkiye yönelmeye başlıyor. Bu durum kontrolsüzlük ve denetimsizlik ile birleşince de bu acı tablolar ortaya çıkıyor. Konunun derhal bütün boyutlarıyla gözden geçirilmesi ve bütün yaşam tercihlerine saygılı ve insan hayatını önde tutan bir çözümün acil olarak geliştirilmesi gerekir."

Metil alkol zehirlenmesi şüphesiyle 15 günde 73 kişi yaşamını yitirdi