İzlanda’da oy kullanma yaşı 16’ya düşürülmek isteniyor
İzlanda’da çeşitli partilerden 10 milletvekili oy kullanma yaşının 16’ya indirilmesi için önerge verdi. Değişiklik için anayasanın da değiştirilmesi de gerekiyor.
İzlanda Parlamentosu binası | Fotoğraf: Wikimedia Commons /CC BY-SA 3.0
Murat KUSEYRİ
Stockholm
İzlanda’da ikisi bağımsız Sosyal Demokrat Parti, Korsan Partisi ve Rönesans Partisi’ne üye 10 milletvekili, yerel ve genel seçimlerde oy kullanma yaşının 16’ya düşürülmesi için ortak bir önerge verdi. Milletvekilleri, önergelerinde seçim yaşının düşürülmesine gerekçe olarak İsveçli çevre aktivisti Greta Thunberg’nin gençlerin toplumsal sorunları başarılı bir biçimde gündeme getirebildiğini gösterdi. Ancak önergenin yasalaşması için anayasada değişiklik yapılması gerekiyor.
Seçmen yaşının 16’ya indirilmesi ilk kez 2007 yılında İzlanda Parlamentosunun gündemine getirilmişti. Bazı milletvekilleri, 16 yaşındakilere sadece yerel seçimlerde oy kullanma hakkı verilmesini istedi. Neredeyse her yıl 16 yaşındakilere yerel ve genel seçimlerde oy kullanma hakkı tanınması gündeme gelirken parlamento çoğunluğu her iki öneriyi de reddediyor.
Daha önce Yeşil Sol’un üyesi iken partiden istifa eden Andres Ingi Jonsson ve Rosa Björk Brynjolfsdottir ve 8 milletvekilinin imzalarının bulunduğu önergede oy kullanma yaşını 16’ya düşürmesiyle Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin pratikte yaşama geçirileceği ve çocukların kendilerini ilgilendiren konularda söz sahibi olacakları belirtiliyor.
16 yaşındaki İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg’nin parlamento binası önünde eylem yaparak dünya çapında bir iklim hareketinin yaratılması ve yaygınlaşmasına önderlik yaptığı hatırlatılıyor. Günümüzdeki politikacıların iklim sorunlarında 18 yaşından küçük gençlerin başlattıkları harekete geç uyum sağladıkları söyleniyor.
Önergenin yasalaşabilmesi için parlamentoda iki periyot ve iki kez oylanarak kabul edilmesi gerekiyor. Eğer öneri 2021 yılının eylül ayında yapılan seçimlerden önce parlamentoda oylanıp kabul edilirse yasalaşması için seçimlerden sonra ikinci kez kabul edilmesi gerekiyor.
Bu gerçekleştirildiği takdirde 16 yaşındaki gençler, ilk kez 2022 yılında yapılacak yerel daha sonra da 2024’te cumhurbaşkanlığı ve 2025’te milletvekili seçimlerinde oy kullanabilecek.