TBMM'den orman arazilerinin 29 yıllığına şirketlere kiralanmasına onay

Orman arazilerinin 29 yıllığına işletmelere kiralanarak işletme açılmasına izin veren düzenleme TBMM’de onaylandı.

Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nin ilk 16 maddesi TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.

ORMANLAR ŞİRKETLERE “EMANET”

Teklifin kabul edilen maddeleri arasında en dikkat çekeni orman alanlarının şirketlere açılmasın. İlgili maddeye göre devlet ormanlarındaki “bozuk orman alanları”nda orman bitkisi fidanlıkları kurulmasına, mantar ve tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine, orman alanlarından üretilen odun dışı ürünlerin mamul ya da yarı mamul olarak işlenmesi amacıyla tesis kurulmasına, bedeli alınarak 29 yıla kadar izin verilebilecek. Ancak saha tesliminden itibaren 2 yıl içinde tesislerin işletmeye alınmaması halinde izin iptal edilecek.

Orman sınırları içerisinde söz konusu faaliyetleri izinsiz yapanlar veya tesis kuranlar, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak.

Orman Kanunu'na, Savunma Sanayii Başkanlığınca yapılacak savunma amaçlı tesislerle bunların müştemilatlarına bedelsiz olarak izin verilmesi de ekleniyor.

Özel orman kapsamındaki yerlerde bulunan ağaçlar izinsiz kesilemeyecek. İzinsiz kesilen ağaçların dikili kabuklu gövde hacminin 5 metreküpe kadar olması halinde 500 lira, bu miktarı aşan her bir metreküpü için ilave 100 lira idari para cezası verilecek.

Düzenlemeyle, Adana'nın Karataş ilçesinde su ürünleri yetiştiriciliği konulu Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kurulacak.

ALKOL KISITLAMASINDA CEZA ARTIŞI

Teklifteki düzenlemelere göre alkollü içkileri otomatik satış makineleriyle satan, oyun makineleri veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edenler ile basın, yayın yoluyla tüketicilere satan, postayla satışını yapanlara 20 binden 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.

Saat 22.00 ila 06.00 arasında alkollü içki satışı yasağına aykırı hareket edenlere 65 binden 320 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.

Alkollü içkileri 18 yaşını doldurmamış bireylere satan veya sunanlar ile 22.00 - 06.00 saatlerinde perakende olarak satanların, bu fiilin işlenmesinden sonraki 5 yıl içinde üçüncü defa söz konusu yasağı ihlal etmeleri halinde, Tarım ve Orman Bakanlığınca tüm perakende alkollü içki ve açık alkollü içki satış belgeleri iptal edilecek. Bu kişilere 2 yıl süreyle söz konusu belgenin yenisi verilemeyecek.

PROF. DR. ERDOĞAN ATMIŞ: 29 YIL SONRA ORTADA ORMAN KALMAZ

Kanun hakkında görüşlerine başvurduğumuz Orman Mühendisi Prof. Dr. Erdoğan Atmış, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana kamu yararı altında ormanları piyasanın kullanımına açtığını söyledi. AKP iktidarından önce de durumun aynı olduğunu belirten Atmış, bu tür düzenlemelerin geçmişte Anayasa Mahkemesinden döndüğünü bu dönemde ise kolaylıkla yasalaştığını ifade etti.

"BU İKTİDAR ORMANIN NE OLDUĞUNU BİLMİYOR"

Ormanların sadece ekonomik göstergeleri iyileştirmek için sömürülen bir doğal varlık haline geldiğini belirten Altmış sözlerini şöyle sürdürdü: “Aşama aşama uyguluyorlar. Turizmde uyguluyorlar, ekonomide uyguluyorlar. Altyapı tesisleri, enerji için uyguluyorlar. Kanun’da ‘bozuk orman alanları’ diyor. Orman ne için bozuktur? Şunun için bozuktur, odun verimi açısından verimli değildir. Ama orası orman ekosistemi içindedir. Orman bir ekosistemdir. O bölümü yok ederseniz, ekosistemi yok edersiniz. Bu iktidar ormanın ne olduğunu bilmiyor. Ormanın bir ekosistem olduğunun farkında değil. Bozuk orman diyerek burası işe yaramaz demeye çalışıyorlar. Ormanlara dokunmuyoruz ama buraları değerlendiriyoruz izlenimi oluşturmaya çalışıyorlar. Orada çok önemli bitkiler vardır, orada ağaç yoktur ama ekosistem açısından çok değerlidir. Ama bunlar bir şekilde niteliksizleştiriyorlar ormanları. Orman ekosistemini yok sayıyorlar.”

"AĞAÇLANDIRMA ADI ALTINDA TALAN"

Geri kalmış ülkelerin ekonomik bozukluklarını gidermek için ormanlarını piyasanın emrine açtıklarını belirten Orman Mühendisi Prof. Dr. Erdoğan Atmış, Brezilya, Kolombiya, Endenozya ve Türkiye gibi ülkelerde durumun böyle olduğunu belirtti. Türkiye’de son 10-15 yıldır ormanların yok edildiklerini, iktidarın ağaçlandırma, fidan dikimi şovlarıyla bunu örtmeye çalıştığını belirten Altmış şunları söyledi: “Ormanların ne kadar arttığını halkı yanıltarak anlatacaklar. Ormanlar ne yazık ki ekonomiyi iyileştirmenin bir aracı olarak görünüyor. Ve ormanların korunması dışında her türlü iş yapılıyor. Burada benim meslektaşlarım da sorumlu. Buna fırsat veriyorlar. Her şeyi güllük gülistanlık gösteriyorlar. Ama öyle değil. Bu bir sömürüdür. Ormanların ve doğal varlıkların sömürüsüdür. Halkın yararına bir şey yok. Halkın yararına olsa ormanlar, ekosistem korunur. Bu doğal varlıkların sömürülmesidir”

"ORMAN ALANLARINA DÜĞÜN SALONU YAPILIYOR"

Ormanlık bir alanın 29 yıl işletildikten sonra ekosisteme büyük zarar vereceğini belirten Altmış, “Turizm tesisleri için bu süre 49 yıl. 49 yıl sonra orada orman kalmıyor. Sadece kağıt üzerinde orman mülkiyeti olarak kalacak. Devlete ait orman olarak kalacak ama uygulamada buralarda orman ekosistemi olmayacak. Tabiat ormanları, kent ormanları gibi. Bunları da ormandan ayırdılar, kişilere verdiler. Kişiler kendi çiftliğiymiş gibi kullanıyor. Buralarda lokanta, düğün salonu yapanlar var. Ormanlar kolayca elde edilebilir, istenilen yere dönüştürülebilir hale geldi. Ormancılık anlayışına göre yönetilmiyor ormanlar. Kimi zaman maden çıkarılıyor, kimi zaman turizm tesisi yapılıyor, kimi zaman eğitim tesisi kuruluyor. Sömürülecek kaynak olarak görülüyor.” dedi.

KABUL EDİLEN MADDELER NELER?

• Sulama kooperatifleriyle ilgili iş ve işlemlerde Tarım ve Orman Bakanlığı yetkili olacak.
• "Orman sınırları dışında olup, yüzölçümü üç hektarı aşmayan sahipli arazilerde tabii olarak yetişen her nevi ağaç ve ağaççıklarla örtülü yerler" ile "orman sınırları dışında olup, alan büyüklüğüne bakılmaksızın sahipli arazilerde, ekim ve dikim yolu ile yetiştirilen her nevi ağaç ve ağaççıklarla örtülü yerler" tanımı yapılan teklifte bu alanların orman sayılmayacağı maddesi yer aldı.
• Tarım ve Orman Bakanlığına şeker piyasasındaki mal veya hizmet üreten, pazarlayan, satan gerçek ve tüzel kişilere yönelik inceleme, araştırma yetkisi verilecek.
• Bakanlık, inceleme, araştırma ve denetim görevi kapsamında, her türlü defter, evrak ve belgeleri inceleyebilecek ve suretlerini alabilecek, yazılı veya sözlü açıklama isteyebilecek, Şeker Kanunu kapsamına giren her türlü mala ilişkin mahallinde inceleme yapabilecek ve tüm teknolojik imkanlardan yararlanabilecek.
• Bakanlığın inceleme, araştırma ve denetim görevi sırasında istenen bilgilerin yanlış, eksik veya yanıltıcı olarak verildiğinin saptanması veya hiç bilgi verilmemesi ya da yerinde inceleme ve denetim imkanının sağlanmaması hallerinde şirketlere, cari pazarlama yılı için tahsis edilen A kotası miktarının cari pazarlama yılı başındaki A kotası satış fiyatı ülke ortalaması üzerinden hesaplanacak tutarının yüzde 3'üne kadar idari para cezası uygulanacak.
• Kota tahsis edilmemiş olan şirketler ile kanun kapsamındaki ürünlerin ticaretini yapan veya bunları işleyen gerçek ve tüzel kişilere ise ilgili pazarlama yılında en az kota tahsis edilmiş olan şirketin A kotası miktarının cari pazarlama yılı başındaki A kotası satış fiyatı ülke ortalaması üzerinden hesaplanacak tutarının yüzde 3'üne kadar idari para cezası verilecek.
• Bakanlık, idari para cezasını verirken, kusurun ağırlığı, ceza uygulanan gerçek ve tüzel kişilerin sektördeki hakim durumu ve muhtemel zararın ağırlığını dikkate alacak.
• Makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi ve alkol üretim ve satışı Tarım ve Orman Bakanlığının denetiminde gerçekleştirilecek.
• Teklifle, tütün mamulü üreticilerinin bir takvim yılı içinde yurt içi piyasaya arz amacıyla ürettikleri ve ithal ettikleri sigara, nargilelik tütün mamulü, sarmalık kıyılmış tütün mamulü ve pipoluk tütün mamulü kategorilerinde kullandıkları toplam tütünün, kategori bazında en az yüzde 30'unun Türkiye'de üretilen tütün olması zorunlu olacak. Cumhurbaşkanı, bu oranı yüzde 45'e kadar artırmaya yetkili olacak.
• Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan izin almadan makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi fabrikası veya imalathanesi kuran ve işletenler, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5 binden 10 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak.
• Bakanlıktan belge almayan kişilerden makaron ve yaprak sigara kağıdı alanlara veya bu kişilere makaron ve yaprak sigara kağıdı satanlara, belgesinde belirtilen iş yeri dışında satış yapan toptan veya perakende makaron, yaprak sigara kağıdı satıcılarına, bakanlıktan satış belgesi almadan makaronun ve yaprak sigara kağıdının toptan veya perakende satışını yapanlara idari para cezaları verilecek.
• Bakanlıktan uygunluk belgesi almadan sigara filtresi üretenler ile satanlara, internet, televizyon, faks ve telefon gibi elektronik ticaret araçları ya da posta ile sipariş yöntemi kullanarak etil alkol, metanol, makaron, sarmalık kıyılmış tütün ve yaprak sigara kağıdı satanlara para cezası uygulanacak.
• Yerli tütün kullanımının zorunluluğuna aykırı hareket edenlere, kullanımı zorunlu olan miktar ile fiili kullanım miktarı arasındaki farkın, kullanımı zorunlu olan miktara oranının yüzde 10 ve altında olması halinde, kullanmadığı her bir kilogram karşılığında 8 lira, yüzde 30 ve altında olması halinde, kullanmadığı her bir kilogram karşılığında 10 lira, yüzde 30'un üzerinde olması halinde, kullanmadığı her bir kilogram karşılığında 12 lira idari para cezası uygulanacak.
• Mevzuatta tanımlanan amacı dışında ya da teknik düzenlemesine uygun olmayan etil alkolü bulunduranlara, satışa sunanlara veya satanlara 20 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.
• Yüzde 30'luk yerli tütün kullanım zorunluluğu 2022'den başlamak üzere kademeli olarak uygulanacak. Buna göre söz konusu oran 2022'de yüzde 17, 2023'te yüzde 21 ve 2024'te yüzde 25 olarak uygulanacak.
• Bilimsel yönden tabiata ve türlerine zararlı olan hayvanların avlanmasında, avlanma izin ve avlanma ücreti alınmayacak.
• Kara Avcılığı Kanunu'nda yapılan değişikliğe göre, merkezde Tarım ve Orman Bakanı ve bakan yardımcısının başkanlığında, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünden 3, bakanlığın diğer birimlerinden bir bitki uzmanı ve bir veteriner olmak üzere 2, Jandarma Genel Komutanlığı, Orman Genel Müdürlüğü ve Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğünden birer, yükseköğretim kuruluşlarının orman fakültelerinden bir, biyoloji bölümlerinden bir olmak üzere 2 bilim insanı, doğa koruma alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarını temsilen 4, 9 coğrafi bölge esas alınarak belirlenecek avcı kuruluşlarından 9, özel avlak veya örnek avlak temsilcisi bir olmak üzere toplam 25 üyeden teşekkül eden Merkez Av Komisyonu kurulacak.
• Merkez Av Komisyonunda çevre ve doğa gönüllüsü kuruluşlardan 3 temsilci, fen edebiyat fakültelerinin biyoloji bölümlerinden bir öğretim görevlisi olmak üzere 4 üye daha dahil edilecek. Üye sayısı 25'e çıkarılacak.
• Komisyonda görev alacak sivil toplum kuruluşları (STK), bakanlıkça oluşturulan 5 kişilik değerlendirme komisyonu tarafından seçilecek. Komisyonda görev alacak bilim insanları, bakanlığa başvuran bilim insanları arasından değerlendirme komisyonu tarafından seçilecek.
• Teklifle, devlet ormanlarındaki bozuk orman alanlarında orman bitkisi fidanlıkları kurulmasına, mantar ve tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine, orman alanlarından üretilen odun dışı ürünlerin mamul ya da yarı mamul olarak işlenmesi amacıyla tesis kurulmasına bedeli alınarak 29 yıla kadar izin verilebilecek. Ancak saha tesliminden itibaren 2 yıl içinde tesislerin işletmeye alınmaması halinde izin iptal edilecek.
• Orman sınırları içerisinde söz konusu faaliyetleri izinsiz yapanlar veya tesis kuranlar, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak.
• Özel orman kapsamındaki yerlerde bulunan ağaçlar izinsiz kesilemeyecek. İzinsiz kesilen ağaçların dikili kabuklu gövde hacminin 5 metreküpe kadar olması halinde 500 lira, bu miktarı aşan her bir metreküpü için ilave 100 lira idari para cezası verilecek.
• Orman Kanunu'na, Savunma Sanayii Başkanlığınca yapılacak savunma amaçlı tesislerle bunların müştemilatlarına bedelsiz olarak izin verilmesi de ekleniyor.
• Teklifle, Adana'nın Karataş ilçesinde su ürünleri yetiştiriciliği konulu Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kurulacak.
• Alkollü içkileri, otomatik satış makineleriyle satan, oyun makineleri veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edenler ile basın ve yayın yoluyla tüketicilere satan ve postayla satışını yapanlara 20 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.
• Saat 22.00 ile 06.00 arasında alkollü içki satışı yasağına aykırı hareket edenlere 65 bin liradan 320 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.
• Alkollü içkileri, 18 yaşını doldurmamış kişilere satan veya sunanlar ile 22.00 ile 06.00 saatleri arasında perakende olarak satanların, bu fiilin işlenmesinden sonraki 5 yıl içinde üçüncü defa söz konusu yasağı ihlal etmeleri halinde, Tarım ve Orman Bakanlığınca tüm perakende alkollü içki ve açık alkollü içki satış belgeleri iptal edilecek. Bu kişilere, 2 yıl süreyle söz konusu belgenin yenisi verilemeyecek.

(İstanbul/EVRENSEL)

Enerji alanında düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Sanayi Komisyonunda